Ο αγώνας για την εξουσία μετά τον Πούτιν

Σε μια ομιλία του στα τέλη Μαρτίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, παρέκκλινε από το κείμενο και είπε φωναχτά κάτι που πολλοί σκέφτονταν ιδιωτικά για τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν [2]: «Για όνομα του Θεού, αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία». Οι βοηθοί του στον Λευκό Οίκο έσπευσαν να αποσύρουν το αυτοσχεδιαστικό σχόλιο του προέδρου, τονίζοντας ότι ο στόχος των ΗΠΑ στην Ρωσία δεν είναι η αλλαγή του καθεστώτος. Σκόπιμα ή όχι, ωστόσο, η ατάκα του Μπάιντεν ενίσχυσε την πεποίθηση ορισμένων στην Ουάσιγκτον ότι ο απλούστερος τρόπος για να τερματιστεί ο επιθετικός πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία είναι να τερματιστεί η λαβή του στην εξουσία. Όπως έγραψε στο Twitter ο γερουσιαστής Lindsey Graham, Ρεπουμπλικάνος από τη Νότια Καρολίνα, τον Μάρτιο, «ο μόνος τρόπος για να τελειώσει αυτό είναι κάποιος στην Ρωσία να βγάλει από τη μέση αυτόν τον τύπο».

Ο Πούτιν στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση, στη Μόσχα, τον Απρίλιο του 2021. Evgeny Sinitsyn / Xinhua / eyevine / Redux
-----------------------------------------

Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι ο Πούτιν αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο δολοφονίας του. Ούτε ένα πραξικόπημα ή μια λαϊκή επανάσταση φαίνεται να είναι πιθανά σύντομα. Όμως ο Πούτιν είναι 69 ετών και πιθανώς άρρωστος. Ρώσοι ερευνητικοί δημοσιογράφοι έχουν ισχυριστεί [3] ότι μπορεί να είχε καρκίνο του θυρεοειδούς. Είτε πεθάνει εν ενεργεία, είτε καθαιρεθεί, είτε εγκαταλείψει με την θέλησή του την εξουσία, η βασιλεία του Πούτιν στην Ρωσία θα τελειώσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Αντί για ένα σταθεροποιητικό γεγονός, ωστόσο, το αναπόφευκτο τέλος της διακυβέρνησής του θα είναι μια αβέβαιη και πιθανώς επικίνδυνη στιγμή για την Ρωσία. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ο Πούτιν έχει κρατηθεί στην εξουσία αποδυναμώνοντας τους επίσημους κανόνες και τους θεσμούς της χώρας —αφαιρώντας τα όρια που θα διασφάλιζαν μια ομαλή μετάβαση της εξουσίας. Ως αποτέλεσμα, το εύρος των αληθοφανών σεναρίων για το τι θα συνέβαινε εάν πεθάνει ή εγκαταλείψει τα καθήκοντά του είναι πολύ ευρύτερο από ό,τι εάν ένας Αμερικανός ή ακόμα και ένας Κινέζος ηγέτης έκανε το ίδιο. Μολονότι το σύνταγμα της Ρωσίας ορίζει λεπτομερώς μια διαδικασία για την εκλογή νέου ηγέτη, στην πράξη ο επόμενος πρόεδρος της Ρωσίας είναι πιθανό να καθοριστεί από έναν παρασκηνιακό αγώνα μεταξύ των ελίτ. Με το να οικοδομήσει μια λίαν προσωποπαγή απολυταρχία, με άλλα λόγια, ο Πούτιν έχει καταστήσει αδύνατη την πρόβλεψη του τι θα συμβεί όταν προκύψει το αναπόφευκτο.

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ

Από νομική άποψη, είναι σαφές το τι θα έπρεπε να συμβεί εάν ο Πούτιν αποχωρούσε απροσδόκητα: σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ρωσίας, εάν ο πρόεδρος «είναι ανίκανος να εκπληρώσει τα καθήκοντά του», ο πρωθυπουργός γίνεται εκτελών καθήκοντα προέδρου για όχι περισσότερο από τρεις μήνες, ενώ οργανώνονται οι εκλογές. Μολονότι η Ρωσία δεν είναι δημοκρατία, οι εκλογές εκεί εξακολουθούν να έχουν επίσημη διαδικαστική βαρύτητα. Η χώρα έχει σχεδόν τρεις δεκαετίες τακτικών εκλογών από το 1993 και μετά. Αυτές οι ψηφοφορίες έγιναν σταδιακά πιο κίβδηλες υπό τον Πούτιν, αλλά οι εκλογικοί κανόνες εξακολουθούν να καθορίζουν ζητήματα όπως ο χρόνος, οι διαδικασίες, και η διάρκεια της θητείας. Δεν καθορίζουν, ωστόσο, το ποιος θα είναι υποψήφιος για ένα αξίωμα ή ποιος θα λάβει την υποστήριξη του Κρεμλίνου. Ετούτα τα πράγματα καθορίζονται παρασκηνιακά από τον Πούτιν και μια μικρή παρέα των ελίτ.

Τα τελευταία 20 χρόνια, ο Πούτιν έχει γονατίσει τους επίσημους θεσμούς της χώρας και έχει κάνει τον εαυτό του κέντρο των πάντων. Έγραψε ξανά δύο φορές το Σύνταγμα —πρώτα για να παρατείνει την διάρκεια των προεδρικών θητειών και στην συνέχεια για να «μηδενίσει» την προϋπηρεσία του, ώστε να μπορέσει δυνητικά να ασκεί τα καθήκοντα του μέχρι το 2036. Έχει επίσης πρακτικά υποβαθμίσει σε μαριονέτες τα δύο σώματα του ρωσικού κοινοβουλίου και το Συνταγματικό Δικαστήριο και έχει παρενοχλήσει, απαγορεύσει, φυλακίσει, ή σκοτώσει οποιονδήποτε υποψήφιο της αντιπολίτευσης ικανό να τον αμφισβητήσει.

Σε περίπτωση που ο Πούτιν πεθάνει ή εγκαταλείψει απροσδόκητα τα καθήκοντά του, οι συμμαχίες μεταξύ των ελίτ θα είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντικές με τους επίσημους κανόνες για τον προσδιορισμό του ποιος θα τον διαδεχθεί. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι ο πρωθυπουργός, Mikhail Mishustin, θα γίνει εκτελών καθήκοντα προέδρου, όπως ορίζουν οι επίσημοι κανόνες, και η Άνω Βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου θα έχει δύο εβδομάδες για να προγραμματίσει τις εκλογές. Κατά την διάρκεια εκείνης της περιόδου, θα διεξαγόταν μια σκληρή μάχη στα παρασκήνια για να καθοριστεί ένας συναινετικός υποψήφιος μεταξύ των βασικών παικτών που απαρτίζουν την Ομάδα Πούτιν. Το όλο νόημα του εκλογικού αυταρχισμού, άλλωστε, είναι να γνωρίζουμε εκ των προτέρων τον νικητή.

Ως ο εν ενεργεία -αν και εκτελών καθήκοντα- πρόεδρος, ο Mishustin θα είχε ένα μεγάλο πλεονέκτημα σε αυτόν τον αγώνα της διαδοχής. Είναι ένας μεταξύ μιας μικρής χούφτας πολιτικών [που βρίσκονται] στην δεύτερη κατηγορία πίσω από τον Πούτιν όσον αφορά την εμπιστοσύνη του κοινού. Είχε σταθερά υψηλά ποσοστά αποδοχής, ακόμη και πριν ο πόλεμος στην Ουκρανία [4] προκαλέσει την εκτόξευση των ποσοστών αποδοχής του. Κατά κάποιο τρόπο, θα επιδίωκε να ακολουθήσει την ίδια οδό που πήρε ένας άλλος άχρωμος πρωθυπουργός για να φτάσει στην προεδρία. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς το 1999, ο Πούτιν ανέλαβε ως εκτελών καθήκοντα προέδρου, όταν ο Μπόρις Γιέλτσιν παραιτήθηκε απροσδόκητα. Τρεις μήνες αργότερα, ο Πούτιν εξελέγη επίσημα πρόεδρος, αφού άλλοι εξέχοντες υποψήφιοι παραμέρισαν και οι περισσότερες ελίτ συνασπίστηκαν γύρω από την υποψηφιότητά του.

