Ένας εμπορικός πόλεμος στους φτωχούς

Ωστόσο, η επίπτωση των αυξημένων δασμών στην απασχόληση θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, μικτή. Οποιαδήποτε κέρδη θα περιορίζονται σε συγκεκριμένους τομείς. Για παράδειγμα, μια αύξηση των δασμών στις εισαγωγές χάλυβα μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των θέσεων εργασίας στον συγκεκριμένο κλάδο -αν και οι δασμοί δεν θα διέσωζαν τις απώλειες θέσεων εργασίας που σημειώθηκαν λόγω της τεχνολογικής καινοτομίας- αλλά πολλές άλλες βιομηχανίες των ΗΠΑ που βασίζονται σε εισαγωγές χάλυβα, όπως οι παραγωγοί αυτοκινήτων ή ηλεκτρικών μηχανημάτων, θα έβλεπαν το κόστος παραγωγής τους να αυξάνεται. Αυτό, με την σειρά του, θα επηρεάσει αρνητικά την εγχώρια και διεθνή ανταγωνιστικότητά τους, τα περιθώρια κέρδους τους και την ικανότητά τους να προσλαμβάνουν [εργαζόμενους] και να πληρώνουν τους μισθούς. Επιπλέον, είναι απίθανο οι άλλες χώρες να αποδεχθούν μια τέτοια μεταχείριση μην κάνοντας τίποτα. Μια δράση αντιποίνων θα μπορούσε ενδεχομένως να πάει πολύ πέρα από τον τομέα της χαλυβουργίας και της κατανάλωσης χάλυβα. Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά γεωργικών εξαγωγών από τις Ηνωμένες Πολιτείες˙ αν η Κίνα αυξήσει τα εμπορικά εμπόδια κατά της σόγιας, των χονδρόσπορων σιτηρών, των προϊόντων κρέατος και του βαμβακιού, θα μπορούσε να βλάψει τις θέσεις εργασίας των ΗΠΑ σε διάφορους τομείς. Φυσικά, τέτοια μέτρα από την Κίνα θα ήταν μειωτικά της ευημερίας και των δικών της καταναλωτών, οι οποίοι επωφελούνται από αυτές τις σημαντικές και ανταγωνιστικές εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Σχεδόν όλα τα μέρη θα καταλήξουν σε μια απολύτως περιττή και θλιβερή κατάσταση lose-lose [στμ: ήττας και ήττας]. Εν ολίγοις, ένας εμπορικός πόλεμος θα ήταν lose-lose για όλους, αλλά ιδιαίτερα για τους φτωχότερους στις αναπτυγμένες και τις αναδυόμενες δυνάμεις.

ΕΞΗΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΜΠΛΕΞΙΜΟ

Υπάρχει μια διαδεδομένη αντίληψη ότι η σημερινή εμπορική πολιτική των ΗΠΑ είναι η κύρια αιτία για το χάος που έχει γίνει ο ΠΟΕ, δεδομένης της ρητορικής του Trump εναντίον του ελεύθερου εμπορίου [5], του σημερινού ρόλου των Ηνωμένων Πολιτειών στην καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ και της προσπάθειας παρεμπόδισης του DSM του οργανισμού με το να εμποδίζονται νέες παραπομπές στο δευτεροβάθμιο σώμα του. Δυστυχώς, τα δεινά του ΠΟΕ πηγαίνουν πολύ βαθύτερα.

Οι προστατευτικές τάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών προηγήθηκαν της εκλογής του Trump. Η διοίκηση του Ομπάμα επέβαλε, για παράδειγμα, πενταπλάσια αύξηση των εισαγωγικών δασμών για το ατσάλι από την Κίνα, παίζοντας με την ρητορική της προστασίας των Αμερικανών εργαζομένων, δείχνοντας μεγάλη απροθυμία να κάνει παραχωρήσεις στις διαπραγματεύσεις της Ντόχα και επισπεύδοντας μια θεμελιώδη στροφή μακριά από την πολυμέρεια του ΠΟΕ μέσω της δέσμευσής της στις μεγα-περιφερειακές [συμφωνίες] Trans-Atlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) και Trans-Pacific Partnership (TPP).

