Η επιστροφή της ανάσχεσης

Η συμμαχία έχει λάβει μέτρα για να ενισχύσει την αποτροπή στα ανατολικά [3], αλλά αυτές οι κινήσεις δεν ανταποκρίνονται σε όσα απαιτούν οι καταστάσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διπλασιάσει την παρουσία τους επί του πεδίου στην Πολωνία, σε 9.000 στρατιώτες, και έχουν στείλει αεροπορικές και ναυτικές ενισχύσεις σε άλλες χώρες. Η Γαλλία, η Γερμανία, και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αυξήσει την στρατιωτική τους παρουσία στην Ρουμανία, στην Σλοβακία, και στα κράτη της Βαλτικής. Το ΝΑΤΟ ενεργοποίησε για πρώτη φορά την Δύναμη Αντίδρασης (Response Force) των 40.000 ατόμων, αν και τα τρέχοντα σχέδια δεν περιλαμβάνουν την πλήρη κινητοποίηση ολόκληρης της δύναμης. Ενώ αυτά τα αρχικά μέτρα ενίσχυσαν τις δυνάμεις που αναπτύχθηκαν στα ανατολικά, στον απόηχο της αρχικής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014, δεν είναι κάτι περισσότερο από μια «παγίδα» που θα είναι ανήμπορη να προσφέρει μια στιβαρή άμυνα εάν η Ρωσία επιτεθεί σε έδαφος του ΝΑΤΟ.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι πλέον απαραίτητη μια θεμελιώδης επανεξέταση της στάσης των προωθημένων δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ χρειάζεται να αναπτύξει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες, αντί για τις λίγες χιλιάδες που έχουν δεσμευτεί μέχρι στιγμής. Η πιο άμεση ανάγκη είναι να αναπτύξει δύο έως τρεις ταξιαρχίες μάχης στην ανατολική Πολωνία και στη νότια Λιθουανία για να υπερασπιστούν τον διάδρομο Suwalki (Suwalki Gap), τα 60 μίλια που χωρίζουν το ρωσικό Καλίνινγκραντ από την Λευκορωσία. Εάν οι ρωσικές ή οι λευκορωσικές δυνάμεις συνέδεαν αυτά τα εδάφη, τα κράτη της Βαλτικής ουσιαστικά θα αποκόπτονταν από το υπόλοιπο ΝΑΤΟ.

Η προετοιμασία για μια μακροπρόθεσμη παρουσία στα Ανατολικά θα απαιτήσει επίσης την πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε λιμάνια, σιδηροδρομικές γραμμές, διαδρόμους προσγείωσης και απογείωσης, δρόμους, προμήθεια καυσίμων, και άλλες κρίσιμες υποδομές για την βελτίωση της ικανότητας του ΝΑΤΟ [4] να ενισχύει γρήγορα τα στρατεύματά του. Επιπλέον, δεδομένων των απειλών του Πούτιν να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη πυρηνικά ικανών, και πιθανώς οπλισμένων, πυραύλων στο Καλίνινγκραντ και σε άλλα μέρη της δυτικής Ρωσίας και πιθανώς στην Λευκορωσία, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να εξετάσει την επάρκεια της πυρηνικής του στάσης.

Τίποτα από αυτά δεν σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να προετοιμαστεί για πόλεμο. Το θέμα είναι ότι η αποτροπή απαιτεί τώρα μεγαλύτερη προβολή και προωθημένη παρουσία από ό,τι συνέβαινε πριν η Ρωσία επιτεθεί στην Ουκρανία. Ό,τι κι αν σκέφτεται ο Πούτιν σχετικά με την εμφατική αναθεώρηση της τάξης ασφαλείας [που διαμορφώθηκε] μετά το 1990 στην Ευρώπη, το ΝΑΤΟ πρέπει να καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να επιτύχει. Ετούτο απαιτεί μια ισχυρή αποτρεπτική παρουσία στα ανατολικά και μια σημαντική δέσμευση να αυξήσει τις δαπάνες μακροπρόθεσμα. Η απόφαση της Γερμανίας να δαπανήσει 100 δισεκατομμύρια ευρώ τώρα και τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ μελλοντικά για την άμυνα είναι ένα μεγάλο βήμα προς την σωστή κατεύθυνση.