Ο Mishustin είναι σχετικά νεοφερμένος στα ύψη της ρωσικής πολιτικής. Διορισμένος ως πρωθυπουργός από τον Πούτιν τον Ιανουάριο του 2020, ήταν προηγουμένως επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Φορολογικής Υπηρεσίας (Federal Tax Service) της Ρωσίας. [Ο Πούτιν] τον έφερε για να επιβλέψει οικονομικά ζητήματα και να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, αλλά έχει σφυρηλατήσει δεσμούς με άλλους βασικούς ινσάιντερς και, σύμφωνα [5] με την Ρωσίδα αναλύτρια Tatiana Stanovaya, «αύξησε το πολιτικό του βάρος». Η έλλειψη πολιτικού χαρίσματος μπορεί να θεωρηθεί ως πλεονέκτημα από άλλους πιστούς του Πούτιν που ελπίζουν να τον ελέγξουν ως πρόεδρο, όπως η σχετική απειρία του Πούτιν τον έκανε αγαπητό σε ορισμένους ολιγάρχες και αξιωματούχους που πίστεψαν λανθασμένα ότι μπορούσαν να τον ελέγξουν. Ένα πράγμα που θα μπορούσε να λειτουργήσει εναντίον του Mishustin, παραδόξως, είναι η σχετικά νεαρή ηλικία του, των 56 [ετών]. Η παλιά φρουρά είναι στην πραγματικότητα αρκετά ηλικιωμένη, και πολλοί ίσως προτιμήσουν έναν δικό τους από έναν νεότερο και δυνητικά φιλόδοξο πρόεδρο.

Ωστόσο, ακόμη κι αν ο Mishustin κερδίσει το μετα-πουτινικό λαχείο, δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα μπορέσει να συγκρατήσει τον δύστροπο συνασπισμό των ανθρώπων τους εσωτερικού κύκλου του Κρεμλίνου. Σε αντίθεση με τους περισσότερους στενότατους φίλους του Πούτιν, δεν είναι ούτε βετεράνος της KGB ούτε γέννημα–θρέμμα της Αγίας Πετρούπολης. Μέλη αμφότερων των στρατοπέδων της ελίτ ίσως φοβηθούν ότι θα επιδιώξει να διαβρώσει την δύναμη και τον πλούτο τους, όπως έκανε ο Πούτιν σε ορισμένους εξέχοντες συνεργάτες του Γέλτσιν αφότου ανέλαβε. Ως αποτέλεσμα, ο Mishustin ίσως δυσκολευτεί να εδραιώσει την εξουσία του, αφήνοντας ανοιχτή την πιθανότητα για εκλογικές ή ακόμη και εξωνομικές προκλήσεις στην πορεία -καμία εκ των οποίων δεν θα προμήνυε κάτι καλό για την σταθερότητα της Ρωσίας.

ΣΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΩΝ;

Ο Mishustin πιθανώς θα είχε το πάνω χέρι σε κάθε διαμάχη για την διαδοχή του Πούτιν, αλλά δεν είναι ο μόνος υποψήφιος. Η Ρωσία δεν έχει επίσημη αλυσίδα διαδοχής πέρα από τον πρωθυπουργό -ένα τεράστιο νομικό κενό. Αλλά άλλοι που ελπίζουν να κερδίσουν αρκετούς συμμάχους για να καταλάβουν την προεδρία ίσως προσπαθήσουν να το κάνουν από το Συμβούλιο Ασφαλείας (Security Council), ένα σώμα που συγκεντρώνει κορυφαίους πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους.