Οι θεσμικές διαδικασίες του ΠΟΕ απογοήτευσαν επίσης τα μέλη του. Η λήψη αποφάσεων εξακολουθεί να βασίζεται στην διπλωματία της συναίνεσης, μια καταπληκτική ιδέα καταρχήν, αλλά δυσκίνητη για έναν οργανισμό 160 μελών με άκρως διαφορετικά ενδιαφέροντα και κοσμοθεωρίες. Η αρχή της «ενιαίας δέσμευσης» -δηλαδή, τίποτα δεν συμφωνείται μέχρις ότου συμφωνηθούν τα πάντα- επέτρεψε σε διαφορετικά συμφέροντα να κρατήσουν ως όμηρο τις ευρείες διαπραγματεύσεις της Ντόχα. Ο οργανισμός χρειάζεται νέους κανόνες για να προσαρμοστεί στην μεταβαλλόμενη ισορροπία ισχύος και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της εποχής, και έχει αποτύχει αβυσσαλέα σε αυτό το μέτωπο.

Οι αναδυόμενες δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ινδία, πρέπει να αναλάβουν κάποιο μέρος της ευθύνης για τις αποτυχίες του ΠΟΕ. Μέσα από πολλές από τις διαπραγματεύσεις στη Ντόχα, οι μεγαλύτερες αναπτυσσόμενες χώρες βιάστηκαν να ζητήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση στις αγορές των αναπτυγμένων χωρών, αλλά δεν επιθυμούσαν να ανοίξουν τις δικές τους αγορές ως αντάλλαγμα. Καθώς οι BRICs [6] έχουν κινηθεί προς τα επάνω στην αναπτυξιακή κλίμακα, οι απαιτήσεις ότι αυτές οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερη διεθνή ευθύνη έχουν ευλόγως αυξηθεί. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ετοιμότητα για αμοιβαίες παραχωρήσεις προς τις ανεπτυγμένες χώρες και μεταξύ τους επίσης. Η Κίνα καυχιέται γι’ αυτό, αλλά δεν έχει ακόμη ανοίξει τις δικές της αγορές. Άλλες αναπτυσσόμενες χώρες μεσαίου εισοδήματος πρέπει επίσης να μοιραστούν αυτή την ευθύνη. Αν το έκαναν, στην καλύτερη περίπτωση, αυτή η κίνηση θα μπορούσε να φέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες πίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τουλάχιστον, μια τέτοια ενέργεια θα συμβάλει στην διατήρηση ορισμένων βασικών εμπορικών ευκαιριών για τα υπόλοιπα μέλη του ΠΟΕ.

Τόσο τα πλούσια όσο και τα φτωχά μέλη του ΠΟΕ θα έκαναν καλά να αναγνωρίσουν τα οφέλη από το πολυμερές εμπόριο, αλλά πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν το εγχώριο κόστος που δημιουργεί το διεθνές εμπόριο σε συγκεκριμένους τομείς εγχωρίως. Η αδυναμία να το πράξουν στο παρελθόν συνέβαλε σημαντικά στην παραπλανητική δυσαρέσκεια κατά του ΠΟΕ. Η διόρθωση αυτού του γεγονότος μπορεί να έχει μεταμορφωτική και θετική επίδραση στον Οργανισμό. Αν και δεν μπορεί να κατηγορηθεί μόνο ο Trump για την επικείμενη κατάρρευση του ΠΟΕ, ο σημερινός πανικός που προκάλεσε για μια κατάρρευση του ΠΟΕ και για επικείμενους εμπορικούς πολέμους, μπορεί να χαλυβδώσει τον Οργανισμό ώστε να βάλει τον εαυτό του στην σωστή πορεία.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2018-03-05/trade-war-poor