Πώς η καινοτομία στην Κίνα θα αλλάξει την πράσινη τεχνολογία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς η καινοτομία στην Κίνα θα αλλάξει την πράσινη τεχνολογία

Το παιχνίδι του Πεκίνου με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Άλλες εταιρείες, επίσης αναπτύσσουν καθαρές τεχνολογίες από το μηδέν, τόσο για οικιακή χρήση όσο και για εξαγωγή. Ο όμιλος XinAo, η Shenhua, η State Grid και η CNOOC, όλες μεγάλες κινεζικές επιχειρήσεις ενέργειας, έχουν δημιουργήσει τις δικές τους καινοτόμες θυγατρικές, υποστηριζόμενες από την οικονομική δύναμη των μητρικών εταιρειών και από το κράτος. Οι προσπάθειές τους περιλαμβάνουν ηλιακούς συλλέκτες λεπτού φιλμ, βιοκαύσιμα, μπαταρίες, αποδοτικά οχήματα, άνθρακα μετατρεπόμενο σε υγρό καύσιμο, σχιστολιθικό φυσικό αέριο και ευφυή δίκτυα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι κινεζικές επιχειρήσεις έχουν ιδρύσει ακόμα και κοινές εταιρείες με επιχειρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες για την επιτάχυνση της ανάπτυξης και της εμπορευματοποίησης στη Δύση. Για παράδειγμα, η Lishen, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες μπαταριών στον κόσμο, έχει ξεκινήσει από μόνη της μια μονάδα αξίας 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη βελτίωση της τεχνολογίας μπαταριών, έχοντας ήδη συμφωνίες χορήγησης αδειών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Την ίδια στιγμή, η Κίνα έχει αρχίσει να επαναπατρίζει εκπαιδευμένους στη Δύση κινέζους υπηκόους, ειδικά εκείνους που έχουν εργαστεί σε δυτικές επιχειρήσεις ενέργειας (GE, Dow, DuPont, Areva) ή κορυφαίους επιστήμονες και μηχανικούς από Δυτικά πανεπιστήμια (Johns Hopkins, MIT, Stanford και USC μεταξύ άλλων). Όταν επιστρέφουν στην Κίνα, τους δίνονται επιτελεία εκατοντάδων ατόμων, προϋπολογισμοί πολλών εκατομμυρίων δολαρίων και επιθετικά χρονοδιαγράμματα παράδοσης αποτελεσμάτων. Μερικές φορές ονομάζονται «θαλάσσιες χελώνες» (επειδή επιστρέφουν στις ακτές της γέννησής τους), φέρνουν μια δυτική στρατηγική για την καινοτομία στον κινεζικό σχεδιασμό και συνδυάζονται με τους πνευματικούς και οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για να κάνουν τα σχέδια πραγματικότητα.

Από πολλές απόψεις, τα «πράσινα» όνειρα της Κίνας αποτελούν καλά νέα.

Σκεφτείτε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Από κοινού οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα αντιπροσωπεύουν το 40% των εκπομπών, το 40% της κατανάλωσης ενέργειας και το 50% της παγκόσμιας χρήσης άνθρακα. Τίποτα από όσα κάνουν άλλες χώρες για το θέμα αυτό δεν μπορεί να συγκριθεί με τον αντίκτυπο των δράσεων (ή της αδράνειας) των Ηνωμένων Πολιτειών ή της Κίνας. Χωρίς την Ουάσιγκτον και το Πεκίνο να δείχνουν τον δρόμο, ο κόσμος δεν θα μπορέσει να μετριάσει τις χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Σε αυτό το πλαίσιο, οποιεσδήποτε κινεζικές επενδύσεις στις καθαρές τεχνολογίες αποτελούν ένα παγκόσμιο αγαθό.

Πολλές επιχειρήσεις των ΗΠΑ θα ωφεληθούν επίσης. Κατ’ αρχήν, οι κινεζικές επενδύσεις σε «πράσινη» τεχνολογία ήδη δημιουργούν θέσεις εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Χάρη στην κινεζική συνεργασία με τις GE, Applied Materials, Duke Energy και άλλες, οι εταιρίες αυτές έχουν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν εργοστάσια, να προσλάβουν ανθρώπους, να επιδείξουν την τεχνολογία τους και γίνουν ανάδοχοι έργων. Επιπλέον, οι εταιρείες των ΗΠΑ επωφελούνται άμεσα από την κινεζική έρευνα. Για παράδειγμα, η FutureFuels, μια αμερικανική εταιρεία ενέργειας στην Πενσυλβάνια, αναπτύσσει ένα καινοτόμο εργοστάσιο καθαρού άνθρακα που η Huaneng δοκίμασε και ανέπτυξε πρώτη. Όταν τεθεί σε λειτουργία, το εργοστάσιο θα μπορεί να φέρει το μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα από κάθε άλλο εργοστάσιο άνθρακα ή φυσικού αερίου στις ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό θα δημιουργήσει ταυτόχρονα χιλιάδες θέσεις εργασίας στην «Ζώνη της Σκουριάς» νότια της Πενσυλβανίας.

Πέραν τούτου, οι αμερικανικές επιχειρήσεις και οι καταναλωτές θα επωφεληθούν έμμεσα με το να έχουν πρόσβαση σε χαμηλότερου κόστους τεχνολογίες που έχουν ήδη δοκιμαστεί σε μεγάλη εμπορική κλίμακα, επιταχύνοντας την εφαρμογή πιο αποτελεσματικών και βιώσιμων ενεργειακών τεχνολογιών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ίδιο, επίσης, και οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών. Αυτές οι εμπορικές συμφωνίες έχουν ήδη αρχίσει να θέτουν βάσεις εμπιστοσύνης, απολύτως απαραίτητης για μελλοντικές συμφωνίες μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για το εμπόριο, το κλίμα και άλλους βασικούς τομείς.

Ταυτόχρονα, η οικολογική καινοτομία της Κίνας εγείρει ερωτήματα σχετικά με την αμερικανική και την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Για χρόνια, η Δύση πίστευε ότι το οικονομικό της πλεονέκτημα ήταν η ικανότητά της να εφεύρει προϊόντα που θα μπορούσαν να πωληθούν στις ανατολικές αγορές. Διαδοχικές κυβερνήσεις πωλούσαν καινοτομία για να πετύχουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την άνδρωση του τομέα μεταποίησης. Ωστόσο, εάν η Δύση αγοράζει κινεζική «καθαρή» τεχνολογία, η ιστορία αντιστρέφεται. Τίθεται επίσης το ζήτημα μόνιμης απώλειας κάποιας παραγωγής βαρέως εξοπλισμού, κάποιας τεχνολογικής ανάπτυξης και υψηλής αξίας καινοτομίας.

Θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί αν όλα αυτά θα απαντήσουν πραγματικά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κίνα. Η βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας εξακολουθεί να είναι εντοπισμένη και αργή και οι ανησυχίες για τα σωματίδια και τον υδράργυρο παραμένουν. Ελλείψεις καυσίμων από όλα τα είδη, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα, του φυσικού αερίου και της βενζίνης, επιμένουν να υφίστανται, αυξάνοντας τις τοπικές και τις παγκόσμιες τιμές παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις της Κίνας. Και μερικοί στην Κίνα έχουν προσπαθήσει να πιέσουν προκειμένου να αρχίσουν να εφαρμόζονται σε συμφέρουσες εμπορικές συνεργασίες οι κανόνες περί την πνευματική ιδιοκτησία, που αποθερμαίνουν την καινοτομία και το εμπόριο. Εμπορικές και νομισματικές ανισορροπίες θα μπορούσαν επίσης να μεγεθυνθούν από κινεζικές εξαγωγές «καθαρής» τεχνολογίας, όπως θα μπορούσε να συμβεί και με τις ανησυχίες για την ασφάλεια των εργαζομένων.