Μολονότι κανένας από αυτούς δεν βρίσκεται στην επίσημη γραμμή διαδοχής, οι πιθανοί υποψήφιοι για την κορυφαία θέση είναι ο Σεργκέι Σοϊγκού (Υπουργός Άμυνας), ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ (πρώην πρόεδρος και νυν αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας), ο Vyacheslav Volodin (ο πρόεδρος της Δούμας), και ο Sergei Sobyanin (δήμαρχος της Μόσχας). Ωστόσο, δεδομένης της δυστροπίας της ρωσικής ελίτ και των χαμηλών επιπέδων δημόσιας υποστήριξης που απολαμβάνουν τα περισσότερα από αυτά τα πρόσωπα, είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι οποιοδήποτε από αυτά θα ξεπεράσει τον Mishustin για να γίνει ο υποψήφιος της συναίνεσης. Πιθανώς, όλοι θα συμπέραιναν ότι μια αναμέτρηση για την εξουσία θα ήταν πολύ επικίνδυνη και ότι ήταν καλύτερο να ζήσουν για να πολεμήσουν μια άλλη ημέρα.

Ωστόσο, είναι πιθανό ότι ένας από αυτούς ίσως αμφισβητούσε τον Mishustin, είτε στην περίοδο των δύο εβδομάδων κατά την διάρκεια της οποίας θα χριζόταν ο υποψήφιος του Κρεμλίνου, είτε στις επόμενες ειδικές εκλογές ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Σε αυτό το σενάριο, ο Mishustin θα είχε το πλεονέκτημα να ελέγχει τους προεδρικούς μοχλούς εξουσίας, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής τηλεόρασης και της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής. Αλλά αν ένας άλλος κοντινός στον Πούτιν με εθνικό κύρος αποφάσιζε να συναγωνιστεί ανοιχτά για την εξουσία, ο κόσμος θα γινόταν μάρτυρας σε κάτι που δεν έχει δει από το 1996: ρωσικές προεδρικές εκλογές στις οποίες τα αποτελέσματα δεν θα ήταν αποφασισμένα εκ των προτέρων.

Υπάρχει επίσης και η πιθανότητα μιας εξωσυνταγματικής απόπειρας για την προεδρία. Πολλές ρωσικές υπηρεσίες έχουν θεωρητικά την ισχύ να στήσουν ένα πραξικόπημα —όχι μόνο ο στρατός αλλά η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Φρουράς (Federal Guard Service), η Εθνοφρουρά (National Guard) και η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (Federal Security Service). Αλλά είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι μπορεί οποιοσδήποτε να συσπειρώσει όλες αυτές τις δυνάμεις κάτω από ένα και μόνο λάβαρο, ειδικά σε καιρό πολέμου. Ιστορικά, οι Ρώσοι ηγέτες έχουν εργαστεί σκληρά για να αποφύγουν καταστάσεις στις οποίες αυτές οι δυνάμεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αντισταθμίσουν φυσικά η μια την άλλη. Και ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι οι Ρώσοι στρατιωτικοί ηγέτες έχουν από καιρό υποκύψει στις πολιτικές ελίτ. Έχουν περάσει δύο αιώνες από τότε που ο στρατός έκανε μια απόπειρα για την εξουσία όταν ένας ηγεμόνας πέθανε ενώ βρισκόταν εν ενεργεία, και μια επανάληψη της Εξέγερσης των Δεκεμβριστών (Decembrist Revolt) του 1825 -η οποία κατέρρευσε γρήγορα- φαίνεται εξαιρετικά απίθανη στην σημερινή Ρωσία.

Ένα τελευταίο σενάριο που θα μπορούσε να μειώσει την αβεβαιότητα είναι εάν ο Πούτιν επρόκειτο να πραγματοποιήσει μια προγραμματισμένη αποχώρηση -για λόγους υγείας, για παράδειγμα- και να υποδείξει έναν διάδοχο. Η μετακίνηση ενός επιλεγμένου αντικαταστάτη στην πρωθυπουργία πριν εγκαταλείψει τα καθήκοντά του, θα επέτρεπε στον Πούτιν να ενώσει τις αντίπαλες ομάδες της ελίτ και έτσι να αυξήσει τις πιθανότητες μιας συντεταγμένης διαδοχής. Θα επαναλάμβανε επίσης την δική του πορεία προς την προεδρία. Εάν ο Πούτιν επιλέξει αυτή την διαδρομή, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι θα έχριζε τον Mishustin, ο οποίος θεωρείτο ευρέως ως τεχνοκράτης όταν διορίστηκε πρωθυπουργός.

