Πώς βλέπει η Κίνα την Ρωσία

Δεδομένου του τρόπου που οι σχέσεις μεταξύ της Κίνας, της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών διαπλέκονται, καμιά ανάλυση των κινεζο-ρωσικών σχέσεων δεν θα ήταν πλήρης χωρίς μια εξέταση του πού βρίσκονται τα πράγματα μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών [8]. Σε σύγκριση με την κινεζο-ρωσική σχέση, εκείνη ανάμεσα στο Πεκίνο και την Ουάσινγκτον είναι ευρύτερη και πιο περίπλοκη. Συνδυασμένες, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το 2014, το αμερικανο-κινεζικό εμπόριο έφθασε σχεδόν τα 600 δισ. δολάρια, και οι συνολικές αμοιβαίες επενδύσεις υπερέβησαν τα 120 δισεκατομμύρια δολάρια. Τριάντα επτά χρόνια πριν, όταν η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας συνήψε διπλωματικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, κανείς δεν περίμενε να αναδυθεί μια τόσο ισχυρή εταιρική σχέση.

Αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τις διαρθρωτικές δυσκολίες στην σχέση. Σημαντικές διαφορές [9] παραμένουν μεταξύ των κινεζικών και των αμερικανικών πολιτικών αξιών, καθώς και μεταξύ των διοικητικών συστημάτων των δύο χωρών. Και πολλοί Αμερικανοί αντιλαμβάνονται την αυξανόμενη οικονομική ισχύ της Κίνας και την αντίστοιχα μεγαλύτερη διεθνή επιρροή της ως δυνητική απειλή [10] για την παγκόσμια ηγεσία της Ουάσιγκτον. Η Κίνα έχει αναρριχηθεί γρήγορα στην δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Όταν τα στρατεύματα των ΗΠΑ εισέβαλαν στο Ιράκ το 2003, το ΑΕΠ της Κίνας ήταν περίπου το ένα όγδοο των Ηνωμένων Πολιτειών. Μέχρι την στιγμή που οι Αμερικανοί αποχώρησαν από το Ιράκ οκτώ χρόνια αργότερα, το ΑΕΠ της Κίνας είχε αυξηθεί στο μισό των Ηνωμένων Πολιτειών. Σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, το ΑΕΠ της Κίνας θα προσεγγίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2020. Οι αλλαγές αυτές έχουν προκαλέσει φόβους στην Ουάσινγκτον ότι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης. Διαφωνίες σχετικά με τις κατασκευαστικές δραστηριότητες της Κίνας [11] στα νησιά Spratly, στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, έχουν πυροδοτήσει μια έντονη συζήτηση σχετικά με το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ανταποκριθούν σε αυτό που κάποιοι Αμερικανοί μελετητές και σχολιαστές βλέπουν ως επεκτατισμό. Εν τω μεταξύ, το Πεκίνο βλέπει την παρουσία στρατιωτικών σκαφών των ΗΠΑ [12] κοντά στο κινεζικό έδαφος στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας ως προκλητική πράξη. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η πολιτική των ΗΠΑ ως προς την Κίνα μπορεί να μετατοπιστεί από την εποικοδομητική δέσμευση στην ανάσχεση.

Το αντιτορπιλικό κατευθυνόμενων πυραύλων του Ναυτικού των ΗΠΑ, USS Lassen, στον Ειρηνικό Ωκεανό, τον Νοέμβριο του 2009. US NAVY/CPO JOHN HAGEMAN/REUTERS
--------------------------------------

Αυτές οι συζητήσεις παρείχαν το σκηνικό για την επίσημη επίσκεψη του Xi στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Σεπτέμβριο. Σε σχόλιά του κατά την διάρκεια της επίσκεψης, ο Xi αντιμετώπισε άμεσα την ιδέα ότι η ανάπτυξη της Κίνας αποτελεί πρόκληση για την παγκόσμια ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών. «Το μονοπάτι που ακολουθεί η Κίνα είναι της ειρηνικής ανάπτυξης, και η Κίνα δεν αποτελεί απειλή για άλλες χώρες», δήλωσε ο Σι. Αργότερα πρόσθεσε ότι «Οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν τις παλιές έννοιες του ‘εσύ χάνεις, έχω κερδίζω’, ή του παιγνίου μηδενικού αθροίσματος, και να δημιουργήσουν μια νέα έννοια ειρηνικής ανάπτυξης και win-win συνεργασίας. Αν η Κίνα αναπτύσσεται καλά, αυτό θα ωφελήσει ολόκληρο τον κόσμο και θα επωφεληθούν και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύσσονται καλά, αυτό θα ωφελήσει επίσης τον κόσμο και την Κίνα».

Οι Κινέζοι ηγέτες αποδίδουν μεγάλο μέρος της ταχείας ανόδου της χώρας τους στην επιτυχή ένταξη της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία. Βλέπουν την Κίνα ως ευεργετούμενη από την διεθνή τάξη, με τον ΟΗΕ στον πυρήνα του, και ως έναν ένθερμο υποστηρικτή αρχών, όπως η κυριαρχική ισότητα και η μη επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών, τα οποία κατοχυρώνει ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών. Η Κίνα αναμένει ότι θα πρέπει να επικεντρωθεί στην δική της εγχώρια οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη για μεγάλο χρονικό διάστημα στο μέλλον και έτσι εκτιμά ιδιαιτέρως την διατήρηση ενός σταθερού και ειρηνικού εξωτερικού περιβάλλοντος. Παρά το γεγονός ότι η Κίνα είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα συμφέροντά της και θα απαντήσει αποφασιστικά σε προκλήσεις, σε παραβιάσεις της εδαφικής κυριαρχίας της ή σε απειλές για τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της, ο κύριος στόχος της παραμένει να εξασφαλίσει ότι αυτή η ειρήνη και η σταθερότητα [13] θα επικρατήσουν. Και η Κίνα έχει δεσμευτεί για την διαφύλαξη της διεθνούς τάξης και της περιφερειακής τάξης στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού, καθώς και την περαιτέρω ενσωμάτωσή της στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο.