Τι θα πρέπει να συμφωνήσει ο Trump με τον Xi

Οι τεχνολογικές εταιρείες των ΗΠΑ διαμαρτύρονται εδώ και πολύ καιρό ότι πρέπει να μοιράζονται πολύτιμη πνευματική ιδιοκτησία (intellectual property, ΙΡ) με συνεργάτες στην Κίνα, αλλιώς διακινδυνεύουν την ευθεία κλοπή τους. Ωστόσο, οι κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες όπως η Alibaba, η Baidu και η Tencent έχουν τώρα τη δική τους IP για να προστατεύσουν. Πριν από πέντε χρόνια, ουσιαστικά δεν υπήρχαν Κινέζοι «μονόκεροι» (νεοσύστατες εταιρείες αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων). Σήμερα, σύμφωνα με το The Economist [4], υπάρχουν περισσότεροι μονόκεροι στην Κίνα από όσοι στην Silicon Valley. Όσο πιο επιτυχημένη γίνεται η κινεζική καινοτομία, τόσο μεγαλύτερα είναι τα κίνητρα για την κινεζική κυβέρνηση να προστατεύσει την πνευματική ιδιοκτησία στην Κίνα. Αυτό θα βοηθήσει και τις τεχνολογικές εταιρείες των ΗΠΑ.

Η χαλάρωση των περιορισμών για τις αμερικανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κίνα δεν είναι μόνο προς το συμφέρον των ΗΠΑ. Πράγματι, πολλοί από τον ανερχόμενο ιδιωτικό τομέα της Κίνας ελπίζουν ότι το αποτέλεσμα των αυξημένων εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα είναι να ξεκινήσουν οι από μακρού χρόνου υπεσχημένες εγχώριες οικονομικές μεταρρυθμίσεις στην Κίνα.

ΕΠΕΝΔΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

Οι κινεζικές επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες προσφέρουν την δυνατότητα για άλλη μια αμοιβαία νίκη. Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με μια Διμερή Συμφωνία Επενδύσεων (Bilateral Investment Treaty, ΒΙΤ) έχουν παραμείνει σε αδιέξοδο εδώ και χρόνια. Παρόλο που μια επίσημη συνθήκη BIT είναι μάλλον ακόμη πολύ μακριά, το Μπουένος Άιρες είναι το σωστό μέρος για να αναβιώσουν οι ιδέες πίσω από τις συνομιλίες. Εκτός από την πρόσβαση των ΗΠΑ στην κινεζική αγορά, οι Trump και Xi θα πρέπει να μάθουν από την αξιοσημείωτη επιτυχία των ιαπωνικών επενδύσεων των τελευταίων δεκαετιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, για τις οποίες το Υπουργείο Εμπορίου εκτιμά ότι υποστηρίζουν πάνω από 700.000 αμερικανικές θέσεις εργασίας.

Οι κινεζικές επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν δραματικά μετά την ένταξη της Κίνας στον ΠΟΕ το 2001, φθάνοντας τα 45,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2016, σύμφωνα με το China Investment Monitor του ομίλου Rhodium. Στην συνέχεια, μετά από μια πτώση κατά περίπου 30% το 2017, το 2018 το κατώτατο σημείο υποχώρησε πολύ περισσότερο. Στα δύο πρώτα τρίμηνα του τρέχοντος έτους, οι κινεζικές επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες ανήλθαν σε μόλις 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η κατακόρυφη πτώση είναι αποτέλεσμα μιας «τέλειας καταιγίδας»: Ο εμπορικός πόλεμος, οι κινεζικοί περιορισμοί στις εκροές κεφαλαίων και ο αυξημένος έλεγχος των ξένων επενδύσεων για λόγους εθνικής ασφάλειας από την Επιτροπή Εξωτερικών Επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι εξερχόμενες κινεζικές επενδύσεις αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία κατά τις προσεχείς δεκαετίες. Η Ουάσιγκτον πρέπει να θέσει τα θεμέλια για να εξασφαλίσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα λάβουν πολλές από αυτές και ότι θα αποδειχθούν αμοιβαία επωφελείς. Εάν οι νομοθέτες των ΗΠΑ παίξουν σωστά τα χαρτιά τους, οι κινεζικές επενδύσεις μπορούν όχι μόνο να φέρουν θέσεις εργασίας, αλλά και να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα.

