Γιατί η Κίνα θέλει περισσότερα και καλύτερα πυρηνικά

Λόγω της αδιαφάνειας που περιβάλλει τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Κίνας, ορισμένοι παρατηρητές από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους φοβούνται ότι η Κίνα θα καταργήσει την πολιτική «μη πρώτης χρήσης» (No First Use, NFU), η οποία δεσμεύει ότι η Κίνα [5] δεν θα χρησιμοποιήσει ποτέ πυρηνικά όπλα πρώτη σε μια σύγκρουση. Αυτοί οι φόβοι εντάθηκαν τον Σεπτέμβριο όταν ο πρώην ανώτερος Κινέζος διπλωμάτης, Sha Zukang, κάλεσε [6] την Κίνα να εγκαταλείψει την δέσμευση. Ορισμένοι έχουν υποδείξει, κυρίως, την πρόσφατη δοκιμή υπερηχητικού πυραύλου της Κίνας, ως αύξηση της προοπτικής να μπορέσει η Κίνα να εξαπολύσει μια αιφνιδιαστική πυρηνική επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ωστόσο, οι ανησυχίες ότι οι ηγέτες της Κίνας θα εξέταζαν ένα πυρηνικό πρώτο χτύπημα είναι υπερβολικές. Αυτό δεν οφείλεται στην πολιτική NFU της Κίνας. Αντίθετα, είναι επειδή, ανεξάρτητα από το πόσα σιλό ή αεροδρόμια το Πεκίνο ελπίζει να καταστρέψει, οι Κινέζοι σχεδιαστές στρατηγικής γνωρίζουν ότι η χώρα τους θα εξακολουθούσε να είναι, κατ’ ελάχιστον, ευάλωτη στα 14 υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων κλάσης Οχάιο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, καθένα από τα οποία φέρει έως 20 βαλλιστικούς πυραύλους.

Επιπλέον, από τότε που η Κίνα δοκίμασε το πρώτο της πυρηνικό όπλο το 1964, το Πεκίνο τονίζει σταθερά ότι ο κύριος σκοπός του πυρηνικού του οπλοστασίου ήταν να αποφύγει τον εξαναγκασμό από αντιπάλους με πυρηνικά όπλα –αυτό που ο Μάο Τσε Τουνγκ ανέφερε ως «πυρηνικό εκβιασμό». Οι Κινέζοι ηγέτες επιχείρησαν να οικοδομήσουν στρατηγικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να απειλήσουν αξιόπιστα με αντίποινα δεύτερου χτυπήματος, τα οποία θεώρησαν επαρκή για να αποτρέψουν μια πυρηνική επίθεση ή πυρηνικές απειλές κατά της Κίνας. Πράγματι, οι Κινέζοι ηγέτες κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αποκήρυξαν την κούρσα εξοπλισμών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Σοβιετικής Ένωσης, υποσχόμενοι να μην συμμετάσχουν.

Ο πυρηνικός εκσυγχρονισμός της Κίνας σήμερα δεν είναι απαραίτητα μια σημαντική παρέκκλιση από αυτό το σκεπτικό. Αντίθετα, η Κίνα πιθανότατα θέλει να είναι σίγουρη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να καταστρέψουν όλες τις πυρηνικές δυνάμεις της χώρας σε ένα λεγόμενο «έξοχο» πυρηνικό πρώτο χτύπημα. Οι Κινέζοι σχεδιαστές στρατηγικής προφανώς ανησυχούν ότι οι τεράστιες ικανότητες ανταπόδοσης των ΗΠΑ, τόσο πυρηνικές όσο και συμβατικές, θα μπορούσαν να ακυρώσουν την πυρηνική αποτροπή της Κίνας, ειδικά όταν συνδυάζονται με την πυραυλική άμυνα των ΗΠΑ, που φοβούνται ότι θα «σκουπίσει» τους εναπομείναντες κινεζικούς πυραύλους που θα εκτοξεύονταν ως αντίποινα.

