Ο μύθος γα τον παρεοκρατικό καπιταλισμό

Επιπλέον, η αλλαγή των διευθυνόντων συμβούλων όλο και περισσότερο συνδέεται με την κακή απόδοση των μετοχών, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αμερικανικές εταιρείες έχουν γίνει καλύτερες στην παρακολούθηση των στελεχών τους. Οι οικονομολόγοι Dirk jenter και Katharina Lewellen εξέτασαν τις αλλαγές των διευθυνόντων συμβούλων από το 1992 ως το 2004. Διαπίστωσαν ότι κατά τα πρώτα πέντε χρόνια τής θητείας τους, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των οποίων οι εταιρείες βρίσκονται στο χαμηλότερο πεμπτημόριο μεταξύ των εταιρειών του κλάδου τους ήταν σχεδόν τέσσερις φορές πιο πιθανό να χάσουν τη δουλειά τους έναντι των CEO των οποίων οι εταιρείες τοποθετούνται στο ανώτερο πεμπτημόριο. Μεταξύ των επιχειρήσεων με ιδιαιτέρως ανεξάρτητα διοικητικά συμβούλια και διευθυντών που είχαν μεγαλύτερο μερίδιο μετοχών, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των οποίων οι εταιρείες βρίσκονταν στο χαμηλότερο πεμπτημόριο ήταν οκτώ φορές πιθανότερο να χάσουν τις δουλειές τους. Οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «τα συμβούλια απολύουν επιθετικά τους CEO για κακή απόδοση».

Θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζουμε αν οι μέτοχοι πιστεύουν ότι οι CEO δεν αμείβονται δίκαια. Ευτυχώς, ο νόμος Dodd-Frank του 2010 εντέλλεται ότι οι επιχειρήσεις με ευρύτερη διασπορά μετοχών διαθέτουν μη δεσμευτικές ψήφους μετόχων για την αποζημίωση των κορυφαίων πέντε στελεχών τους. Οι υποστηρικτές αυτής της διάταξης για «λόγο στις αμοιβές» υποστήριξαν ότι οι ψήφοι θα λειτουργήσουν ως έλεγχος απέναντι σε εξωφρενικές αμοιβές και θα κάνουν τους CEO πιο υπεύθυνους. Ο νόμος έτσι δημιούργησε έναν χρήσιμο έλεγχο, διαβρώνοντας την άποψη ότι η αμοιβή καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις δυνάμεις της αγοράς έναντι της άποψης ότι οι αμοιβές εξαρτώνται από την υπερβολική γενναιοδωρία των διοικητικών συμβουλίων».

Τα αποτελέσματα; Οι μέτοχοι έχουν συντριπτικά υποστηρίξει τις υφιστάμενες πολιτικές αμοιβών. Το 2012, ένα εντυπωσιακό 97% των εταιρειών που απαιτείται να έχουν αυτές τις ψήφους έλαβε υποστήριξη πάνω από το 50% των μετόχων τους, και το 72% έλαβαν πάνω από 90% υποστήριξη. Αν οι αμοιβές των διευθυνόντων ήταν το προϊόν κατακυριευμένων διοικητικών συμβουλίων, τότε θα περίμενε κανείς πολύ περισσότερη οργή από τους επενδυτές.

Δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι μέτοχοι έχουν την τάση να εγκρίνουν τις αμοιβές που λαμβάνουν τα στελέχη τους: η εταιρική Αμερική έχει ξεπεράσει την ύφεση με καλό τρόπο. Αν και ο δείκτης S&P 500 έχει μόλις πρόσφατα αρχίσει να πλησιάζει την αιχμή των 1.576 μονάδων του 2007, αφότου έπεσε απότομα το 2008, τα μέσα λειτουργικά περιθώρια των εταιρειών τού S&P 500 έχουν πράγματι αυξηθεί από τότε. Μη χρηματοοικονομικές εταιρείες του S&P 500 έχουν προχωρήσει ακόμα καλύτερα, και σε εθνικό επίπεδο, τα εταιρικά κέρδη ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν φθάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Με άλλα λόγια, την ίδια στιγμή που οι αμοιβές των CEO έχουν μειωθεί, η μέση λειτουργική απόδοση των εταιρειών τους έχει πράγματι βελτιωθεί - το αντίθετο από αυτό που θα περίμενε κανείς σε έναν κόσμο διοικητικών συμβουλίων που έχουν απονοήσει.

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΤΑΛΕΝΤΑ

Κρίνοντας από τις αντιλήψεις των μέσων ενημέρωσης, των επενδυτών, ακόμη και των ειδικών στην εταιρική διακυβέρνηση, θα μπορούσε κανείς φυσικά να υποθέσει ότι τα στελέχη των αμερικανικών εισηγμένων εταιρειών παίρνουν μεγάλες και άδικες αυξήσεις. Αλλά, όπως προκύπτει από μια προσεκτική ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων, φαίνεται να ισχύει το αντίθετο: κατά την τελευταία δεκαετία, έχουν δει την μισθοδοσία τους να μειώνεται σε πραγματικούς όρους, και επιβραβεύονται με αυξανόμενο ρυθμό για την καλή τους απόδοση, όπως και τιμωρούνται για την κακή απόδοση.

Ανεξάρτητα της ομοιότητάς τους με την πραγματικότητα, όμως, οι λανθασμένες αντιλήψεις έχουν σημασία. Επειδή τα στελέχη κερδίζουν πολύ - πολύ περισσότερο από το μέσο νοικοκυριό, και επειδή υπήρξαν κάποιες κραυγαλέες περιπτώσεις κακής εταιρικής διακυβέρνησης, τα συμβούλια βρίσκονται τώρα αντιμέτωπα υπό έντονη πολιτική και λαϊκή πίεση για να μειώσουν τα ποσά που πληρώνουν τους CEO τους - ιδίως δεδομένου ότι η οικονομία εξακολουθεί να είναι κινείται νωχελικά. Ο αντίποδας αυτού του ελέγχου είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα θα μειώσει περαιτέρω τις ακραίες αμοιβές και θα αυξηθούν περαιτέρω οι αμοιβές που σχετίζονται με τις επιδόσεις.

Την ίδια στιγμή, η αγορά των στελεχών που διαθέτουν ταλέντα δημιουργεί όλο και μεγαλύτερη πίεση στα διοικητικά συμβούλια για να προσελκύσουν και να διατηρήσουν κορυφαίους υπαλλήλους με ανταγωνιστικά πακέτα αποδοχών. Τα συμβούλια βρίσκονται μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης, αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ του κατευνασμού της δημόσιας κατακραυγής και του να κρατήσουν τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για την επιτυχία των εταιρειών τους. Στο βαθμό που τα συμβούλια θα επιλέξουν να μην ανταποκριθούν στις πιέσεις της αγοράς, τα καλύτερα στελέχη εισηγμένων εταιρειών είναι πιθανόν να μετακινηθούν σε ιδιωτικές εταιρείες, ιδίως σε αυτές που χρηματοδοτούνται από ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι είναι ευτυχείς να πληρώνουν για το ταλέντο όταν το ταλέντο προσθέτει αξία.

Οι Αμερικανοί είναι δικαιολογημένα ανήσυχοι για την οικονομική ανισότητα, αλλά οι μισθοί των CEO δεν ευθύνονται για αυτή την ανισότητα. Αντίθετα, έχουν αυξηθεί από τις ίδιες δυνάμεις που έχουν αυξήσει τους μισθούς και για άλλους. Οι πολιτικοί που θέλουν να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών βάζοντας κανόνες στις εταιρείες είναι πιθανό να απογοητευθούν και θα μπορούσε να κάνουν ακόμα και αθέλητη ζημιά με το να υπονομεύσουν την ικανότητα των κορυφαίων εισηγμένων εταιρειών – που είναι σημαντικές μηχανές της αμερικανικής οικονομίας - να προσελκύσουν και να κρατήσουν στις τάξεις τους τούς καλύτερους ανθρώπους.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.