Μην βασίζεστε στην Κίνα για να ανεβάσει την παγκόσμια οικονομία

Οι δημοτικές κυβερνήσεις πιέζουν τους μετανάστες εργαζομένους να φύγουν από πολλές πόλεις της Κίνας και τους αναγκάζουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Το 2018, πολλές κορυφαίες πόλεις άρχισαν να εκτοπίζουν οικογένειες μεταναστών από συνωστισμένες πολυκατοικίες στο όνομα της δημόσιας ασφάλειας, να περιορίζουν τις άδειες για μικρές επιχειρήσεις που λειτουργούσαν από μετανάστες, και να κλείνουν ιδιωτικά σχολεία. Τώρα, πολλές άλλες πόλεις κάνουν το ίδιο. Οι ηγέτες της Κίνας, επιδιώκοντας το μεγάλο όραμά τους για την επανεξισορρόπηση σε μια οικονομία που να καθοδηγείται περισσότερο από την κατανάλωση, προσπάθησαν να χορογραφήσουν τις αλλαγές από πάνω προς τα κάτω: Αντί να κάνουν πιο εύκολη την εγγραφή για τα νοικοκυριά και να επιτρέψουν στους [εσωτερικούς] μετανάστες να ζήσουν και να εργαστούν όπου επιθυμούν, οι αξιωματούχοι άνοιξαν κυρίως τις μικρές πόλεις τις οποίες θεωρούν ότι είναι πιθανότερο να επωφεληθούν από μια εισροή ανθρώπων. Πολύ συχνά, αυτές οι πόλεις υποφέρουν από χαμηλή ανάπτυξη και προσφέρουν λίγες ευκαιρίες απασχόλησης. Το Πεκίνο φαίνεται να πιστεύει ότι μπορεί να αναζωογονήσει αυτές τις υποβαθμισμένες περιοχές απλώς πιέζοντας τους μετανάστες προς τα εκεί -ως σαν οι νέοι κάτοικοι να βρουν μαγικά θέσεις εργασίας ή να δημιουργήσουν μικρές επιχειρήσεις- και ταυτόχρονα να λύσει το πρόβλημα της πλεονάζουσας στέγης με υψηλά ποσοστά κενών κατοικιών.

Η ελπίδα των Κινέζων οικονομικών σχεδιαστών είναι ότι μπορούν να ενισχύσουν την κατανάλωση στην ύπαιθρο χωρίς να ξεκινήσουν τις σαρωτικές μεταρρυθμίσεις των περιοριστικών πολιτικών της εποχής του Μάο. Οι nongmingong, λέει το επιχείρημα, θα κερδίζουν περισσότερα -και θα καταναλώνουν περισσότερο- εργαζόμενοι σε νέους κλάδους υπηρεσιών και ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή θα γίνουν επιχειρηματίας. Αντί πλέον να δουλεύουν σκληρά σε εργοστάσια ή σε εργοτάξια, θα γράφουν εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα, θα οδηγούν για εταιρείες μοιράσματος διαδρομών (ridesharing), και θα λειτουργούν εταιρίες τουριστικών περιηγήσεων στις πατρίδες τους. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι Κινέζοι που έχουν γεννηθεί στην ύπαιθρο δεν έχουν τις δεξιότητες για αυτά τα επαγγέλματα και η οικονομία των ελευθέρων επαγγελμάτων έχει αποβάλλει τους εργαζόμενους γρήγορα καθώς η συνολική οικονομία έχει επιβραδυνθεί. Οι εξειδικευμένοι τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες, η πληροφορική, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και οι επιχειρηματικές υπηρεσίες εξακολουθούν να μην αποτελούν μεγάλο τμήμα του τομέα των υπηρεσιών της Κίνας και δεν αναπτύσσονται γρήγορα, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Albert Park του Hong Kong University of Science and Technology. Αντ' αυτού, οι χαμηλού επιπέδου υπηρεσίες που είναι γνωστές για τις χαμηλές αμοιβές και το υψηλό ρίσκο, όπως οι courier με μοτοσικλέτες, έχουν γίνει οι πιο συχνές μεταξύ των Κινέζων αγροτών και μεταναστών.

Οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις που θα εξαπέλυαν την παραγωγικότητα της κινεζικής ενδοχώρας θα απαιτούσαν σημαντική χαλάρωση του ελέγχου του ΚΚΚ πάνω στις πόλεις, καθώς και στην ύπαιθρο -μια παραχώρηση που οι κομματικοί ηγέτες, που προτίθενται να σφίξουν αντί να χαλαρώσουν την λαβή τους στην εξουσία, είναι απίθανο να υιοθετήσουν. Όχι μόνο οι τοπικές κυβερνήσεις στις κινεζικές αγροτικές περιοχές θα χάσουν πολύτιμες ροές εισοδήματος και οι αστικές θα αποκτήσουν νέες οικονομικές επιβαρύνσεις, αλλά το κόμμα θα χάσει ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία του για τον κοινωνικό έλεγχο: Την ικανότητα να υπαγορεύει το πού ζει το ήμισυ του πληθυσμού. Αλλά, εκτός κι αν το ΚΚΚ μπορέσει να ενσωματώσει τους ανθρώπους που έχουν γεννηθεί στην ύπαιθρο και να τους επιτρέψει να ενταχθούν στην μεσαία τάξη, η οικονομία της Κίνας είναι απίθανο να διατηρήσει το μετασχηματιστικό επίπεδο ανάπτυξης που έχει καθορίσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Και η σκιά πάνω στην οικονομία της Κίνας θα σκουρύνει τις προοπτικές πολύ πέρα από τα σύνορά της. Ακόμη και όταν η χώρα αποτινάξει κάποιες από τις ζημιές που προκαλεί ο κορωνοϊός, δεν θα είναι σε θέση να άρει την παγκόσμια οικονομία από την ύφεση. Θα είναι τυχερή αν αποφύγει μια ύφεση για τον εαυτό της.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2020-04-08/dont-count-chin...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Myth-Chinese-Capitalism-Worker-Factory/dp/1250089379
[2] https://www.mayerbrown.com/en/perspectives-events/publications/2020/04/t...
[3] https://www.mckinsey.com/industries/retail/our-insights/mapping-chinas-m...
[4] https://www.amazon.com/Chinas-Invisible-Crisis-Growing-Urban-Rural/dp/17...