Ο κόκκινος Γουάιτ

Σύμφωνα με τον Whittaker Chambers, έναν αγγελιαφόρο μεταξύ των Σοβιετικών υπηρεσιών πληροφοριών και των μυστικών πηγών τους εντός της αμερικανικής κυβέρνησης, η παράνομη εργασία του Γουάιτ ξεκίνησε το 1935. Ένας ιδεαλιστής ο οποίος οραματίστηκε ένα μέλλον στο οποίο οι παγκόσμιες υποθέσεις θα διευθετούνται από φωτισμένους τεχνοκράτες όπως ο ίδιος, ο Γουάιτ φάνηκε να χαιρετίζει την ευκαιρία να επισπεύσει αυτό το μέλλον συνεργαζόμενος με μυστικούς «στρατιώτες» όπως ο Chambers. Το επίσημο καθεστώς του Γουάιτ στην κυβέρνηση των ΗΠΑ ήταν κατώτερο από ό, τι πίστευε ότι άξιζε το ταλέντο του, και λαχταρούσε την αναγνώριση που του προσέδιδαν τέτοιοι συνεταιρισμοί. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Τσάμπερς, ο Γουάιτ δεν θα έπαιρνε εντολές από τη Μόσχα. Εργάστηκε με τους δικούς του όρους. Δεν εντάχθηκε σε υπόγειες κινήσεις. Εργαζόμενος μέσω μεσαζόντων που ήταν κοντά του, ο Γουάιτ εξασφάλισε στον Τσάμπερς επίσημα έγγραφα του Υπουργείου Οικονομικών, τα οποία, αφότου ο Τσάμπερς τα φωτογράφησε στο εργαστήριό του στη Βαλτιμόρη, ο Γουάιτ τα επέστρεψε μέσω των ίδιων διαύλων. Ο Γουάιτ προετοίμαζε επίσης εβδομαδιαία ή δεκαπενθήμερα υπομνήματα για τον Τσάμπερς συνοψίζοντας αυτά που θεωρούσε χρήσιμες πληροφορίες.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Χάρι ήταν κοντά στους Ρώσους», θυμόταν ο συνάδελφος του Γουάιτ στο Υπουργείο Οικονομικών, Edward Bernstein, δεκαετίες μετά το Bretton Woods. Και «ταίριαζε ακριβώς στον Χάρι να σκεφτεί ότι θα μπορούσε να δίνει συμβουλές σε όλους». Αλλά γιατί ο Γουάιτ προχώρησε τόσο πολύ πέρα από την απλή παροχή συμβουλών;

Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, ένας εκπληκτικός αριθμό Αμερικανών αξιωματούχων προσέφεραν συγκεκαλυμμένη βοήθεια προς τους Σοβιετικούς, χωρίς να θεωρούν τους εαυτούς τους άπιστους στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Ήταν», αναγνώρισε μια διάσημη κατάσκοπος που ομολόγησε, η Elizabeth Bentley, «ένα μάτσο αποπροσανατολισμένων ιδεαλιστών. Το έκαναν για κάτι που πίστευαν ότι ήταν σωστό .... Αισθάνονταν πολύ έντονα ότι ήμασταν σύμμαχοι με τη Ρωσία, ότι η Ρωσία έφερε το κύριο βάρος του πολέμου, ότι [η Ρωσία] πρέπει να έχει κάθε δυνατή βοήθεια, γιατί οι άνθρωποι μέσα από την κυβέρνηση ... δεν της έδιναν τα πράγματα που θα έπρεπε να της δώσουμε ... [πράγματα] που δίναμε στην Βρετανία και όχι σε αυτήν. Και αισθάνονταν ... ότι ήταν καθήκον τους, όντως, να πάρει η Ρωσία αυτά τα πράγματα».

Πάντως, ο Γουάιτ είχε αρχίσει τις προσπάθειές του πολύ πριν από τον πόλεμο, στα χρόνια αμέσως αφότου η Σοβιετική Ένωση εξασφάλισε την αμερικανική διπλωματική αναγνώριση, το 1933, και έγινε μέλος της Κοινωνίας των Εθνών, το 1934. Κατά τα φαινόμενα, ο Γουάιτ πίστευε ότι η πολιτική των ΗΠΑ θα έπρεπε να κινηθεί προς την κατεύθυνση της βαθύτερης δέσμευσης με τη Μόσχα. Η συνεργασία του με τον Τσάμπερς τού επέτρεψε να δημιουργήσει σχέσεις καλής πίστης με την τότε ακόμα μυστηριώδη ξένη δύναμη, χρόνια πριν παρουσιαστούν οποιεσδήποτε επίσημες ευκαιρίες.

ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ ΜΕ ΑΓΑΠΗ

Όταν αυτές οι ευκαιρίες προέκυψαν τελικά, ο Γουάιτ τις εκμεταλλεύτηκε πλήρως. Η πιο σημαντική από αυτές ήρθε στις αρχές του 1944, όταν το Υπουργείο Οικονομικών άρχισε να σχεδιάζει ένα νόμισμα που θα χρησιμοποιηθεί στην κατεχόμενη μεταπολεμική Γερμανία. Οι Βρετανοί συμφώνησαν ότι το κατοχικό νόμισμα θα πρέπει να εκτυπωθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά οι Σοβιετικοί απαίτησαν το δικαίωμα να εκτυπώσουν τα δικά τους χαρτονομίσματα, χρησιμοποιώντας ένα αντίγραφο των αμερικανικών μητρών. Αυτό, φυσικά, θα τους επέτρεπε να εκτυπώνουν γερμανικό χρήμα κατά το δοκούν. Υποστηρίζοντας τις απαιτήσεις των Σοβιετικών ενώπιον των συναδέλφων του στο Υπουργείο Οικονομικών, ο Γουάιτ, σύμφωνα με έναν από τους βοηθούς του, υποστήριξε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεν είχαν κάνει αρκετά για τη Σοβιετική Ένωση και ότι αν οι Σοβιετικοί κέρδιζαν ως αποτέλεσμα αυτής της συναλλαγής, θα έπρεπε να είμαστε ευτυχείς να τους το δώσουμε ως δείγμα της εκτίμησής μας για τις προσπάθειές τους». Ο διευθυντής του Γραφείου Χαρακτικής και Εκτυπώσεων, Alvin Hall, είχε αντιταχθεί έντονα στο να δοθούν στους Σοβιετικούς οι μήτρες, κάτι που προκάλεσε μια άγρια επίπληξη από τον Γουάιτ. Τους Σοβιετικούς, επέμεινε, «πρέπει να τους εμπιστευθούμε στον ίδιο βαθμό και στην ίδια έκταση όπως και τους άλλους συμμάχους».

Ο Morgenthau είχε τοποθετήσει τον Γουάιτ υπεύθυνο τέτοιων θεμάτων, και ο Γουάιτ εξασφάλισε ότι οι Σοβιετικοί πήραν τις μήτρες των χαρτονομισμάτων. Το προβλέψιμο αποτέλεσμα ήταν ότι τύπωσαν μεγάλες ποσότητες. Οι Σύμμαχοι έθεσαν σε κυκλοφορία ένα σύνολο περίπου 10,5 δισεκατομμυρίων συμμαχικών μάρκων μεταξύ Σεπτεμβρίου 1944 και Ιουλίου 1945. Οι Σοβιετικοί τύπωσαν πιθανότατα περισσότερα από 78 δισ. Μεγάλο μέρος αυτών των μετρητών εξαγοραζόταν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ στην σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία που υποστηρίχθηκε από τον Γουάιτ, με αποτέλεσμα οι Σοβιετικοί να απομυζήσουν αποτελεσματικά από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ περί τα 300 με 500 εκατομμύρια δολάρια, ή περίπου 4 με 6,5 δισεκατομμύρια σημερινά δολάρια. Ο Γουάιτ θέλησε να δώσει στους Σοβιετικούς ένα «δείγμα της εκτίμησής μας για τις προσπάθειές τους», και αυτό ήταν πράγματι ένα γενναιόδωρο.