Η επιστροφή της ανάσχεσης

Η απρόκλητη επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν προκάλεσε έκπληξη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους έμαθαν το περασμένο φθινόπωρο τι σχεδίαζε να κάνει η Ρωσία, και μάλιστα δημοσιοποίησαν στον κόσμο τα σχέδια του Κρεμλίνου. Ακόμα κι έτσι, δεν απέτρεψαν την επίθεση της Ρωσίας στον πολύ πιο αδύναμο γείτονά της. Από την στιγμή που απέκλεισαν την άμεση στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, η αποτροπή μιας Ρωσίας που είναι αποφασισμένη να ελέγξει τους γείτονές της και να ανατρέψει την ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας [που διαμορφώθηκε] μετά το 1990, θα ήταν πάντα μια δύσκολη υπόθεση.

Μια διαδηλώτρια στον Λευκό Οίκο, στην Ουάσιγκτον, τον Φεβρουάριο του 2022. Elizabeth Frantz / Reuters
-----------------------------------------

Οι ίδιες απειλές που στο παρελθόν δεν απέτρεψαν την Ρωσία από το να εισβάλλει -αυστηρές κυρώσεις, στρατιωτική αρωγή στην Ουκρανία, και ενίσχυση του ΝΑΤΟ- είναι απίθανο να αναγκάσουν τώρα την Ρωσία να αλλάξει πορεία. Αντίθετα, η Ουάσιγκτον και οι δημοκρατικοί σύμμαχοί της πρέπει να ξεκινήσουν μια στρατηγική ανάσχεσης η οποία θα αυξήσει το κόστος για την Ρωσία και τελικά θα επιβάλλει την εσωτερική πολιτική αλλαγή που θα βάλει τέλος στο βάναυσο καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Τα περιγράμματα αυτού του πλάνου είναι γνωστά, [από όταν] καθορίστηκαν για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1940 από τον George F. Kennan, ανώτερο διπλωμάτη στην πρεσβεία της Μόσχας, και αναλύθηκαν στις σελίδες [1] αυτού του περιοδικού. Ο Kennan υποστήριξε ότι η παράνοια και οι ανασφάλειες του καθεστώτος του Στάλιν αντιπροσώπευαν έναν σαφή κίνδυνο για την Δύση και ζήτησε σταθερή, δυναμική ανταπόδοση της πίεσης. Αλλά ο Kennan πίστευε επίσης ότι η Σοβιετική Ένωση ήταν αδύναμη και έπασχε από εσωτερικές αντιφάσεις που θα κατέστρεφαν τελικά το καθεστώς. Η ανάσχεση χρειάστηκε 40 χρόνια για να πετύχει και περιελάμβανε πολλά αχρείαστα λάθη από τις Ηνωμένες Πολιτείες —συμπεριλαμβανομένης της έναρξης του πολέμου του Βιετνάμ και της υποστήριξης της βίαιης ανατροπής αρκετών κυβερνήσεων. Αλλά η πολιτική τελικά απελευθέρωσε δυνάμεις μέσα στην Σοβιετική Ένωση που οδήγησαν στο τέλος του καθεστώτος.

Η επιστροφή σε μια στιβαρή πολιτική ανάσχεσης είναι τώρα η καλύτερη επιλογή της Δύσης. Ο θεμελιώδης στόχος θα παραμείνει ο ίδιος με [αυτόν] της παλιάς πολιτικής: να αντιμετωπίσει τον ρωσικό επεκτατισμό, να επιβάλλει πραγματικό κόστος στο ρωσικό καθεστώς, και να ενθαρρύνει την εσωτερική αλλαγή που θα οδηγήσει στην τελική κατάρρευση του Πούτιν και του Πουτινισμού. Φυσικά, πρέπει να προσαρμοστεί στις πραγματικότητες όπως υπάρχουν σήμερα αντί σε αυτές που επικρατούσαν στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ειδικότερα, οι στενοί δεσμοί της Ρωσίας με μια ισχυρή και προσφάτως διεκδικητική Κίνα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν προληπτικά.

Ωστόσο, η Ρωσία δεν είναι η Σοβιετική Ένωση, ένας στρατιωτικός και ιδεολογικός κολοσσός, σχεδόν ίσος με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μολονότι παραμένει πυρηνική δύναμη, ο στρατός της είναι μια σκιά του πρώην σοβιετικού εαυτού του, και η οικονομία της είναι μικρότερη από του Καναδά, ο οποίος έχει το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Ρωσίας. Εν τω μεταξύ, η Δύση έχει γίνει δυνατότερη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν ασυναγώνιστη στρατιωτική ισχύ και έχουν οικονομία 13 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Ρωσίας. Η Ευρώπη, μια ηττημένη ήπειρος σημαδεμένη από τον πόλεμο και την φτώχεια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει αναδυθεί ως ένας συνεκτικός οικονομικός γίγαντας με έναν στρατό που, μολονότι υποχρηματοδοτημένος, απολαμβάνει σημαντικές σύγχρονες ικανότητες για να αμυνθεί ενάντια στον ανεπαρκή ρωσικό στρατό. Ως αποτέλεσμα, μολονότι μια πολιτική ανάσχεσης δεν θα φέρει γρήγορη επιτυχία ή νίκη, η σταθερή εφαρμογή της τους επόμενους μήνες και χρόνια θα οδηγήσει στην απαραίτητη αλλαγή στην Ρωσία μέσα στα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια.

ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΩΝΕΣ

Μια αποτελεσματική επικαιροποίηση του περιορισμού για τον εικοστό πρώτο αιώνα θα αποτελείτο από τρεις βασικούς πυλώνες: την διατήρηση της στρατιωτικής ισχύος των ΗΠΑ, την αποσύνδεση των Δυτικών οικονομιών από την Ρωσία, και την απομόνωση της Μόσχας [2]. Μαζί, αυτά τα τρία στοιχεία θα αυξήσουν σταθερά για την Ρωσία το κόστος από την συνέχιση των επεκτατικών πολιτικών της, θα υποκινήσουν την εσωτερική διαφωνία και τον διάλογο και, τελικά, θα μπορούσαν να επιβάλλουν μια αλλαγή στην διακυβέρνηση. Για να είμαστε σαφείς, μια τέτοια αλλαγή πρέπει να ωθηθεί εσωτερικά -μολονότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν τον τερματισμό του Πουτινισμού, αυτό θα συμβεί μόνο όταν ο ρωσικός λαός αποφασίσει ότι έχει έρθει η ώρα. Επίσης, η επιστροφή στην ανάσχεση δεν θα οδηγήσει σε άμεσο τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. Αυτό θα απαιτήσει επιπρόσθετα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της παροχής στην Ουκρανία των στρατιωτικών μέσων που χρειάζεται για να αμυνθεί και να αντισταθεί στην κατοχή, εάν η Ρωσία καταφέρει να καταλάβει μέρος ή το σύνολο της χώρας. Και θα απαιτηθεί τεράστια οικονομική και ανθρωπιστική αρωγή για να βοηθήσει τον πολιορκημένο πληθυσμό της Ουκρανίας και όσους αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή από την χώρα.

Μολονότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες του ΝΑΤΟ διατηρούν σημαντικούς στρατούς, δύο δεκαετίες ευρωπαϊκής υποεπένδυσης και στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και στο Αφγανιστάν έχουν αφήσει το ΝΑΤΟ βαθιά απροετοίμαστο για την επιστροφή σε μια ισχυρή αποτρεπτική στάση. Η υποταγή του λευκορωσικού στρατού στην ρωσική διοίκηση και η εισβολή στην Ουκρανία σημαίνουν ότι χαράσσεται μια νέα πρώτη γραμμή από την Βαλτική στη Μαύρη Θάλασσα -με τα ανατολικά σύνορα της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Ουγγαρίας, και της Ρουμανίας να σηματοδοτούν ουσιαστικά τη νέα ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Ως αποτέλεσμα, το ΝΑΤΟ πρέπει να κινηθεί γρήγορα για να υπερασπιστεί το νέο μέτωπο.