Πώς κέρδισε η Χαμάς

Αυτός ο νέος γύρος βίας, από την άλλη πλευρά, έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση. Ρουκέτες που εξαπολύονται από την Γάζα έχουν προκαλέσει την ενεργοποίηση σειρήνων στο Τελ Αβίβ, την Ιερουσαλήμ, την Χάιφα, την Beer Sheva - όλες τις μεγάλες πόλεις τού Ισραήλ – καθώς επίσης στις ενδιάμεσες περιοχές. Αυτοί οι πύραυλοι δεν έχουν σκοτώσει κανέναν άνθρωπο μέχρι στιγμής, αλλά έχουν στείλει σχεδόν τους πάντες να προσπαθούν να βρουν καταφύγιο αρκετές φορές την ημέρα και κατέστρεψαν την ψευδαίσθηση ότι αυτό που συμβαίνει «εκεί» δεν επηρεάζει την ζωή «εδώ».

Αυτό θα ήταν αρκετό για την Χαμάς ώστε να διακηρύξει τη νίκη της. Αλλά η οργάνωση έχει επίσης συσσωρεύσει πρόσθετα στρατηγικά πλεονεκτήματα. Πρώτον, ο δυσανάλογος αριθμός των θυμάτων στο Ισραήλ και την Γάζα έχει κάνει το Ισραήλ να φαίνεται, τουλάχιστον σε πολλά δυτικά μάτια, ως ο επιτιθέμενος, έστω και αν η Χαμάς ξεκίνησε πρώτη την επίθεση αυτή την φορά. Δεύτερον, το Iron Dome έχει κάνει βαρετή για τους ξένους δημοσιογράφους την κάλυψη των γεγονότων μέσα στο Ισραήλ. Το «Η ρουκέτα εξαπολύθηκε, η ρουκέτα αναχαιτίστηκε, η ζωή συνεχίζεται» δεν αποτελεί μια συναρπαστική ιστορία. Τα αντίποινα του Ισραήλ, τα οποία ισοπεδώνουν κτίρια αμάχων τής Γάζας και αφήνουν πίσω τους παραμορφωμένα πτώματα, πουλάνε περισσότερες εφημερίδες. Και έτσι, ο κόσμος έχει επικεντρωθεί στην Γάζα. Οι φίλοι τού Ισραήλ μπορεί να παραπονούνται ότι αυτό είναι άδικο - το Ισραήλ να τιμωρείται για την επιτυχή υπεράσπιση των πολιτών του, ενώ η Χαμάς αφήνει τους δικούς της ευάλωτους. Αλλά με αυτά χάνεται το νόημα. Ο πόλεμος δεν είναι μια άσκηση δικαιοσύνης, αλλά επίτευξης στρατηγικών στόχων.

Και, σε αυτόν τον στόχο, η Χαμάς έχει ήδη κερδίσει. Έχει καταστρέψει την αναγκαία για τους Ισραηλινούς ψευδαίσθηση ότι ένα πολιτικό αδιέξοδο με τους Παλαιστίνιους δεν έχει κόστος για το Ισραήλ. Έχει δείξει στους Ισραηλινούς ότι, ακόμη και αν οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να τους σκοτώσουν, μπορούν να επιβάλλουν ένα βαρύ ψυχολογικό τίμημα. Επίσης, αύξησε το προφίλ τού παλαιστινιακού σκοπού και ενίσχυσε την αντίληψη ότι οι Παλαιστίνιοι είναι αδύναμα θύματα που αντιτίθενται σε έναν ισχυρό επιτιθέμενο. Στην πορεία, αυτό το συναίσθημα είναι βέβαιο ότι θα μεταφραστεί σε πίεση προς το Ισραήλ, ίσως από τους πολιτικούς και σίγουρα από τα κοινωνικά κινήματα των οποίων στόχος είναι να απομονώσουν το Ισραήλ και να του κάνουν ζημιά μέσω οικονομικών μποϊκοτάζ.

Υπάρχουν ακόμα εκείνοι που φαντασιώνονται ότι αυτή η ήττα θα έρθει με τον ίδιο φανταχτερό μανδύα όπως η ήττα τού Ισραήλ το 1973. Παρά το γεγονός ότι οι επιθέσεις τού Σαντάτ στους Ισραηλινούς στο Σινά γκρέμισαν το αίσθημα του αήττητου που οι Ισραηλινοί είχαν καλλιεργήσει μετά το τέλος τού πολέμου τού 1967, ο πόλεμος τουλάχιστον έφερε ως αποτέλεσμα τις συμφωνίες τού Καμπ Ντέιβιντ και την ανθεκτική, αν και ψυχρή, ειρήνη που εξασφάλισε την περιφερειακή ασφάλεια του Ισραήλ από τα τέλη τής δεκαετίας τού 1970. Ίσως η στρατηγική νίκη τής Χαμάς στην σύγκρουση αυτή να αποφέρει παρόμοια κέρδη για το Ισραήλ στην πορεία. Ωστόσο, ένα τέτοιο αποτέλεσμα φαίνεται αρκετά απίθανο. Ο Σαντάτ είχε συγκεκριμένους στόχους, δηλαδή την επαναλειτουργία τής διώρυγας του Σουέζ και την επιστροφή τής χερσονήσου τού Σινά στην Αίγυπτο - στόχους που συμβιβάζονταν με τις ανάγκες του Ισραήλ. Η Χαμάς, από την άλλη πλευρά, απαιτεί την εξάλειψη τού Ισραήλ, έναν στόχο που δεν αφήνει περιθώρια για διαπραγμάτευση.

Στο τέλος, αυτός ο γύρος θα πάει στους Παλαιστινίους, όπως έκανε και ο προηγούμενος μεγάλος γύρος μαχών το 2008. Η εστίαση στην τακτική επιτυχία δεν πρέπει να τυφλώνει το Ισραήλ για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει από αυτές τις επανειλημμένες στρατηγικές ήττες. Δεν υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει το Ισραήλ για να αλλάξει την συμπεριφορά τής Χαμάς. Αυτό που πρέπει να κάνει, ωστόσο, για να εμποδίσει την Χαμάς να κεφαλαιοποιήσει τις στρατηγικές επιτυχίες της, είναι να υπενθυμίσει στους σύγχρονους Ισραηλινούς αυτό που οι πρώτοι ηγέτες τους γνώριζαν πάρα πολύ καλά. Όπως είπε ο Moshe Dayan, ένας Ισραηλινός αρχηγός τού στρατού και αργότερα υπουργός Άμυνας, «Γνωρίζουμε ότι προκειμένου να σβήσει η ελπίδα [των Αράβων] να μας εκμηδενίσουν, εναπόκειται σε εμάς να είμαστε οπλισμένοι και έτοιμοι- πρωί και βράδυ». Η πρόκληση για το Ισραήλ είναι να διατηρήσει αυτή την κατάσταση ετοιμότητας, ενώ την ίδια στιγμή να κάνει τις ανθρωπιστικές και τις κατάλληλες επιλογές που εξασφαλίζουν την ασφάλειά του, ενισχύουν την ελκυστικότητα του Ισραήλ ως στρατηγικού και εμπορικού εταίρου για τις δυτικές χώρες, και διατηρούν την εσωτερική κοινωνική συνοχή μακροπρόθεσμα. Αυτός ο τριπλός στόχος μπορεί να φαίνεται αδύνατος, αλλά τα πρώτα 19 χρόνια τής εθνικής ύπαρξης του Ισραήλ δείχνουν το αντίθετο.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141647/ariel-ilan-roth/how-hamas-won

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr