Ένα στάδιο πριν τον πόλεμο

Κυκλοφορεί στα κεντρικά περίπτερα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης το τεύχος Δεκεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022 του Foreign Affairs The Hellenic Edition, με κεντρικό θέμα τις εχθρικές ενέργειες μεταξύ κρατών, που όμως περιορίζονται σε ένα στάδιο πριν από τον πραγματικό πόλεμο, αυτό που ορίζεται ως υπονόμευση μεταξύ κρατών.

Πιο συγκεκριμένα, οι Jill Kastner και William C. Wohlforth, ανεξάρτητη ερευνήτρια στο Λονδίνο και καθηγητής Διακυβέρνησης στο Dartmouth College αντίστοιχα, εστιάζουν στην τέχνη της υπονόμευσης του ενός κράτους προς το άλλο, με τεχνικές παραπληροφόρησης, σαμποτάζ και, πρόσφατα, κυβερνο-επιθέσεις. Οι πράξεις αυτές, αν και βρίσκονται ένα επίπεδο κάτω από τον πόλεμο, κρύβουν πολλούς κινδύνους για την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών αλλά και μεγάλη διαταραχή των σχέσεών τους, εφόσον αποκαλυφθούν οι κακόβουλες ενέργειές τους.

Ο Ταξίαρχος ε.α. Αντώνιος Πλατιάς, εστιάζει στην παθολογική ψευδολογία της Τουρκικής πολιτικής σκηνής, ιδίως έναντι της Ελλάδας, η οποία έχει επιδράσεις τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική τουρκική πολιτική. Το φαινόμενο είναι επικίνδυνο, ιδίως στον βαθμό που η Δύση αποδεικνύεται απρόθυμη να σταθεί απέναντι στους παραλογισμούς της Τουρκίας.

Επίσης, οι Δρ. Ιπποκράτης Δασκαλάκης και Αλεξάνδρα Τόμπρα, Αντ/γος ε.α.και οικονομολόγος αντίστοιχα, μελετούν την ζοφερή κατάσταση της οικονομίας της Τουρκίας και τις πιθανότητες η Άγκυρα να επιδιώξει να προβεί σε εξαγωγή της κρίσης προκειμένου να μετριάσει τις αρνητικές της επιδόσεις στο εξωτερικό.

Ο καθηγητής Οικονομίας και πρώην αν. υπουργός Οικονομικών και υφυπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Μάρδας, υπογραμμίζει την αναγκαιότητα της ανάπτυξης της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, χωρίς να παραβλέπει τα ζητήματα της διαφθοράς στον χώρο αυτό αλλά και τον σκόπελο του ελληνικού χρέους.

Από την πλευρά του, ο βουλευτής και πρώην αν. υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γεώργιος Κουμουτσάκος, δίνει έμφαση στην αξία των συμμαχιών της Ελλάδας με αφορμή την πορεία και το έργο του «κρυφού Υπουργού Εξωτερικών» της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια.

Κίνδυνοι ανάφλεξης δεν υπάρχουν μόνο στην περιοχή μας. Η Oriana Skylar Mastro, συνεργάτις του Πανεπιστημίου Στάνφορντ και του American Enterprise Institute, στο δοκίμιό της αναλύει τους λόγους για τους οποίους το Πεκίνο θα μπορούσε τελικά να επιλέξει να καταφύγει στην βία προκειμένου να επανενώσει την Ταϊβάν με την ηπειρωτική χώρα.

Αντίστοιχα, ο ειδικός σε θέματα intelligence και συγγραφέας, Κώστας Πικραμένος, περιγράφει την φύση, την δομή, και τις ενέργειες της άτυπης ρωσικής μισθοφορικής εταιρείας Wagner Group, η οποία φέρεται να έχει ιδιαίτερους δεσμούς με το Κρεμλίνο, καθώς και πλούσια δράση σε ταραγμένες περιοχές του κόσμου, μεταξύ των οποίων και η Συρία. Ειδικά για τις σχέσεις Ρωσίας και Συρίας, οι γεωπολιτικοί αναλυτές Ιωάννης Ν. Κωνσταντόπουλος και Ηλίας Μπέλλης, κάνουν μια ευρεία ανασκόπηση και συμπεραίνουν τα όσα θα μπορούσαν να προκύψουν πλέον για την πολύπαθη χώρα.

Ενδιαφέρον, όμως, έχει το πώς εκλαμβάνουν τα διάφορα έθνη τις απειλές και πώς αντιδρούν σε αυτές. Η συγγραφέας και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Maryland, Michele Gelfand, αναλύει το γιατί ορισμένες κοινωνίες ανταποκρίνονται στον κίνδυνο καλύτερα από άλλες, παίρνοντας αφορμή από το πώς ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση της πανδημίας της COVID-19.

Ωστόσο, η πανδημία δεν κρύβει μόνο θρήνο για τις απώλειες ζωών και πλήγματα για τις οικονομίες και τις κοινωνίες. Κρύβει και ευκαιρίες. Ο Rajiv J. Shah, πρόεδρος του Ιδρύματος Ροκφέλερ, προτείνει την κατάρτιση μιας «Χάρτας της COVID», δηλαδή ενός νέου μοντέλου ανάπτυξης που θα οδηγήσει τον κόσμο σε μια ανανεωμένη πορεία προς την ευημερία.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο εντάσσεται και ο παγκόσμιος αγώνας ενάντια στην εταιρική συγκέντρωση. Σύμφωνα με τον συγγραφέα και διευθυντή του Open Markets Institute, τα μονοπωλιακά σχήματα, ιδίως στις αλυσίδες εφοδιασμού, έχουν αποδειχθεί επικίνδυνα, γι’ αυτό χρειάζεται μια σειρά ενεργειών ώστε να «σπάσει» η εταιρική συγκέντρωση που παρατηρείται παγκοσμίως.

Σχετικά με το κορυφαίο παγκόσμιο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, οι Δαβίδ Α. Φουσίεκ και Αναστασία Καποδίστρια, ερευνητής στο Ινστιτούτο των Ευρωπαϊκών Δημοκρατών στις Βρυξέλλες και μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου του Λουντ (Σουηδία) αντίστοιχα, γράφουν για την σημασία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και τις δυνατότητες που δίνει στην Ευρώπη να δώσει τον τόνο της προστασίας του περιβάλλοντος σε ολόκληρο τον κόσμο.

Τέλος, ο συνεργάτης στο American Enterprise Institute, Sadanand Dhume, σχολιάζει το βιβλίο του Γάλλου μελετητή Christophe Jaffrelot για τον Ινδό πρωθυπουργό, Ναρέντρα Μόντι, και την άνοδο του ινδουιστικού εθνικισμού. Όπως συμπεραίνει, η Ινδία πορεύθηκε σε έναν έντονα αντιφιλελεύθερο δρόμο τα τελευταία χρόνια, αλλά η πορεία αυτή δεν είναι μη αναστρέψιμη, δεδομένων των τεράστιων προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο Μόντι και η χώρα του.

Copyright © 2021 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr , στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr αλλά και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition