Ο κόσμος που θέλει η Κίνα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο κόσμος που θέλει η Κίνα

Πώς η ισχύς θα -και δεν θα- αναμορφώσει τις κινεζικές φιλοδοξίες

Για να πάρει αυτήν την θέση, η Κίνα επιδίωξε να αυξήσει την κατανάλωση υλικών αγαθών στο εσωτερικό της. Από το 1978, το ΚΚΚ εργάστηκε για να αντιμετωπίσει ένα από τα πιο αξιοσημείωτα προβλήματα της Σοβιετικής Ένωσης: την αποτυχία κάλυψης των αναγκών και των επιθυμιών των οικιακών καταναλωτών. Η επανάσταση της Κίνας έχει γίνει επανάσταση των καταναλωτών τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, δημιουργώντας μια ολοένα και περισσότερο χωρίς μετρητά κοινωνία, όπου η διαδικτυακή αγορά εμπνέει περιπτώσεις όπως αυτή της πλατφόρμας ηλεκτρονικού εμπορίου Singles' Alibaba Day [5] -η μεγαλύτερη εκδήλωση καταναλωτών στον κόσμο, στην οποία το 2019 πωλήθηκαν αγαθά αξίας 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η αύξηση του βιοτικού επιπέδου δημιουργεί την προσδοκία ότι μελλοντικά το ΚΚΚ θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις οικονομικές υποσχέσεις του ακόμη και μετά την σοβαρή συρρίκνωση της κινεζικής οικονομίας στις αρχές του 2020, στον απόηχο της πανδημίας. Η αυξανόμενη ευημερία στην Κίνα ωφέλησε επίσης χώρες της Δύσης και της Ασίας που υποδέχθηκαν εκατομμύρια Κινέζους αγοραστές ειδών πολυτελείας, τουριστικών υπηρεσιών, και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Είναι στον κλάδο της τεχνολογίας όπου η Κίνα έχει πάρει μια πραγματικά νέα κατεύθυνση στην παγκόσμια δέσμευσή της. Ο συνδυασμός της οικονομικής ανάπτυξης και των μαζικών δαπανών για έρευνα τις τελευταίες δύο δεκαετίες δημιούργησε ένα από τα πιο καινοτόμα περιβάλλοντα στην γη. Οι νέες τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν από την Κίνα ενισχύουν τον στρατό της χώρας και παράγουν νέα αγαθά για τους καταναλωτές, συμβάλλοντας επίσης στην σύσταση ενός κράτους παρακολούθησης μαζικών δεδομένων. Η εντυπωσιακή τεχνολογική ικανότητα της Κίνας αποτελεί το πιο ισχυρό και ελκυστικό μέρος της προσφοράς της στον κόσμο.

ΠΑΡΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

Οι διάφοροι κλάδοι της κινεζικής ισχύος δεν επινοήθηκαν, αλλά προέκυψαν από ένα σύνολο ιστορικών πλαισίων που συνεχίζουν να βαραίνουν σε όλες τις κινεζικές αποφάσεις. Οι Κινέζοι ηγέτες αντλούν στοιχεία από το παρελθόν για να κατανοήσουν τον διογκούμενο ρόλο της χώρας στον κόσμο. Τώρα κάνουν μια ρεβιζιονιστική αξίωση για τον θεμελιώδη ρόλο τους στην διεθνή τάξη μετά το 1945, ενστερνίζονται παραδοσιακούς κινεζικούς κανόνες διακυβέρνησης, επιδιώκουν να ηγηθούν στον παγκόσμιο Νότο, και κάνουν ρητά χρήση της μαρξιστικής-λενινιστικής γλώσσας και των συμβόλων.

Η Κίνα έμεινε στο περιθώριο για μεγάλο μέρος του Ψυχρού Πολέμου μετά το 1960, ούτε στο Δυτικό ούτε στο σοβιετικό στρατόπεδο. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ωστόσο, έχει βρεθεί όχι μόνο ως συμμετέχουσα αλλά και ως βασικός θεμελιωτής της διεθνούς τάξης που αναδύθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου το 2020, ο υπουργός Εξωτερικών, Wang Yi, υπενθύμισε στους ακροατές [6] ότι η Κίνα ήταν το πρώτο [κράτος] που υπέγραψε τον Χάρτη του ΟΗΕ το 1945, γεγονός που αναφέρεται επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια από Κινέζους ηγέτες. Αλλά για να αδράξει την στιγμή -όταν εκπρόσωποι των κυβερνώντων Εθνικιστών (Kuomintang) κυριάρχησαν στην εκπροσώπηση της Κίνας που συνέβαλε στην ίδρυση του ΟΗΕ- το ΚΚΚ κλήθηκε να επαναπροσδιορίσει το αφήγημα του εικοστού αιώνα που ενισχύει το δικαίωμά του να κυβερνά την Κίνα. Από την δεκαετία του 1980, το κόμμα αναγνώρισε ότι οι παλιοί εχθροί του, οι εθνικιστές και οι Δυτικοί σύμμαχοί τους, ήταν κρίσιμοι αρωγοί στη νίκη του πολέμου κατά της Ιαπωνίας μεταξύ 1937 και 1945˙ προηγουμένως, οι ηγέτες του ΚΚΚ έπαιρναν αποκλειστικά τα εύσημα για την αποτροπή της ιαπωνικής εισβολής [7] στην ηπειρωτική Κίνα. Αυτή η αναγνώριση επέτρεψε στο κόμμα να κάνει μια ευρύτερη επανερμηνεία της κινεζικής ιστορίας που βλέπει τα θεμέλια της σύγχρονης Κίνας όχι μόνο στην κομμουνιστική επανάσταση του 1949 -όπως είχε αρχικά φανταστεί- αλλά και στον ίδιο τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο.

Αυτή η αλλαγή δεν αφορά ιστορικές λεπτομέρειες. Αντίθετα, αντικατοπτρίζει το πώς η Κίνα φαντάζεται τον εαυτό της και το πώς θέλει να γίνει κατανοητή. Η Κίνα τοποθετείται τώρα κεντρικά στη νίκη των Συμμάχων και στην δημιουργία της μετά το 1945 τάξης. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υπεράσπιση της Ασίας και στον εγκλωβισμό περισσότερων από μισό εκατομμύριο Ιαπώνων στρατιωτών μέχρι την άφιξη των Αμερικανών και των Βρετανών μετά το Περλ Χάρμπορ, με κόστος 14 εκατομμύρια κινεζικές ζωές.

Σε αυτήν την τεράστια συνεισφορά βασίζεται η επιμονή του Πεκίνου ότι η Κίνα ήταν «παρούσα στην δημιουργία» του μεταπολεμικού κόσμου. Ο διευρυμένος διεθνής ρόλος της στον 21ο αιώνα βασίζεται σε αυτήν την υποτιθέμενη κεντρικότητα τον εικοστό αιώνα. Υπό τον Xi, η Κίνα είναι πλέον ο δεύτερος μεγαλύτερος οικονομικά συνεισφέρων [8] στον ΟΗΕ και μεταξύ των δέκα κορυφαίων παρόχων προσωπικού στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ. Η αντιληπτή απόσυρση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, από τις υποχρεώσεις και τους κανόνες της φιλελεύθερης διεθνούς τάξης ενίσχυσε περαιτέρω την θέση της Κίνας ότι είναι πλέον ο πιο άξιος κληρονόμος την κληρονομιάς του 1945. Η ανάμνηση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εξακολουθεί να είναι κεντρική στην δημόσια ζωή της Κίνας. Για παράδειγμα, αξιωματούχοι του ΚΚΚ περιέγραψαν την υποτιθέμενη νίκη της Κίνας επί του νέου κορωνοϊού την περασμένη άνοιξη ως αποτέλεσμα ενός «πολέμου του λαού», απηχώντας [9] την γλώσσα που χρησιμοποιούσε ο Μάο κατά τον πόλεμο εναντίον της Ιαπωνίας.