Η ΑΧΙΛΛΕΙΟΣ ΠΤΕΡΝΑ ΤΟΥ ΑΥΤΑΡΧΙΚΟΥ

Οι περισσότερες απολυταρχίες είναι εκπληκτικά ανθεκτικές. Ακόμη και αφότου πεθάνουν οι αυταρχικοί ηγέτες ενώ βρίσκονται εν ενεργεία, τα καθεστώτα τους συχνά επιβιώνουν για χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες. Σύμφωνα με τους πολιτικούς επιστήμονες Andrea Kendall-Taylor και Erica Frantz, οι οποίοι ανέλυσαν [6] όλα τα γεγονότα διαδοχής σε αυταρχικές χώρες μεταξύ του 1946 και του 2012, το 87% των απολυταρχικών καθεστώτων ήταν ακόμη στην θέση του ένα χρόνο μετά τον θάνατο του ηγέτη και το 76% ήταν ακόμη στην θέση του μετά από πέντε χρόνια.

Αλλά δεν είναι όλες οι μορφές αυταρχισμού εξίσου ανθεκτικές. Η Kendall-Taylor και η Frantz βρήκαν ότι σε σύγκριση με τις μοναρχίες, τα μονοκομματικά καθεστώτα, και τις στρατιωτικές χούντες, οι προσωποπαγείς απολυταρχίες όπως αυτή που έχει οικοδομήσει ο Πούτιν είναι οι πιο ευάλωτες στην αλλαγή καθεστώτος. Το 78% από αυτές ήταν ακόμη στην θέση τους έναν χρόνο μετά τον θάνατο του ηγέτη, αλλά ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε μόλις 44% μετά από πέντε χρόνια. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως η Συρία υπό τον Χαφέζ αλ Άσαντ και η Βόρειος Κορέα υπό τον Κιμ Ιλ Σουνγκ, η εξουσία πέρασε απευθείας σε ένα μέλος της οικογένειας, συμβάλλοντας στην διασφάλιση της επιβίωσης του καθεστώτος. Αλλά στην Ρωσία, οι κόρες του Πούτιν δεν προετοιμάζονται για να κυβερνήσουν˙ τα media αποθαρρύνονται έντονα ακόμη και για να μιλούν γι' αυτές.

Μια άλλη πηγή μακροζωίας του καθεστώτος είναι η τάση των πιστών του καθεστώτος να συνασπίζονται μετά τον θάνατο ενός ηγέτη για να εκτρέψουν τους δυνητικούς αμφισβητίες και να διατηρήσουν την ισχύ και τα προνόμιά τους. Θα δοθούν κίνητρα σε μέλη του στενού κύκλου του Πούτιν να το κάνουν αυτό, αφότου φύγει, αλλά χωρίς έναν προφανή διάδοχο για να ενωθούν γύρω του, θα ήταν ιδιαιτέρως πιθανό να υποκύψουν στον φραξιονισμό. Αυτού του είδους οι εσωτερικές διαμάχες έχουν κυριαρχήσει σε προηγούμενες εποχές της ρωσικής ιστορίας. Μετά τον θάνατο του Βλαντιμίρ Λένιν το 1924, ο Ιωσήφ Στάλιν χρειάστηκε χρόνια για να εδραιώσει την θέση του ως αδιαμφισβήτητος ηγέτης. Μια παρόμοια μάχη εξουσίας εξελίχθηκε μετά τον θάνατο του Στάλιν το 1953, όταν ο Νικίτα Χρουστσόφ υποχρεώθηκε να καλέσει τα μέλη του στρατού να συλλάβουν τον αντίπαλό του, Λαυρέντι Μπέρια, ο οποίος έλεγχε τη μυστική αστυνομία και τις υπηρεσίες ασφαλείας του Κρεμλίνου.

