Η αναζήτηση της Κίνας για συμμάχους | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η αναζήτηση της Κίνας για συμμάχους

Οικοδομεί το Πεκίνο ένα ανταγωνιστικό σύστημα συμμαχιών;

Αν και μένει να δούμε πόση πραγματική «αναβάθμιση» θα δεχτούν αυτές οι συνεργασίες, τέτοιες εξελίξεις υποδηλώνουν ότι οι επιθυμίες του Πεκίνου να μην εμπλακεί πολύ βαθιά με δρώντες όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα, τόσο για στρατηγικούς λόγους όσο και για λόγους εικόνας, μπορεί σταδιακά να διαβρώνονται, καθώς διακρίνει ένα όλο και πιο εχθρικό εξωτερικό περιβάλλον και, ως εκ τούτου, μια πιο επείγουσα ανάγκη για την στρατολόγηση συμμάχων. (Αυτό, παρά τα ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία αυτών των δρώντων και τις δικές τους υποψίες για την Κίνα, μεταξύ άλλων παραγόντων που περιπλέκουν τα πράγματα). Οι Κινέζοι ηγέτες θα μπορούσαν κάλλιστα να αποφασίσουν στο άμεσο μέλλον ότι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους και να αντέξουν την πίεση από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της είναι να γίνει η Κίνα μια απαραίτητη στρατιωτική δύναμη με το δικό της δίκτυο συμμάχων —ακριβώς όπως έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες πριν από περισσότερα από 70 χρόνια.

Σίγουρα, το να αντιγράψει το ιστορικό σχέδιο των ΗΠΑ δεν θα είναι εύκολο. Οι περισσότερες από τις προηγμένες οικονομίες του κόσμου, άλλωστε, είναι ήδη επίσημοι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών. Το Πεκίνο αντιμετωπίζει επίσης βαθύ σκεπτικισμό σε όλο τον κόσμο σχετικά με τις μακροπρόθεσμες προθέσεις και τις ηγεμονικές του τάσεις. Αυτό ισχύει ακόμη και για τους στενότερους εταίρους της Πρωτοβουλίας Μια Ζώνη Μια Οδός (Belt and Road Initiative, BRI). Και πολλά κράτη έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θέλουν να ευθυγραμμιστούν αποκλειστικά ούτε με το Πεκίνο ούτε με την Ουάσιγκτον. Όμως το status quo δεν είναι αμετάβλητο. Η Κίνα καλλιεργεί γρήγορα δεσμούς με προηγμένες οικονομίες και αναπτυσσόμενες χώρες και προσπαθεί να βάλει προσκόμματα ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους και εταίρους τους. Ακόμα κι αν δεν είναι σε θέση να φέρει ορισμένους παίκτες στο πλευρό της, θα μπορούσε να πιέσει για την «Φινλανδοποίηση» βασικών στρατηγικών περιοχών όπως η Κορεατική Χερσόνησος και τμήματα της Νοτιοανατολικής Ασίας, αναγκάζοντας τα κράτη να απαρνηθούν τους στρατηγικούς δεσμούς τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Τα μεγάλα βήματα που έχει κάνει η κυβέρνηση Μπάιντεν για να ανανεώσει τις συμμαχίες των ΗΠΑ και να αυξήσει την συνεισφορά των συμμάχων των ΗΠΑ στην ασφάλεια της περιοχής του Ινδο-Ειρηνικού είναι απαραίτητα σε αυτήν την εποχή των μεταβαλλόμενων ισορροπιών ισχύος και του στρατηγικού ανταγωνισμού. Όμως ο Μπάιντεν θα πρέπει να γνωρίζει ότι όταν οι ηγέτες των ΗΠΑ ορκίζονται να ξανασκεφτούν τις συμμαχίες της Ουάσιγκτον και να εργαστούν προς «ένα νέο όραμα του 21ου αιώνα» για «ολοκληρωμένη αποτροπή», το Πεκίνο θα μπορούσε κάλλιστα να επιδιώξει το ίδιο με τους δικούς του στρατηγικούς εταίρους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ουάσιγκτον θα πρέπει να αποστασιοποιηθεί από τους συμμάχους της με την ελπίδα να μετριάσει την συμπεριφορά της Κίνας. Άλλωστε, οι επιλογές του Πεκίνου θα εξαρτηθούν κυρίως από το δικό του στρατηγικό όραμα και τις φιλοδοξίες του. Εντούτοις, η κυβέρνηση Μπάιντεν θα έκανε καλά να εξετάσει το πώς οι επιτυχίες της στην συσπείρωση φίλων θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις αντιλήψεις του Πεκίνου για την απειλή και να ωθήσουν άθελά της στην δημιουργία ενός ανταγωνιστικού δικτύου συμμαχιών υπό την ηγεσία της Κίνας.

Τώρα πρέπει να γίνουν σοβαρές σκέψεις για το πως θα ζήσουμε με, και ακόμα καλύτερα πώς θα αποτρέψουμε, ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Οι προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να περιλαμβάνουν την εξέταση τρόπων για να παραμείνει η Κίνα αφοσιωμένη στις σταθερές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους και την διασφάλιση της συνεργασίας με ένα ευρύ φάσμα κρατών, όχι μόνο με ομοϊδεάτες δημοκρατίες, έτσι ώστε εκείνα που βρίσκονται εκτός των παραδοσιακού κύκλου των φίλων των Ηνωμένων Πολιτειών να μην καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η καλύτερη ή η μοναδική επιλογή τους είναι να ευθυγραμμιστούν με το Πεκίνο. Η στρατηγική προνοητικότητα και ο σχεδιασμός θα είναι απαραίτητος για να αποτραπεί η μετατόπιση προς έναν πραγματικά διχασμένο κόσμο, με ένα αντίπαλο μπλοκ που θα καθοδηγείται από μια πιο μπλεγμένη και παρεμβατική Κίνα.