Βασιζόμενοι στους Κούρδους | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Βασιζόμενοι στους Κούρδους

Οι προοπτικές των Peshmerga κατά του ISIS

Η φύση της εκστρατείας κατά του ISIS εμποδίζει επίσης την δημιουργία ενός κοινού περιφερειακού πλαισίου δράσης για το Ιράκ και την Συρία. Χρησιμοποιώντας τους Κούρδους ως τοπικούς εταίρους για την προστασία των κουρδικών περιοχών, στην αρχή τουλάχιστον, ο συνασπισμός έχει ενθαρρύνει ακούσια τον διασυνοριακό κουρδικό εθνικισμό, νομιμοποίησε το PYD και το ΡΚΚ, ενώ ενέτεινε τις διαφορές στις προτεραιότητες της Τουρκίας σε ό, τι αφορά την ασφάλεια. Καθώς το PYD κερδίζει κάποια αναγνώριση και αίσθηση δύναμης, κι ενώ οι παράλληλες δομές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ΡΚΚ εγκαθίστανται στην νοτιοανατολική Τουρκία, η Άγκυρα βλέπει τον χειρότερό της εφιάλτη να γίνεται πραγματικότητα: Την ανάδυση μιας ακόμα αυτόνομης κουρδικής περιοχής στα νότια σύνορά της, η οποία θα μπορούσε να υπονομεύσει την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας. Οι τάσεις αυτές, καθώς και η ικανότητα επιβίωσης του Ασάντ κι οι επικείμενες εκλογές στην Τουρκία τον Ιούνιο, είναι πιθανό να καθυστερήσουν περαιτέρω την κουρδική ειρηνευτική διαδικασία και να ενθαρρύνουν την δημιουργία εντάσεων μεταξύ της Άγκυρας και των Κούρδων που επηρεάζονται από το PKK. Επίσης, είναι πιθανό να ενισχύσουν για την Άγκυρα την σημασία της στόχευσης του ΡΚΚ και της απομάκρυνσης του Άσαντ πριν την νίκη τους ενάντια στο ISIS. Παρά το γεγονός ότι η τουρκική Βουλή εξουσιοδότησε τον στρατό της να κάνει επιδρομές στο Ιράκ και την Συρία τον Οκτώβριο του 2014, επιβεβαίωσε επίσης ότι [9] «τρομοκρατικά στοιχεία του παράνομου ΡΚΚ εξακολουθούν να υπάρχουν στο βόρειο Ιράκ». Η Άγκυρα εξακολουθεί να ανησυχεί ιδιαίτερα για την πιθανότητα περάσματος στο ΡΚΚ των όπλων που χρησιμοποιούνται κατά του ISIS την ώρα που προσπαθεί να αφοπλίσει την συγκεκριμένη ομάδα.

Η προσπάθεια αντιμετώπισης του ISIS έχει επίσης ενισχύσει την εξάρτηση των Κούρδων από το Ιράν σε ό, τι αφορά την ασφάλεια, η οποία τρέφει τις πολιτικές και διακοινοτικές εντάσεις. Σε αντίθεση με την Άγκυρα, κάτι που αρνήθηκε να παράσχει στρατιωτική υποστήριξη στο Ερμπίλ και το Kobani κατά την σφοδρή επίθεση κατά του ISIS, η Τεχεράνη έστειλε άμεσα το ιρανικό της αντιτρομοκρατικό τάγμα (που αποτελεί μέρος των Φρουρών της Επανάστασης) στα επίμαχα εδάφη, καθώς και σε άλλες περιοχές του Ιράκ, για την καταπολέμηση του ISIS. Οι περισσότεροι Κούρδοι του Ιράκ αναγνωρίζουν τον βασικό ρόλο του Ιράν στην διασφάλιση των ανατολικών συνόρων του Ιράκ και την εκδίωξη του ISIS από μερικά από τα ασφαλή καταφύγια του. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι η αυξανόμενη παρουσία του σιιτικού στρατού που έχει την υποστήριξη του Ιράν στα επίμαχα βόρεια εδάφη του Ιράκ, ιδιαίτερα στο Κιρκούκ, κάτι που επιδεινώνει τις σχέσεις με ορισμένες κουρδικές κοινότητες. Ενώ οι Κούρδοι Peshmerga επιμένουν αποκλειστικά στον έλεγχο του Κιρκούκ και άλλων περιοχών που θεωρούν ότι είναι μέρος της Περιφέρειας του Κουρδιστάν, οι σιιτικές πολιτοφύλακες επιμένουν ότι αποτελούν μέρος του ιρακινού κράτους.

