Πώς μπορεί η Ευρώπη να αποφύγει να παγώσει

Το ίδιο το Κρεμλίνο ίσως να αισθάνεται αυτές τις ρωγμές. Η ρητορική του Πούτιν έχει σκληρύνει αισθητά τους τελευταίους μήνες, κατηγορώντας τις δυνάμεις επιβολής κυρώσεων για την άνοδο των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων σε όλο τον κόσμο. Η Μόσχα φαίνεται απίθανο να εγκαταλείψει την ακροσφαλή διπλωματία της, δοκιμάζοντας περαιτέρω την ανοχή της Ευρώπης για τις παραβιάσεις του διεθνούς και ανθρωπιστικού δικαίου από την Ρωσία. Η αδιαλλαξία του Πούτιν εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για τους Ευρωπαίους. Εάν οι τρέχουσες προβλέψεις για μπλακ-άουτ γίνουν πραγματικότητα για τις επιχειρήσεις, η ευρωπαϊκή βιομηχανική ανταγωνιστικότητα θα υποφέρει πολύ. Ταυτόχρονα, οι αντανακλαστικές απαντήσεις για την απλή αντικατάσταση του χαμένου ρωσικού αερίου [4] με ορυκτά καύσιμα από αλλού αντί για την ταχεία κλιμάκωση των ανανεώσιμων πηγών, θέτουν σε κίνδυνο τους ευρωπαϊκούς κλιματικούς στόχους. Η σχεδιαζόμενη πράσινη μετάβαση της ΕΕ φαίνεται να παραπαίει καθώς οι κυβερνήσεις επικεντρώνονται στις βραχυπρόθεσμες ενεργειακές ανάγκες. Ως αποτέλεσμα, οι ισχυρισμοί της Ευρώπης ότι είναι παγκόσμιος ηγέτης στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής φαίνονται όλο και πιο ύποπτοι. Η ομολογημένη δέσμευσή της για την προάσπιση των φιλελεύθερων αξιών και του κράτους δικαίου φαίνεται επίσης αμφίβολη καθώς συνεχίζει να αγοράζει ρωσική ενέργεια ακόμη και όταν οι ρωσικές δυνάμεις παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ουκρανία [5]. Η βραχυπρόθεσμη προσέγγιση της ΕΕ σε αυτόν τον πόλεμο θα μπορούσε τελικά να υπονομεύσει την ίδια την αξιοπιστία του ευρωπαϊκού πολιτικού σχεδίου.

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ

Η Ευρώπη θα μπορούσε να χαράξει μια πορεία προς τα εμπρός μέσα από αυτό το χάος, μια πορεία που θα μπορούσε να αρχίσει να προστατεύει στο μέλλον την ενεργειακή της ασφάλεια —και την ευρύτερη ασφάλειά της. Το χάος που έχει προκαλέσει ο Πούτιν [6] απλώς με το να σκίσει το βιβλίο των κανόνων της διεθνούς τάξης δεν πέρασε απαρατήρητο στην Κίνα, την Βόρεια Κορέα, και την Τουρκία. Τα κράτη της ΕΕ πρέπει τώρα να προετοιμαστούν για έναν κόσμο αταξίας. Θα χρειαστεί να συγκεντρώσουν τους πόρους τους για να εξοπλιστούν για να αντεπεξέλθουν. Θα πρέπει να καταλάβουν ότι η επίτευξη κυριαρχίας μπορεί να γίνει μόνο σε συνεννόηση μεταξύ τους. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα βουλιάξουν σε αυτά τα τρικυμιώδη νερά εάν συνεχίσουν να προσεγγίζουν τις κρίσεις με αποσπασματικό τρόπο και εάν ενεργήσουν μεμονωμένα και όχι συλλογικά.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να προωθήσουν ένα ισχυρότερο αφήγημα σχετικά με την ανάγκη για βιώσιμη ενεργειακή ασφάλεια —συμπεριλαμβανομένων των συνοδευτικών μέτρων ενεργειακής αποδοτικότητας— σε ολόκληρη την Ευρώπη [7], με τις κυβερνήσεις να συνεργάζονται με την βιομηχανία και τους καταναλωτές. Οι ηγέτες πρέπει να είναι σαφείς ότι η ΕΕ δεν θα προχωρήσει χωρίς να υπάρξει δράση σε όλα τα μέρη της ευρωπαϊκής κοινωνίας και οι κυβερνητικοί συνασπισμοί πρέπει να είναι πρόθυμοι να επωμιστούν το πολιτικό κόστος της διατύπωσης ενός τέτοιου μηνύματος. Για παράδειγμα, τα διάφορα κόμματα στην κυβέρνηση συνασπισμού της Γερμανίας αντιμετώπισαν με διαφορετικά επίπεδα επείγοντος την αναγκαιότητα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας. Αυτή η ασυνέπεια δεν μπορεί να υποστηριχθεί. Δεδομένου του μεγέθους και της επιρροής της Γερμανίας, η διστακτική προσέγγιση της κυβέρνησής της να πιέσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να σφίξουν την ζώνη τους έχει συνέπειες πολύ πέρα από το Βερολίνο [8], με διαβρωτικό αποτέλεσμα σε κάθε ενωμένη ευρωπαϊκή προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας.

Σημαίνει επίσης συλλογικό ενεργειακό σχεδιασμό για τον χειμώνα, ο οποίος πρέπει να γίνει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, όχι μεμονωμένα από τις εθνικές κυβερνήσεις. Η ΕΕ πρέπει να εξετάσει στρατηγικά τους πόρους που μπορούν να συγκεντρώσουν οι ευρωπαϊκές χώρες ενόψει του φετινού χειμώνα -πριν συμβούν πιθανές ελλείψεις- για να αποφύγει αποσπασματικά αιτήματα για καλή θέληση και βοήθεια από το ένα κράτος-μέλος στο άλλο. Τέτοια αιτήματα θα μπορούσαν εύκολα να πολιτικοποιηθούν και να σπείρουν περαιτέρω διχασμό εντός της ΕΕ. Μια προληπτική, συνεργατική προσέγγιση μπορεί να απαιτήσει σοβαρές επενδύσεις και θέληση να αντιμετωπιστεί ο επιμερισμός των βαρών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την χρηματοδότηση της απάντησης στην κρίση. Η ΕΕ βρίσκεται στην στιγμή του «ό,τι χρειαστεί» που έφτασε κατά την διάρκεια της κρίσης του ευρώ το 2012 και κατά την διάρκεια της πανδημίας COVID-19 [9] το καλοκαίρι του 2020. Οι ηγέτες της θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο επανάληψης ορισμένων από τις ενέργειές τους κατά την διάρκεια της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένου του δανεισμού σε ευρεία κλίμακα από την αγορά, για την ταχεία ενίσχυση καθαρότερων, πιο αξιόπιστων πηγών ενέργειας ως συλλογικού πόρου της ΕΕ για την κάλυψη των ενεργειακών απαιτήσεων πέρα από αυτόν τον χειμώνα. Η επένδυση της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της ανάγκης της ηπείρου για ενεργειακή ασφάλεια πρέπει να είναι ίση με την κλίμακα της τρέχουσας κρίσης.