Λέγεται μερικές φορές ότι η διαδοχή είναι η αχίλλειος πτέρνα των απολυταρχιών, ιδιαίτερα των προσωποπαγών. Και πράγματι, καθόλου ασήμαντο μερίδιο τους (56%, σύμφωνα με την Kendall-Taylor και την Frantz) βιώνουν την αλλαγή καθεστώτος μέσα σε πέντε χρόνια από τον θάνατο ενός κυβερνήτη. Ακόμα κι αν τελικά το καθεστώς του Πούτιν επιβιώσει άθικτο, η Ρωσία θα μπορούσε να βρεθεί σε μια χαοτική, ακόμη και βίαιη μεταβατική περίοδο.

Η πρόσφατη ρωσική ιστορία παρέχει ορισμένες ενδείξεις ως προς το πώς θα έμοιαζε [η κατάσταση] εάν τα πράγματα εκτροχιάζονταν. Το 1993, ένας αγώνας εξουσίας μεταξύ του Γέλτσιν και του εναπομείναντος σοβιετικού κοινοβουλίου απέφερε δύο εβδομάδες «διπλής εξουσίας» στην Ρωσία που έληξε με άρματα μάχης να πυροβολούν το κοινοβούλιο. Το 1999, η μετάβαση από τον Γιέλτσιν στον Πούτιν συνέπεσε με την συνέχιση του πολέμου στην αποσχισθείσα περιοχή της Τσετσενίας και μια σειρά από μυστηριώδεις βομβαρδισμούς σε συγκροτήματα διαμερισμάτων της Μόσχας που σκότωσαν εκατοντάδες. Όταν ο Πούτιν υποχρεώθηκε να αποχωρήσει προσωρινά από την προεδρία το 2008 λόγω των ορίων θητείας, αντίπαλες φατρίες ενορχήστρωσαν την σύλληψη βασικών προσωπικοτήτων από τις τάξεις η μια της άλλης -μια μορφή πολιτικής ομηρίας με στόχο την απόκτηση μόχλευσης στον αγώνα της διαδοχής. Εν ολίγοις, οι μεταβάσεις ηγεσίας στην Ρωσία έχουν τις προϋποθέσεις να είναι πολύ δύσκολες.

Κάποτε, με κάποιον τρόπο, η διακυβέρνηση του Πούτιν θα φτάσει στο τέλος της. Όταν έρθει εκείνη η μέρα, ο στενός του κύκλος θα έχει ισχυρό κίνητρο να συνεργαστεί για να διατηρήσει το καθεστώς του. Όπως προειδοποίησε ο Βενιαμίν Φραγκλίνος το 1776, «Πρέπει όλοι να κρεμόμαστε ο ένας από τον άλλον αλλιώς, με μεγάλη βεβαιότητα, θα κρεμαστούμε όλοι χωριστά». Αλλά μερικές φορές, εκείνοι που βρίσκονται στην πλευρά των χαμένων των αγώνων εξουσίας προτιμούν να αντεπιτεθούν παρά να υποχωρήσουν. Συχνότατα προσπαθούν να αρπάξουν οικονομικά και πολιτικά όπλα, αλλά περιστασιακά χρησιμοποιούν τανκς και τουφέκια. Και στην περίπτωση μιας πυρηνικής υπερδύναμης που διεξάγει σήμερα έναν βάναυσο πόλεμο εναντίον της δεύτερης μεγαλύτερης χώρας της Ευρώπης, ακόμη και μια μικρή πιθανότητα κατάρρευσης του καθεστώτος είναι αιτία παγκόσμιας ανησυχίας.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Code-Putinism-Brian-D-Taylor/dp/0190867329
[2] https://www.foreignaffairs.com/tags/vladimir-putin
[3] https://dpiy1t0nlwafj.cloudfront.net/en/investigation-en/putin-health/
[4] https://www.foreignaffairs.com/tags/war-ukraine
[5] https://carnegie.ru/2022/02/07/ru-pub-86379
[6] https://www.journalofdemocracy.org/articles/when-dictators-die/

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2022-04-26/po...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition