Ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει;

Άλλο ένα τεστ για την εποχή του μαγικού χρήματος —και για τον πρόεδρο της Fed

Κάτι παρόμοιο μπορεί να ειπωθεί για την πλευρά της ζήτησης στην εικόνα του πληθωρισμού. Προς το παρόν, η υπερβολική ζήτηση κυνηγάει πολύ λίγα αγαθά, ιδιαίτερα τα διαρκή αγαθά που έχουν ωθήσει τις τιμές προς τα πάνω. Αλλά μέχρι την επόμενη χρονιά, η κυβερνητική στήριξη θα μειωθεί. Οι καταναλωτές θα έχουν εξαντλήσει ορισμένα από τα χρηματοοικονομικά αποθέματα που προέκυψαν από την κρατική γενναιοδωρία και την έλλειψη ευκαιριών για δαπάνες κατά την διάρκεια της πανδημίας. Ο τομέας των υπηρεσιών θα πρέπει να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς, απορροφώντας μέρος της ζήτησης που αυτή την στιγμή ανεβάζει τις τιμές των διαρκών αγαθών. Συμπεριλάβετε τη μετρημένη απόσυρση της στήριξης από την Fed, και οι Ηνωμένες Πολιτείες [7] ενδέχεται να επιστρέψουν σταδιακά στην σταθερότητα των τιμών. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, το μαγικό χρήμα θα έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικό το 2020–21 -και πιθανότατα θα κυκλοφορήσει ξανά όποτε έρθει η επόμενη κρίση.

ΜΑΓΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Φυσικά, οι προοπτικές θα σκοτεινιάσουν εάν οι άνθρωποι φτάσουν να περιμένουν συνεχή πληθωρισμό. Δεδομένου ότι οι τρέχουσες διαταραχές προσφοράς και ζήτησης θα συνεχιστούν και το επόμενο έτος, οι εργαζόμενοι μπορεί να αποκτήσουν την συνήθεια να πιέζουν για υψηλότερες αμοιβές επειδή αναμένουν ότι οι τιμές θα ανέβουν, ενώ οι επιχειρήσεις μπορεί να αυξήσουν τις τιμές αντανακλαστικά επειδή αναμένουν υψηλότερο μισθολογικό κόστος. Ήδη, οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι ο πληθωρισμός θα είναι κατά μέσο όρο πάνω από το 3% τα επόμενα πέντε χρόνια, αν και πιστεύουν επίσης ότι το ποσοστό θα μειωθεί την επόμενη πενταετία. Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι σχηματίζουν προσδοκίες για τον πληθωρισμό δεν είναι καλά κατανοητός, επομένως είναι δύσκολο να μετρηθεί αυτό το ρίσκο. Αλλά σαφώς δεν είναι μηδέν.

Ένας άλλος κίνδυνος προέρχεται από την εξαιρετική κατάσταση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Οι διαχειριστές κεφαλαίων των ΗΠΑ έχουν συρρεύσει στο χρηματιστήριο με βάση την θεωρία TINA: την ιδέα ότι με τα ομόλογα που δεν αποφέρουν ουσιαστικά τίποτα, «δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική» από τις μετοχές. Ως αποτέλεσμα, το περασμένο έτος, οι μετοχές έχουν εκτιναχθεί κατά περίπου 25% σε σχέση με τα κέρδη και είναι πολύ πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο τους. Οι τιμές των κατοικιών και τα «κρυπτο»-περιουσιακά στοιχεία ακολούθησαν το παράδειγμά τους. Εάν ο πληθωρισμός αποδειχθεί χειρότερος από όσο φαίνεται τώρα, η Fed μπορεί να αναγκαστεί να εκπλήξει τις αγορές με υψηλότερες αυξήσεις επιτοκίων. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει μια οικονομική βουτιά, η οποία θα έβλαπτε την πραγματική οικονομία.

Με λίγα λόγια, αυτό το δράμα δεν έχει τελειώσει. Εάν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό αυξηθούν περαιτέρω, και εάν μια επακόλουθη αυστηροποίηση της Fed χτυπήσει τις αγορές, η εποχή του μαγικού χρήματος μπορεί πράγματι να έχει τελειώσει. Οι κίνδυνοι της τεράστιας δημοσιονομικής τόνωσης (stimulus) θα έχουν αποκαλυφθεί, αν και αυτοί μπορεί να εξακολουθούν να ωχριούν σε σχέση με τους κινδύνους του να κάνουμε πολύ λίγα σε μια κρίση. Για να μειώσει το ρίσκο αυτού του αρνητικού σεναρίου, η Fed θα πρέπει να σηματοδοτήσει την ανησυχία της: θα πρέπει να μειώσει τις αγορές [χρηματοοικονομικών] περιουσιακών στοιχείων πιο γρήγορα, να είναι έτοιμη να αυξήσει τα επιτόκια νωρίτερα, και να σταματήσει να μιλάει για την ανεργία. Μια ήρεμη προειδοποίηση για πιο σκληρή αυστηροποίηση είναι καλύτερη από την καθυστέρηση που ακολουθείται από καταστολή.

Ωστόσο, ένα πιο λαμπρό μέλλον παραμένει το πιο πιθανό. Εάν η προσφορά σταθεροποιηθεί και η ζήτηση υποχωρήσει, η μετρημένη αυστηροποίηση μπορεί να αποδειχθεί αρκετή. Μέχρι τις αρχές του 2023, ο πληθωρισμός θα έχει σταθεροποιηθεί στο ή λίγο πάνω από τον στόχο του 2% —λίγο υψηλότερα από πριν, εν μέρει λόγω του κλονισμού των προσδοκιών από την τρέχουσα πληθωριστική αιχμή και εν μέρει επειδή η συνεχιζόμενη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις που θα αυξήσουν το κόστος του κεφαλαίου. Το γεγονός ότι ο πληθωρισμός και τα επιτόκια θα εγκατασταθούν κάπως υψηλότερα από πριν, θα είναι συνολικά για καλό. Ο φόβος της «επίμονης στασιμότητας» (secular stagnation), η ανησυχία ότι η οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί μόνο με επιτόκια κοντά στο μηδέν- θα έχει αμβλυνθεί. Τα υψηλότερα επιτόκια θα πειθαρχήσουν τους δανειολήπτες και θα καταστήσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα λίγο λιγότερο επιρρεπές σε φούσκες.

Εάν η οικονομία των ΗΠΑ μπορέσει να φτάσει σε αυτήν την υγιή ισορροπία, ο σημερινός φόβος για τον πληθωρισμό θα ξεχαστεί σύντομα. Ο κόσμος θα προχωρήσει. Η Fed θα έχει κερδίσει. Και η εποχή του μαγικού χρήματος θα συνεχιστεί.