Οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν νικούν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν νικούν

Πώς οι μήνες των διαδηλώσεων σφυρηλάτησαν ένα ακόμη πιο αδιάλλακτο καθεστώς

Ο Χαμενεΐ έχει επίσης βασιστεί περισσότερο στην συμβουλή των σκληροπυρηνικών [που βρίσκονται] μέσα στο IRGC, στις υπηρεσίες πληροφοριών, στο κοινοβούλιο, και στα μέσα ενημέρωσης. Για τον Χαμενεΐ, αυτοί είναι οι άνθρωποι που κατανοούν το πρόβλημα όπως ο ίδιος, συμμερίζονται την δυσπιστία του για την Δύση και αντιτίθενται στην πυρηνική συμφωνία ως παγίδα που έχει σχεδιαστεί για να εγκλωβίσει το Ιράν. Στο μυαλό του Χαμενεΐ, η δυσπιστία τους έχει δικαιωθεί, επομένως θα πρέπει να έχουν την εξουσία να απορρίπτουν την Δύση, να περιορίζουν και να λογοκρίνουν το Διαδίκτυο, και να επιδιώκουν την οικονομική και πολιτιστική αυτονομία. Αυτές οι απόψεις υπήρχαν εδώ και πολύ καιρό εντός των αιθουσών της εξουσίας, αλλά οι διαδηλώσεις έχουν προσθέσει στην υπεροχή τους.

Οι διαδηλώσεις έχουν επίσης μειώσει τις προοπτικές για την αποκατάσταση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015. Από τότε που ξέσπασαν οι διαμαρτυρίες τον Σεπτέμβριο του 2022, οι Δυτικοί ηγέτες έχουν αντιδράσει με την πρόταση ότι οι κυρώσεις θα μπορούσαν να αρθούν ως μέρος μιας πυρηνικής συμφωνίας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν μέχρι που είναι απρόθυμη να επιδιώξει την απελευθέρωση των Αμερικανών φυλακισμένων που κρατούνται από το Ιράν, φοβούμενη τις εγχώριες αντιδράσεις που θα προκαλούσε εάν ξεπαγώσουν τα περιουσιακά στοιχεία του Ιράν ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας. Αλλά οι σκληροπυρηνικοί στην Τεχεράνη δεν ενοχλούνται από την Δυτική κακομεταχείριση και έχουν προβεί σε ενέργειες που μπορούν να επισύρουν ακόμη περισσότερες κυρώσεις εκτελώντας νεαρούς διαδηλωτές και αυξάνουν την πιθανότητα η ΕΕ να χαρακτηρίσει το IRGC ως τρομοκρατική οργάνωση.

Το Ιράν κατευθύνεται σε ταραγμένα νερά και στα Ηνωμένα Έθνη. Οι πυρηνικές παραβιάσεις της Τεχεράνης έχουν ανησυχήσει την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, ο επικεφαλής της οποίας είπε πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι το Ιράν έχει συγκεντρώσει αρκετό ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού για «πολλά πυρηνικά όπλα». Η IAEA θα μπορούσε σύντομα να παραπέμψει το Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για μομφή, αυξάνοντας την πιθανότητα να επιβάλει εκ νέου τις κυρώσεις του ΟΗΕ, ειδικά επειδή η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιθυμούν να διατηρήσουν ένα εμπάργκο στην πώληση όπλων και πυραύλων προς την Ισλαμική Δημοκρατία. Το Ιράν έχει απειλήσει ότι θα απαντήσει σε ένα τέτοιο σενάριο αποχωρώντας από την Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των πυρηνικών όπλων, δηλώνοντας ουσιαστικά ότι θα γίνει πυρηνικό κράτος. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντιπαράθεση με το Ισραήλ, το οποίο τον περασμένο μήνα επιτέθηκε σε μια μονάδα κατασκευής όπλων στην ιρανική πόλη Ισφαχάν, και ενδεχομένως με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όπως έχει δηλώσει επανειλημμένα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, η κυβέρνησή του δεν θα ανεχθεί να γίνει το Ιράν πυρηνικό κράτος.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΕΡΑΝΗ ΩΣ ΤΗ ΜΟΣΧΑ