Τα σιλό της Κίνας είναι τελικά πολύ ευάλωτα σε μια επίθεση των ΗΠΑ, αλλά επεκτείνουν σημαντικά τον αριθμό των στόχων που θα έπρεπε να χτυπήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου ένα πρώτο χτύπημα να απενεργοποιήσει πλήρως την ικανότητα πυρηνικών αντιποίνων της Κίνας. Οι τοποθεσίες των νέων σιλό και η βελτιωμένη κατασκευή θα ανάγκαζαν πιθανότατα τις Ηνωμένες Πολιτείες να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα για να τους επιτεθούν. Ουσιαστικά, η προσθήκη περισσότερων σιλό για ICBM ανεβάζει τον πήχη στις Ηνωμένες Πολιτείες για να προσπαθήσουν να πραγματοποιήσουν επιτυχώς ένα χτύπημα ανταπόδοσης -ένας πήχης που η Κίνα [7] μπορεί να πιστεύει ότι χαμήλωσε τα τελευταία χρόνια, δεδομένων των αναφερόμενων προόδων των ΗΠΑ που θα ενίσχυαν σημαντικά την καταστροφική δύναμη των αμερικανικών πυρηνικών κεφαλών και θα έθεταν δυσκολότερους στόχους, όπως τα σιλό πυραύλων και τα κέντρα πυρηνικής διοίκησης, σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Οι ικανότητες που επιδείχθηκαν στην τροχιακή υπερηχητική δοκιμή τον Ιούλιο ταιριάζουν με αυτή την λογική, αποκαλύπτοντας ότι η Κίνα έχει την ικανότητα να χτυπήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες με συμβατικά ή πυρηνικά όπλα από απρόβλεπτη τροχιά και πιθανώς με τρόπο που μειώνει την προειδοποίηση των ΗΠΑ. Αυτό το νέο σύστημα θα μπορούσε να βοηθήσει την Κίνα να διασφαλίσει ότι ακόμη και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιτεθούν με ένα πρώτο πυρηνικό χτύπημα, ορισμένες από τις εναπομείνασες δυνάμεις της Κίνας θα εξακολουθούσαν να είναι σε θέση να επιτεθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, επειδή οι πυραυλικές άμυνες πιθανότατα δεν θα μπορούσαν να προστατεύσουν το έδαφος των ΗΠΑ από αυτό το σύστημα παράδοσης. Η σκέψη είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αποτρέπονταν από το να προσπαθήσουν να εξαναγκάσουν την Κίνα με πυρηνικές απειλές, επειδή δεν θα υπήρχε τρόπος για τις Ηνωμένες Πολιτείες να προστατεύσουν την πατρίδα τους εάν τέτοιες απειλές κλιμακώνονταν σε πυρηνικό πόλεμο.

ΜΙΑ ΝΕΑ ΤΟΛΜΗ

Μεμονωμένα, οι προσπάθειες της Κίνας να βελτιώσει την δυνατότητα επιβίωσης των πυρηνικών της δυνάμεων μπορεί να θεωρηθούν σταθεροποιητικές˙ αυτή είναι τελικά η λογική της πυρηνικής αποτροπής. Εάν καμία πλευρά δεν μπορεί να προστατεύσει τον πληθυσμό της από καταστροφικά αντίποινα, ακόμη και χτυπώντας πρώτη, τότε και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν ένα πολύ ισχυρό λογικό κίνητρο να μην ξεκινήσουν εσκεμμένα έναν πυρηνικό πόλεμο, κάτι που θα έπρεπε να είναι μια σταθεροποιητική εξέλιξη. Ωστόσο, στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών στρατιωτικού εκσυγχρονισμού της Κίνας, οι βελτιωμένες πυρηνικές ικανότητες της Κίνας έχουν σημαντικές επιπτώσεις για την ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρήσουν την συμβατική στρατιωτική αποτροπή στην Ασία.