Μπορεί ο οίκος των Σαούντ να επιβιώσει του ISIS;

Μετά τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας που έλαβαν χώρα τον Μάιο στο Κατίφ, ο βασιλιάς Σαλμάν έστειλε τον πρίγκιπα Mohamed bin Nayef στην περιοχή για να εκφράσει τα συλλυπητήριά του στα θύματα και τις οικογένειές τους. Επέτρεψε επίσης την πλήρη τηλεοπτική μετάδοση των σιιτικών νεκρώσιμων τελετών από τα μέσα ενημέρωσης της Σαουδικής Αραβίας. Στις 3 Ιουνίου, έκανε αναφορά σε Σιίτες εθελοντές που έχασαν την ζωή τους στην προσπάθειά τους να εμποδίσουν τον δεύτερο βομβιστή να εισέλθει στο τζαμί στο Dammam, αποκαλώντας τους «μάρτυρες» και «ήρωες». Ο Μεγάλος Μουφτής, Αμπντούλ Αζίζ Ιμπν Αμπντάλα αλ-Σέιχ, και άλλοι κληρικοί της Σαουδική Αραβίας καταδίκασαν επίσης την επίθεση. Αλλά όλα αυτά παρέμειναν σε ένα συμβολικό επίπεδο. Οι εφημερίδες της Σαουδικής Αραβίας και οι λογαριασμοί στο Twitter εξακολουθούσαν να είναι γεμάτοι δηλητήριο κατά των Σιιτών, με πολλούς Σαουδάραβες σχολιαστές να κατηγορούν ακόμη και το Ιράν για τις επιθέσεις.

Σιίτες Μουσουλμάνοι μεταφέρουν το φέρετρο ενός Σαουδάραβα που σκοτώθηκε στην έκρηξη ενός κατάμεστου σιιτικού τεμένους, στις 25 Μαΐου του 2015. Ένας βομβιστής αυτοκτονίας σκότωσε 21 πιστούς, στην πρώτη επίθεση στο Βασίλειο για την οποία ανέλαβε την ευθύνη ο στρατός του Ισλαμικού Κράτους. REUTERS
--------------------

Αλλά ο εξευμενισμός του σιιτικού πληθυσμού περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από μια μόνο προσπάθεια παροχής βασικών δικαιωμάτων στους Σιίτες, όσο ειλικρινής κι αν είναι αυτή. Πρόκειται ουσιαστικά για τον περιορισμό της επιρροής των ριζοσπαστικών κληρικών της Σαουδικής Αραβίας, οι οποίοι εκβάλλουν μίσος εναντίον των Σιιτών στο βασίλειο και σε ολόκληρη την Μέση Ανατολή, χρησιμοποιώντας ως αφορμή την καταπολέμηση του Ιράν. Η τελευταία επιθυμία του βασιλιά Abdullah bin Abdulaziz Al Saud ήταν να υιοθετήσουν οι Ulama (δηλαδή οι θρησκευτικές Αρχές) της Σαουδικής Αραβίας ένα λιγότερο άκαμπτο δόγμα και να γίνουν πιο δεκτικοί σε αλλαγές. Αλλά εκείνος απεβίωσε.

Αν και είναι αλήθεια ότι ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας δεν μπορεί να κυβερνήσει αποτελεσματικά χωρίς τους κληρικούς, εκείνος είναι που κατέχει την απόλυτη εξουσία, γεγονός που ορίζεται με σαφήνεια από την Βασική Νομοθεσία Διακυβέρνησης του 1992. Ο ίδιος ελέγχει επίσης τον πλούτο και τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας, ενώ εκείνος είναι που επιλέγει και τον αρχηγό του ανώτατου θρησκευτικού γραφείου της χώρας, τον Μεγάλο Μουφτή. Με την πολιτική αναδιοργάνωση που ενορχήστρωσε πρόσφατα, ο βασιλιάς Σαλμάν αποτελεί αναμφίβολα τον άνθρωπο που βρίσκεται επικεφαλής.

Μέχρι στιγμής, ο Σαλμάν έλαβε κάποιες τολμηρές αποφάσεις οι οποίες εξέπληξαν πολλούς, όπως η συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του 29χρονου γιου του, πρίγκιπα Μωάμεθ, ο οποίος εποπτεύει αυτήν την στιγμή την οικονομική και αμυντική πολιτική. Αλλά η πιο τολμηρή και σημαντική απόφαση που έχει να πάρει ακόμα ο Σαλμάν είναι να ηγηθεί μιας εθνικής εκστρατείας με σκοπό την εξάλειψη του αντι-σιιτισμού στο βασίλειο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την εφαρμογή περαιτέρω περιορισμού της επιρροής των ασυμβίβαστων ουαχαμπιτών σεΐχηδων, μεταρρύθμιση που είχε προσπαθήσει να εφαρμόσει ο εκλιπών βασιλιάς. Γενικότερα, κάτι τέτοιο περιλαμβάνει τον έλεγχο των ενεργειών των μέσων ενημέρωσης και των κληρικών, καθώς και την διατήρηση του εκπαιδευτικού συστήματος. Η ίδια η επιβίωση της Σαουδικής Αραβίας εξαρτάται από αυτό. Αν δεν γίνει μια τέτοια προσπάθεια, ο πόλεμος του βασιλείου κατά της τρομοκρατίας θα είναι μακρύς.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2015-06-11/bringing-down-house-saud

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνσηwww.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.grκαι στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition