Ο κόσμος είναι σήμερα πιο ασφαλής | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο κόσμος είναι σήμερα πιο ασφαλής

Οι ΗΠΑ δεν κινδυνεύουν όσο νομίζει η Ουάσινγκτον

Σήμερα, οι πόλεμοι τείνουν να είναι χαμηλής έντασης συγκρούσεις που, κατά μέσο όρο, σκοτώνουν περίπου 90% λιγότερους ανθρώπους από ό, τι οι βίαιες μάχες στη δεκαετία του 1950. Πράγματι, η πρώτη δεκαετία αυτού του αιώνα είδε λιγότερους θανάτους από πόλεμο από οποιαδήποτε δεκαετία του περασμένου αιώνα. Εν τω μεταξύ, οι μεγάλες δυνάμεις του κόσμου δεν έχουν μπει σε άμεση σύγκρουση για περισσότερα από 60 χρόνια - «η μεγαλύτερη περίοδος ειρήνης των μεγάλων δυνάμεων στους αιώνες», όπως το θέτει το Σχέδιο Αναφοράς Ανθρώπινης Ασφαλείας (Human Security Report Project). Ούτε υπάρχει σοβαρός λόγος για τις Ηνωμένες Πολιτείες να φοβούνται ένα τέτοιο πόλεμο στο εγγύς μέλλον: κανένα κράτος δεν έχει επί του παρόντος τις δυνατότητες ή τη διάθεση να αντιμετωπίσει στρατιωτικά τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ένα μεγάλο μέρος του φόβου που κατακλύζει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ προέρχεται από το τραύμα της 11ης Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, αν και η τακτική της τρομοκρατίας εξακολουθεί να αποτελεί μάστιγα στις τοπικές συγκρούσεις, μεταξύ 2006 και 2010 ο συνολικός αριθμός των τρομοκρατικών επιθέσεων μειώθηκε κατά σχεδόν 20% και ο αριθμός των θανάτων που οφείλονται σε τρομοκρατικές επιθέσεις μειώθηκε κατά 35%, σύμφωνα με το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Το 2010, πάνω από τα τρία τέταρτα όλων των θυμάτων της τρομοκρατίας - που σημαίνει σκόπιμη, πολιτικά υποκινούμενη βία από μη κυβερνητικές ομάδες κατά μη μάχιμων στόχων -τραυματίστηκαν ή σκοτώθηκαν στις εμπόλεμες ζώνες του Αφγανιστάν, του Ιράκ, του Πακιστάν και της Σομαλίας. Από τους 13.186 ανθρώπους που σκοτώθηκαν από τρομοκρατικές επιθέσεις το 2010, μόνο 15, ή 0,1% ήταν πολίτες των ΗΠΑ. Στα περισσότερα μέρη, σήμερα - και ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες - οι πιθανότητες να πεθάνει κανείς από τρομοκρατική επίθεση ή σε στρατιωτική σύγκρουση έχουν πέσει σχεδόν στο μηδέν.

Καθώς η βία και ο πόλεμος έχουν μετριαστεί, η ελευθερία και η δημοκρατική διακυβέρνηση έχουν κάνει μεγάλες προόδους. Σύμφωνα με το Freedom House, υπήρχαν 69 εκλεγμένες δημοκρατίες στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Σήμερα, υπάρχουν 117. Και κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο αριθμός των απολυταρχιών μειώθηκε από 62 σε 48. Σίγουρα, κατά τη διαδικασία του εκδημοκρατισμού, κράτη με αδύναμους πολιτικούς θεσμούς μπορεί να είναι πιο επιρρεπή σε βραχυπρόθεσμη αστάθεια, εμφύλιους πολέμους και διακρατικές συγκρούσεις. Παρ' όλα αυτά, με την πάροδο του χρόνου, οι δημοκρατίες τείνουν να έχουν πιο υγιείς και καλύτερα μορφωμένους πολίτες, σχεδόν ποτέ δεν πολεμούν με άλλες δημοκρατίες και είναι λιγότερο πιθανό να πολεμήσουν εναντίον μη δημοκρατικών χωρών.

Οι οικονομική δεσμοί μεταξύ κρατών επίσης πληθαίνουν, ακόμη και απέναντι στη συνεχιζόμενη παγκόσμια οικονομική ύφεση. Σήμερα, 153 χώρες ανήκουν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και δεσμεύονται με μηχανισμούς επίλυσης των διαφορών τους. Χάρη στην μείωση των εμπορικών εμποδίων, οι εξαγωγές τώρα αποτελούν περισσότερο από το 30% του ακαθάριστου παγκόσμιου προϊόντος, ένα ποσοστό που έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 40 χρόνια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δει τις εξαγωγές τους στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου να έχουν αυξηθεί κατά περίπου 500% κατά την τελευταία δεκαετία. Οι ροές συναλλάγματος έχουν επίσης απογειωθεί, με 4 τρισεκατομμύρια δολάρια να διακινούνται παγκοσμίως στις αγορές συναλλάγματος κάθε μέρα. Τα εμβάσματα, ένα βασικό μέσο για τη μείωση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, έχουν υπερτριπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, σε περισσότερα από 440 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο. Εν μέρει ως αποτέλεσμα των τάσεων αυτών, η φτώχεια βρίσκεται σε ύφεση: το 1981, το ήμισυ των ανθρώπων που ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο επιβίωνε με λιγότερα από1,25 δολάρια την ημέρα. Σήμερα, το ποσοστό αυτό είναι περίπου το ένα έκτο. Όπως και ο εκδημοκρατισμός, η οικονομική ανάπτυξη φέρνει κατά καιρούς σημαντικό κόστος. Ειδικότερα, ο οικονομικός φιλελευθερισμός μπορεί να στραγγίξει τα δίκτυα κοινωνικής προστασίας που υποστηρίζουν τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού μιας κοινωνίας και μπορεί να επιδεινώσει τις ανισότητες. Όμως, από τη σκοπιά των Ηνωμένων Πολιτειών, η αύξηση της οικονομικής αλληλεξάρτησης είναι καθαρά θετική επειδή το εμπόριο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις μεταξύ των χωρών γενικών συσχετίζονται με την μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη και μια μειωμένη πιθανότητα του πολέμου.

Η τελική τάση που συμβάλλει στη σχετική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών είναι η βελτίωση της παγκόσμιας υγείας και ευημερίας. Οι άνθρωποι σε όλες σχεδόν τις χώρες, και σίγουρα στις ΗΠΑ, ζουν περισσότερο και υγιέστερα. Το 2010, ο αριθμός των ανθρώπων που πέθαναν από αιτίες που σχετίζονται με το AIDS μειώθηκε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Τα κρούσματα φυματίωσης εξακολουθούν να μειώνονται, όπως και τα ποσοστά της πολιομυελίτιδας και της ελονοσίας. Η παιδική θνησιμότητα έχει μειωθεί δραματικά σε όλο τον κόσμο, εν μέρει χάρη στην εκτεταμένη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, την αποχέτευση και τα εμβόλια. Το 1970, το συνολικό ποσοστό παιδικής θνησιμότητας (θάνατοι παιδιών κάτω των πέντε ετών ανά 1.000 παιδιά) ήταν 141. Το 2010 ήταν 57. Το 1970, η παγκόσμια μέση προσδοκώμενη διάρκεια ζωής ήταν 59 έτη, και το προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ ήταν 70 έτη. Σήμερα, η παγκόσμια εικόνα είναι λίγο κάτω από 70 έτη και το ποσοστό για τις ΗΠΑ είναι 79 έτη. Οι τεράστιες βελτιώσεις στην υγεία και την ευημερία συμβάλουν στην παγκόσμια τάση προς την ασφάλεια επειδή οι χώρες με φτωχή ανθρώπινη ανάπτυξη είναι πιο επιρρεπείς στον πόλεμο.

ΑΟΡΑΤΗ ΑΠΕΙΛΗ