Μια εναλλακτική για την Ουκρανία

Τόσο η Μόσχα όσο και η Ουάσιγκτον υπήρξαν κακόβουλοι παράγοντες στην Ουκρανία. Αν και υπάρχει διαφορά οπτικής μεταξύ των ειδικών της περιοχής και της εκτός κυβέρνησης ελίτ της εξωτερικής πολιτικής σχετικά με το τρίγωνο Ρωσίας-Ουκρανίας-ΗΠΑ, υπάρχει ουσιαστικά μια κοινή θέση μεταξύ των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης και των κομματικών γραμμών. Το επίσημο αφήγημα της Ουάσιγκτον, το οποίο έχει διαμορφώσει την λαϊκή αντίληψη, είναι το εξής: η σύγκρουση στην Ουκρανία είναι εξ ολοκλήρου το αποτέλεσμα της ρωσικής επιθετικότητας, του μοχθηρού χαρακτήρα και του επεκτατικού οπορτουνισμού του Βλαντιμίρ Πούτιν, της οικοδόμησης ρωσικής αυτοκρατορίας, της περιφρόνησης της Μόσχας για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των γειτονικών κρατών και, στον κρίσιμο πυρήνα του, η αποκρυστάλλωση μιας παγκόσμιας κρίσης και μάχης για το μέλλον μεταξύ της δημοκρατίας, από τη μια, και του αυταρχισμού, από την άλλη. Αυτό το αφήγημα έχει επαναληφθεί και διαδοθεί άκριτα από τα κύρια αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.

Η μεγαλύτερη εθνική σημαία της Ουκρανίας στον ψηλότερο ιστό της χώρας και το γιγάντιο μνημείο «Μητέρα Πατρίδα» φαίνονται σε ένα συγκρότημα του μουσείου για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στο Κίεβο της Ουκρανίας, στις 16 Δεκεμβρίου 2021. Η φωτογραφία τραβήχτηκε με drone. REUTERS/Valentyn Ogirenko
-------------------------------------------------------------

Αυτά τα σημεία του αφηγήματος χρήζουν κριτικής συζήτησης, αλλά στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης κρίσης στην Ουκρανία θα πρέπει να γίνουν κατανοητά ως προς τον λειτουργικό σκοπό και την χρήση τους στην υπηρεσία της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, η οποία δεν ήταν λιγότερο αποσταθεροποιητική και προκλητική από την ρωσική πολιτική. Από αυτή την άποψη, είναι αξιοσημείωτο ότι τα [αφηγήματα στα] αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και τα κρατικά αφηγήματα για την Ρωσία και την Ουκρανία αγνοούν σταθερά τις ΗΠΑ ως παράγοντα στην περιφερειακή κρίση. Συνήθως, σε εκείνες τις σπάνιες περιπτώσεις που η προσοχή των μέσων ενημέρωσης επεκτείνεται πέρα από αυτόν τον επαναλαμβανόμενο καταλογισμό ώστε να αναλογιστούν την σύνδεση των ΗΠΑ με την Ουκρανία, είναι για να υποστηρίξουν την διευρυμένη στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία, τις σκληρότερες τιμωρητικές ενέργειες εναντίον της Ρωσίας και μια πιο «μυώδη», διεκδικητική προσέγγιση στην αντιμετώπιση του Πούτιν. Αυτές οι συζητήσεις έχουν σκοπό να επηρεάσουν περαιτέρω την κοινή γνώμη και, ως εκ τούτου, να οικοδομήσουν αξιοπιστία και υποστήριξη για τους νεοσυντηρητικούς αρχιτέκτονες της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ –υπέρμαχους που ζητούν ανοιχτά αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα, σχεδιαστές πολιτικής που έχουν συμβάλλει καθοριστικά στην πρόκληση και την τροφοδότηση της κρίσης στην Ουκρανία ως ένα μέσο για να επιτύχουν τις μεγαλύτερες περιφερειακές και παγκόσμιες φιλοδοξίες τους, και τους παράλογους και επικίνδυνους ζηλωτές που είναι πεπεισμένοι ότι η στρατιωτική ισχύς των ΗΠΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί με θετικό αποτέλεσμα σε έναν περιορισμένο, περιχαρακωμένο πόλεμο εναντίον μιας πυρηνικής Ρωσίας.

Η επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία (με τη μορφή υποστήριξης σε εθνοτικά ρωσικά αποσχιστικά κινήματα στην [περιοχή] Ντονμπάς, ανάπτυξης στρατιωτικών μέσων στις [περιοχές] Ντόνετσκ και Λουχάνσκ, προσάρτησης της Κριμαίας, θαλάσσιου αποκλεισμού στην Αζοφική Θάλασσα κ.λπ.) συνιστά εξωφρενική παραβίαση της ουκρανικής κυριαρχίας και του διεθνούς δικαίου. Ωστόσο, το να εντάσσονται οι συγκεκριμένες ενέργειες και να ερμηνεύεται η κρίση στην Ουκρανία μέσω του προηγούμενου αφηγήματος είναι μια τακτική συγκάλυψης που αποσκοπεί στην υποβάθμιση μιας πολύπλοκης και πολυμερώς παραγόμενης κρίσης σε μια απλή και ψευδή ιστορία «καλού εναντίον κακού», «δημοκρατίας εναντίον αυταρχισμού». Οι ενέργειες της Μόσχας στην Ουκρανία είναι συνάρτηση μιας ξεκάθαρης, καλά εδραιωμένης θέσης για την αμυντική εξωτερική πολιτική, που ήταν προβλέψιμη και που δεν είναι το υποπροϊόν του μανιχαϊστικού αφηγήματος που προωθείται από την Ουάσιγκτον και το Κίεβο.

Οι ενέργειες του Πούτιν στην Ουκρανία αντιπροσωπεύουν την εφαρμογή αυτού που μπορεί να ταυτοποιηθεί ως η «πολιτική των καταστροφών» (policy of wreckage) από τη Μόσχα. Η πολιτική της καταστροφής, που αναπτύχθηκε για πρώτη φορά στην Γεωργία το 2008, είναι αμυντική ως προς τον στρατηγικό της σκοπό, αλλά βασίζεται στην απειλή ή την χρήση επιθετικών ενεργειών για την επίτευξη των στόχων της. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές το τελευταίο τέταρτο του αιώνα, τόσο με λόγια όσο και με πράξεις, ότι η Ουάσιγκτον έχει δεσμευθεί σε μια μεγάλη στρατηγική παγκόσμιας ηγεμονίας. Στον βαθμό που αυτή η στρατηγική βασίζεται στην χρήση του ΝΑΤΟ ως πολυμερούς μέσου για την επίτευξη αυτού του στόχου, και επειδή η Ρωσία παραμένει εμπόδιο στο έργο της ηγεμονίας των ΗΠΑ στον εναπομείναντα ευρασιατικό χώρο που δεν βρίσκεται ακόμη υπό την κυριαρχία της Ουάσιγκτον, η επέκταση του ΝΑΤΟ λειτουργεί ως δύναμη πίεσης η οποία θα χρησιμοποιηθεί εναντίον οποιουδήποτε ρωσικού καθεστώτος που, σε αντίθεση, για παράδειγμα, με την κυβέρνηση του Μπόρις Γέλτσιν, δεν υποτάσσεται στα συμφέροντα των ΗΠΑ.