Επιπλέον, η αντίσταση κατά του ISIS έχει διχάσει περαιτέρω την ηγεσία των Peshmerga, υπονομεύοντας την αποτελεσματικότητά της. Παρά την δέσμευσή τους για καταπολέμηση του ISIS, οι Κούρδοι μαχητές δεν ενώνονται υπό μια κοινή διοίκηση. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (KDP) και το PUK των Peshmerga επιχειρούν σε διαφορετικές περιοχές, με υποστήριξη από διάφορους τοπικούς προστάτες που επιθυμούν να επωφεληθούν από το κενό που έχει δημιουργηθεί στην ασφάλεια του Ιράκ. Ενώ οι δυνάμεις του Μπαρζανί και του KDP συνδέονται με την Τουρκία και τους ηγέτες των Σουνιτών Αράβων που στηρίζονται από την Τουρκία, το PUK και το Gorran συνεργάζονται στενά με το Ιράν και ορισμένες σιιτικές πολιτοφυλακές. Οι κουρδικές ομάδες χρησιμοποιούν επίσης στρατιωτική βοήθεια για να προωθήσουν την δική τους πολιτική ατζέντα. Οι αντιπαλότητες μεταξύ των μελών του PUK και του KDP καθώς και ανάμεσα στο ΡΚΚ και το KDP, έχουν ενταθεί εξαιτίας του ανταγωνισμού τους σε ό, τι αφορά τις τοπικές εκλογικές περιφέρειες, τα έσοδα, την εξουσία και την ηγεσία. Την ώρα που μαίνεται ο πόλεμος εναντίον του ISIS, η περιοχή του Κουρδιστάν παραμένει ιδιαίτερα κατακερματισμένη, με κάποιους να απαιτούν την λήξη της προεδρικής θητείας του Μπαρζανί και άλλους να επιδιώκουν την συνέχισή της.

ΚΕΡΔΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ISIS

Οι εδαφικές νίκες των Peshmerga έχουν ευρύτατες συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα. Αν οι πολιτικοί και οι στρατιωτικοί στις Ηνωμένες Πολιτείες επιθυμούν να βασιστούν στους Κούρδους εταίρους τους για την υποβάθμιση και την καταστροφή του ISIS, θα πρέπει να κατανοήσουν τις περίπλοκες τοπικές δυναμικές των συμμαχιών τους και τις συνέπειες που θα έχουν για τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους. Με την άνευ όρων παροχή όπλων στην Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν και χωρίς να προσφέρουν αντίστοιχη υποστήριξη στις σουνιτικές αραβικές ομάδες που αντιτίθενται στο ISIS, η συμμαχία τροφοδότησε ακούσια τις φιλοδοξίες των Κούρδων εθνικιστών, μετατόπισε την ισορροπία δυνάμεων στο βόρειο Ιράκ και αναζωπύρωσε βαθιά ριζωμένες διαμάχες σχετικά με τα επίμαχα εδάφη και τους πόρους . Η συμμαχία θα πρέπει να εφαρμόσει ελέγχους στους Κούρδους εταίρους για να βεβαιωθεί ότι δεν χρησιμοποιείται εξωτερική στρατιωτική βοήθεια, έστω και εμμέσως, κατά των Σουνιτών ή άλλων μη στρατιωτικών κοινοτήτων που δεν αποτελούν μέρος του ISIS. Για τον σκοπό αυτόν, ο συνασπισμός θα πρέπει να συνεχίσει να παρέχει όπλα στους Κούρδους μέσω της Βαγδάτης, να επιβλέπει πιο στενά την διανομή των όπλων προς και εντός της περιφέρειας του Κουρδιστάν, καθώς και να παρακολουθεί τις καταχρήσεις ή τις πιέσεις που λαμβάνουν χώρα εναντίον των Σουνιτών αμάχων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει επίσης να συνεχίσουν να συνεργάζονται με την Βαγδάτη για να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και τον εξοπλισμό μιας σουνιτικής εθνικής φρουράς που είναι πρόθυμη να πολεμήσει το ISIS ως μέρος της ISF.