Η ιστορική ευκαιρία του Μπάιντεν και του Μακρόν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ιστορική ευκαιρία του Μπάιντεν και του Μακρόν

Πώς η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να χαλυβδώσουν την συμμαχία τους

Η Γαλλία εξακολουθεί να ελπίζει ότι θα πείσει την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την άμυνά της, όχι μόνο με την δημιουργία δυνατοτήτων «made in Europe», αλλά και με την διεξαγωγή πιο αυτόνομων αποστολών. Μετά την διαμάχη για την AUKUS, ο Μπάιντεν εξέδωσε κοινή δήλωση με τον Μακρόν, στην οποία τονίζεται «η σημασία μιας ισχυρότερης και ικανότερης ευρωπαϊκής άμυνας ... συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ». Λίγο περισσότερο από έναν χρόνο αργότερα, ο Μακρόν επιδιώκει να επιβεβαιώσει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν ακυρώνει αυτήν την δήλωση, αλλά μάλλον την επιβεβαιώνει -το στοχευμένο κοινό της είναι περισσότερο οι Ευρωπαίοι παρά οι Αμερικανοί. Η μετάφραση αυτής της ιδέας σε πράξη θα απαιτούσε μια πολιτισμική αλλαγή: οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να παραδεχθούν ότι η ευρωπαϊκή εξάρτηση, αν και αποτελεί πηγή μόχλευσης των ΗΠΑ, δεν αποτελεί μακροπρόθεσμο συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών [4]. Ως αποτέλεσμα, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να αρχίσει να υποστηρίζει ρητά πρωτοβουλίες υπό ευρωπαϊκή ηγεσία που θα κάνουν τους Ευρωπαίους λιγότερο εξαρτημένους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας τους. Για παράδειγμα, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να υποστηρίξει τις προσπάθειες της ΕΕ να δημιουργήσει έναν μηχανισμό για κοινές αμυντικές προμήθειες αντί να προσπαθεί να περιορίσει τις φιλοδοξίες του μηχανισμού επειδή αποκλείει την αμερικανική βιομηχανία.

Ήδη, ο πόλεμος στην Ουκρανία έδειξε το πώς το ΝΑΤΟ και η ΕΕ μπορούν να αλληλοσυμπληρώνονται. Παρόλο που το ΝΑΤΟ έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην αποτροπή της ρωσικής επιθετικότητας πέραν της Ουκρανίας, δεν υπήρξε η κινητήρια δύναμη πίσω από την άμεση στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο. Πρωτοβουλίες ad hoc, όπως η -υπό την ηγεσία των ΗΠΑ- Ομάδα Επαφής για την Άμυνα της Ουκρανίας, έχουν συντονίσει το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής υποστήριξης, ενώ η ΕΕ έχει συμβάλει με βοήθεια που παρέχεται μέσω της Ευρωπαϊκής Διευκόλυνσης Ειρήνης και της Αποστολής Στρατιωτικής Βοήθειας. Αυτό το ιστορικό επιτυχημένης συνεργασίας θα πρέπει να ενθαρρύνει μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, κάτι που συζητείται εδώ και καιρό στην Ευρώπη, αλλά που, κατά την άποψη της Γαλλίας, δεν μπορεί να αναβληθεί άλλο.

ΣΠΡΩΞΕ ΜΕ, ΣΕ ΑΚΟΛΟΥΘΩ

Αν οι Γάλλοι ελπίζουν σε μια ώθηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την ευρωπαϊκή άμυνα, οι Αμερικανοί ελπίζουν σε μια στενότερη ευθυγράμμιση από την Γαλλία για την Κίνα. Στην προσπάθειά της να ξεπεράσει το Πεκίνο και να δημιουργήσει έναν ισχυρό συνασπισμό που θα αντιταχθεί στον αναθεωρητισμό του, η κυβέρνηση Μπάιντεν στοχεύει να κλείσει το χάσμα μεταξύ των αμερικανικών και των διατλαντικών προτεραιοτήτων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν για μια πιθανή κινεζική εισβολή στην Ταϊβάν -ίσως ήδη από το 2027 [5]. Η Ουάσινγκτον δεν αναμένει από τους Ευρωπαίους να προσφέρουν στρατιωτική απάντηση, αλλά ελπίζει ότι η Ευρώπη θα συμβάλει στην αποτροπή της Κίνας από την χρήση βίας και θα επιβάλει κυρώσεις σε περίπτωση επίθεσης. Για τον σκοπό αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται με την Γαλλία και την ΕΕ για να καταστήσουν την Ευρώπη πιο ανθεκτική -για παράδειγμα, μειώνοντας την εξάρτησή της από το κινεζικό εμπόριο, την τεχνολογία, και τα ζωτικής σημασίας υλικά όπως οι σπάνιες γαίες, και αντιμετωπίζοντας την κινεζική παραπληροφόρηση- ενώ παράλληλα σηματοδοτούν στο Πεκίνο ότι είναι έτοιμες να αναλάβουν δράση εάν χρειαστεί. Δεδομένου ότι η διατλαντική ενότητα έχει αποδειχθεί τόσο αποτελεσματικό όπλο κατά της Ρωσίας, η Ουάσινγκτον δεν έχει την πολυτέλεια να την χάσει όταν αντιμετωπίζει την Κίνα.

Από αυτή την οπτική, η Γαλλία είναι ένας βασικός εταίρος των ΗΠΑ, αλλά δύσκολα διαχειρίσιμος. Αν και συμμερίζεται πολλές από τις ανησυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών για την Κίνα, η Γαλλία σκοπεύει να χαράξει μια ξεχωριστή εθνική και ευρωπαϊκή πολιτική, η οποία αποφεύγει την αυτόματη ευθυγράμμιση με την Ουάσιγκτον και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με το Πεκίνο όταν τα συμφέροντα ευθυγραμμίζονται. Η Γαλλία σκοπεύει επίσης να προσφέρει έναν τρίτο δρόμο στις χώρες της περιοχής του Ινδο-Ειρηνικού -πιέζοντας για την ενίσχυση των διεθνών κανόνων και την υπεράσπιση της κυριαρχίας αντί να ενθαρρύνει τις χώρες να ενταχθούν σε ανταγωνιστικά στρατόπεδα. Εντός της Ευρώπης, η Γαλλία ήταν η πρώτη στην αντίδραση στην αρπακτική κινεζική συμπεριφορά, πιέζοντας για την δημιουργία μηχανισμών της ΕΕ για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων και την καταπολέμηση των καταναγκαστικών οικονομικών πρακτικών. Ωστόσο, η Γαλλία θεωρεί τον εαυτό της ως «εξισορροπητική δύναμη» που απορρίπτει την λογική των αντιμαχόμενων μπλοκ, και η επιφυλακτικότητά της όσον αφορά την αντιμετώπιση της Κίνας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και την προσχώρηση σε υπό την ηγεσία των ΗΠΑ πρωτοβουλίες που θεωρούνται ότι στρέφονται κατά του Πεκίνου αποτελεί εμπόδιο στην ευρωπαϊκή ευθυγράμμιση για την Κίνα.