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΧΥ

Μολονότι η στρατιωτική ισχύς είναι βασική προϋπόθεση για την αποτροπή, δεν αρκεί. Πράγματι, η προωθημένη ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων θα ενισχύσει αρχικά τις διαιρέσεις στην Ευρώπη -και θα αφήσει τους λαούς της Ουκρανίας, τους Καυκάσιους, και, όντως, της Λευκορωσίας και της Ρωσίας, υπό την κυριαρχία του Πούτιν. Η Δύση δεν μπορεί να επιτρέψει την επιστροφή ενός Σιδηρού Παραπετάσματος που θα χωρίζει την Ευρώπη. Γι’ αυτό η νέα ανάσχεση χρειάζεται επίσης μια πολιτική οικονομικής αποσύνδεσης και πολιτικής απομόνωσης —μέτρα που είναι σχεδιασμένα για να προκαλούν συνεχώς αυξανόμενο κόστος στην Ρωσία και να επιβάλλουν την αλλαγή εκ των έσω.

Οι κυρώσεις που ανακοινώθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα. Η Ρωσία έχει ουσιαστικά αποκοπεί από την πιστωτική και την οικονομική υποστήριξη και οι έλεγχοι στις εξαγωγές τεχνολογίας θα περιορίσουν σοβαρά τις εισαγωγές στην Ρωσία. Εν τω μεταξύ, οι κυρώσεις στον Πούτιν, στους φίλους του και στις οικογένειές τους θα τους απομονώσουν στις ντάτσες τους (στμ: ρωσικές εξοχικές κατοικίες) στην Ρωσία, ανήμπορους να σεργιανίζουν με τα γιοτ τους στο Σεντ Τροπέ ή στις μεζονέτες τους στο Λονδίνο. Αν και πολλοί έχουν επικρίνει αυτές τις κυρώσεις ως πολύ λίγες, πολύ αργά, αυτές οι κριτικές υποθέτουν ότι σκοπός τους είναι να σταματήσουν την στρατιωτική προέλαση της Ρωσίας. Αυτό δεν επρόκειτο να συμβεί ποτέ. Αντίθετα, οι κυρώσεις έχουν σχεδιαστεί για να προκαλέσουν κόστος σε μήνες και χρόνια για να επιβάλλουν μια αλλαγή συμπεριφοράς.

Η αποτελεσματικότητα των κυρώσεων στην Ρωσία θα εξαρτηθεί από δύο παράγοντες. Πρώτον, ο πόνος [που θα προκαλέσουν] προϋποθέτει ότι θα εφαρμοστούν από όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες. Η κυβέρνηση Μπάιντεν ορθώς πορεύτηκε σε κοινό βηματισμό με την Ευρώπη, παρόλο που έχει εμπλακεί διπλωματικά επί μήνες ώστε να πιέσει για τις μέγιστες δυνατές κυρώσεις. Η ανακοίνωση μιας σειράς κυρώσεων μπορεί να κάνει τους ανθρώπους στην Ουάσιγκτον να αισθάνονται καλά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά αν δεν συμφωνήσουν άλλοι να ακολουθήσουν, ο αντίκτυπός τους θα είναι περιορισμένος. Όπως έχει δείξει η περίπτωση του Ιράν, οι συντονισμένες κυρώσεις από το 2010 και μετά παρήγαγαν μια πραγματική πυρηνική συμφωνία. Η μονομερής μέγιστη πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2018 και μετά έχει οδηγήσει το Ιράν να επιταχύνει το πυρηνικό του πρόγραμμα.