Αυτό είναι ακριβώς που συνέβη με την Ιαπωνία, τον τελευταίο σημαντικό «μπαμπούλα» του εμπορίου των ΗΠΑ. Αν και οι πρώτες ιαπωνικές επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες πήγαν σε αντιδημοφιλείς εξαγορές περίοπτων αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων, όπως το Pebble Beach και το Rockefeller Center, αργότερα οι ιαπωνικές επιχειρήσεις μετατοπίστηκαν στην οικοδόμηση νέων εργοστασίων και εξοπλισμού -με μεγάλα εργοστάσια παραγωγής Toyota σε έξι πολιτείες, «κόσμημα» για τις ξένες επενδύσεις.

Ο Trump θα πρέπει να πει στον Xi ότι παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες (όπως η Κίνα και οι περισσότερες άλλες χώρες) πρέπει να διατηρήσουν το δικαίωμα να μπλοκάρουν τις ξένες επενδύσεις για δικαιολογημένους λόγους εθνικής ασφάλειας, θα καλωσόριζαν περισσότερα κινεζικά μετρητά. Όπως και της Ιαπωνίας πριν από αυτές, οι επενδύσεις της Κίνας στις Ηνωμένες Πολιτείες κλίνουν σε μεγάλο βαθμό προς την αγορά υφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων, κυρίως ακίνητα, μια περιοχή όπου οι Κινέζοι επενδυτές έχουν σταθμεύσει περισσότερα από 130 δισεκατομμύρια δολάρια. Την ίδια περίοδο, οι κινεζικές επενδύσεις σε νέα έργα, γνωστά ως greenfield investment [στμ: επενδύσεις σε ημιαστικό περιβάλλον], ανέρχονται στο συνολικό ασήμαντο ποσό των 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Τώρα είναι η τέλεια στιγμή για να μπουν οι κινεζικές επενδύσεις στην κατεύθυνση των ιαπωνικών. Ένα σημαντικό πρώτο παράδειγμα είναι η Foxconn, η εταιρεία που φτιάχνει τις περισσότερες συσκευές της Apple στην ηπειρωτική Κίνα. Πέρυσι, η Foxconn ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει 9 δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή και το άνοιγμα ενός μεγάλου εργοστασίου στο Wisconsin που θα δημιουργήσει 13.000 θέσεις εργασίας. Αυτή είναι μια νίκη για το Wisconsin, αλλά είναι επίσης μια νίκη για τη Foxconn.

Ο «εμπορικός πόλεμος» έχει γίνει ένας από τους όρους που ερευνάται περισσότερο στις [διαδικτυακές] μηχανές αναζήτησης και στις δύο πλευρές του Ειρηνικού. Όμως, από σημαντικές πλευρές, το παραδοσιακό εμπόριο είναι δευτερεύον στην σημερινή παγκόσμια οικονομία. Το κύριο παιχνίδι είναι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις που εδρεύουν σε μια χώρα αλλά δραστηριοποιούνται σε πολλές άλλες. Όταν οι Trump και Xi συναντηθούν στο Μπουένος Άιρες, εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν. Τα εμπορικά ελλείμματα φαίνονται μηδενικού αθροίσματος. Αλλά η αμοιβαία απελευθέρωση των επενδύσεων προσφέρει κέρδη για αμφοτέρους (win-win). Τώρα είναι η στιγμή να τα καρπωθούν.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2018-11-12/deal-trump-should-str...