Το Ιράν απάντησε στην ολοένα και βαθύτερη διεθνή απομόνωσή του πλησιάζοντας περισσότερο την Ρωσία. Ο Χαμενεΐ και το IRGC θεωρούν εδώ και καιρό το Κρεμλίνο ως ζωτικό σύμμαχο. Ο Χαμενεΐ και ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, μοιράζονται την ίδια αρνητική άποψη για την Δύση και ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει φέρει στο επίκεντρο την κοινή μνησικακία της Τεχεράνης και της Μόσχας εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Χαμενεΐ παραμέρισε την κριτική από το εσωτερικό της άρχουσας ελίτ για να εγκρίνει την πώληση εξελιγμένων drones στη Μόσχα, τα οποία ο ρωσικός στρατός χρησιμοποίησε για να προκαλέσει τον όλεθρο στην Ουκρανία. Με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους και Μεσανατολικούς εταίρους τους να είναι παρατεταγμένοι ενάντια στην Ισλαμική Δημοκρατία, υποστήριξε ο Χαμενεΐ, το Ιράν πρέπει να εδραιώσει την σχέση του με την Ρωσία εκεί που έχει μεγαλύτερη σημασία: στο πεδίο της μάχης. Οι κακές στρατιωτικές επιδόσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία καθιστούν τη Μόσχα πιο πολύτιμο στρατηγικό δεκανίκι, επειδή όσο το Κρεμλίνο χρειάζεται ιρανικά όπλα, είναι απίθανο να γυρίσει την πλάτη του στην Τεχεράνη.

Η απόφαση του Ιράν να παράσχει στην Ρωσία μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αναμενόμενα βάθυνε την οργή της Δύσης για την Ισλαμική Δημοκρατία, η οποία με την σειρά της ώθησε την Τεχεράνη ακόμη πιο κοντά στη Μόσχα. Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο, νικητές θα είναι οι σκληροπυρηνικοί που πάντα ευνοούσαν τους στενότερους δεσμούς μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας και την αποσύνδεση από την Δύση. Καθώς το Ιράν παρασύρεται περαιτέρω στην τροχιά της Ρωσίας, η δύναμη αυτών των σκληροπυρηνικών θα αυξηθεί, βελτιώνοντας τις πιθανότητες να επικρατήσουν στην επικείμενη μάχη διαδοχής του Ιράν.

Το Ιράν επιδιώκει τώρα να γίνει απαραίτητο για την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας στην Ουκρανία. Όσο περισσότερο χρειάζεται ο Πούτιν το Ιράν, τόσο πιο πιθανό είναι να αψηφήσει τις Δυτικές κυρώσεις και να παράσχει στην Τεχεράνη ζωτικής σημασίας στρατιωτικό υλικό και τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών και συστημάτων αεράμυνας. Μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με το IRGC ανέφεραν τον περασμένο μήνα ότι το Ιράν θα λάβει δύο δωδεκάδες προηγμένα ρωσικά μαχητικά αεράμυνας Sukhoi Su-35 μέχρι τον Μάρτιο και θέλει να αποκτήσει ελικόπτερα και ένα προηγμένο σύστημα αεράμυνας S-400, το οποίο είναι ικανό να παρακολουθεί αμερικανικά F- 35 μαχητικά αεροσκάφη. Τέτοιες αγορές θα ενισχύσουν σημαντικά την στρατιωτική ικανότητα του Ιράν, επιτρέποντάς του να αντιμετωπίσει καλύτερα την ισραηλινή αεροπορική δύναμη στην Συρία και το Ιράκ, καθώς και την στρατιωτική πίεση των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο. Θα έδιναν επίσης στην Τεχεράνη την εμπιστοσύνη να απορροφήσει την Δυτική πίεση και να σχεδιάσει για μια πιθανή στρατιωτική επίθεση ως απάντηση στις διευρυμένες πυρηνικές της δραστηριότητες.