Το στοίχημα της AUKUS | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το στοίχημα της AUKUS

Περισσότερο από ένα σύμφωνο ασφαλείας, η συμφωνία στοχεύει στον μετασχηματισμό της τάξης του Ινδο-Ειρηνικού

Επιπλέον, η πρωτοκαθεδρία οικοδομήθηκε γύρω από ένα μοντέλο συμμαχίας «hub-and-spoke» [κέντρου και ακτίνων] , σύμφωνα με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες υπαγόρευαν τους όρους της σχέσης ασφαλείας με τους συμμάχους τους. Αυτό το μοντέλο δεν είναι πλέον πρακτικό. Καθώς η Κίνα έχει γίνει πιο ισχυρή και καθώς η αμερικανική ισχύς έχει μειωθεί σε σχετικούς όρους, η Ουάσινγκτον επενδύει πλέον όλο και περισσότερο σε συμμάχους που μπορούν να συνεισφέρουν και να συμπληρώσουν τις αμερικανικές δυνατότητες. Στον πυρήνα της, η AUKUS αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη απόφαση να ενδυναμώσει τους βασικούς συμμάχους της Αμερικής και, με τον τρόπο αυτό, να τους δώσει αυξημένη ικανότητα να διαδραματίσουν μεγαλύτερο δικό τους ρόλο στην ασφάλεια του Ινδο-Ειρηνικού.

Ταυτόχρονα, η περιφερειακή αμυντική αρχιτεκτονική υφίσταται το δικό της μετασχηματισμό. Στο παρελθόν, το μοντέλο hub-and-spoke έδινε στις αμερικανικές δυνάμεις πρόσβαση σε πολλές στρατηγικά τοποθετημένες βάσεις. Αυτό τώρα αλλάζει με τρεις σημαντικούς τρόπους. Πρώτον, το μοντέλο hub-and-spoke εξελίσσεται σε ένα πιο ευέλικτο και πολύπλευρο «πλέγμα συμμαχιών και συνεργασιών». Σε αυτό το επικαιροποιημένο μοντέλο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διαδραματίζουν περισσότερο υποστηρικτικό και υποβοηθητικό ρόλο για τους συμμάχους τους. Δεύτερον, λόγω της αυξανόμενης εμβέλειας των κινεζικών δυνατοτήτων κρούσης, η περιφερειακή αμυντική αρχιτεκτονική πρέπει τώρα να δώσει προτεραιότητα στην εξεύρεση νέων τοποθεσιών για την προτοποθέτηση [αμυντικών] μέσων, την οικοδόμηση των υποδομών υποστήριξης, και την εναλλαγή αμερικανικών και άλλων δυνάμεων. Τέλος, τόσο η Αυστραλία όσο και η Ιαπωνία επιδιώκουν τώρα ενεργά να γίνουν πιο δύσκολοι στόχοι επιδιώκοντας τις δικές τους δυνατότητες άρνησης περιοχής (area-denial capabilities), συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων κρούσης μεγάλου βεληνεκούς, οι οποίες έχουν την δυνατότητα να περιορίσουν την ικανότητα του Πεκίνου να προβάλλει ισχύ σε μεγαλύτερη απόσταση. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθούν αμοιβαία αμφισβητούμενοι χώροι που σε περίπτωση πολέμου θα θέσουν σε κίνδυνο την προβολή ισχύος του Πεκίνου και σε περίπτωση ειρήνης θα καθησυχάσουν τους φίλους στην περιοχή ότι η Κίνα δεν μπορεί να τους κάνει όσα θέλει.

Καθώς το Τόκιο και η Καμπέρα ηγούνται των περιφερειακών προσπαθειών για την ενίσχυση της δικής τους άμυνας, οι ΗΠΑ πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται για να οργανώσουν και να ενώσουν τις μερικές φορές ανομοιογενείς προσπάθειες για να διασφαλίσουν ότι το σύνολο είναι μεγαλύτερο, πιο κατανεμημένο, πιο δικτυωμένο, και πιο θανατηφόρο από το άθροισμα των επιμέρους τμημάτων του. Η AUKUS θα χρησιμεύσει ως εφαλτήριο για την προώθηση καθεμιάς από αυτές τις προσπάθειες.

ΑΠΟ ΤΡΕΙΣ ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ

Αν η AUKUS σηματοδοτεί την αρχή μιας ριζικά νέας προσέγγισης της αμυντικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, περιέχει επίσης την υπόσχεση ότι θα απελευθερώσει άλλες επενδύσεις και συνεργασίες που μπορούν να συμβάλουν στην σταθερότητα της περιοχής. Για διάφορους λόγους, η υποβρύχια διάσταση της AUKUS θα παραμείνει αναγκαστικά μια περιορισμένη εταιρική σχέση για το προσεχές μέλλον. Η ευαισθησία της τεχνολογίας που μοιράζεται, η πολυπλοκότητα των υλικοτεχνικών απαιτήσεων, και το υψηλό επίπεδο στρατηγικής εμπιστοσύνης που απαιτείται θέτουν σοβαρούς περιορισμούς σε οποιαδήποτε επέκταση.

Αλλά και από άλλες απόψεις, η AUKUS μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για τις επενδύσεις, τις προσπάθειες, και τις συνεργασίες από άλλες χώρες που ανησυχούν ομοίως για την ολοένα και πιο δυναμική στρατιωτική παρουσία της Κίνας. Από τότε που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά η συμφωνία το 2021, το Λονδίνο και η Ουάσινγκτον έχουν δηλώσει την προθυμία τους να επεκτείνουν τις συνεργασίες με άλλες χώρες. Οι επενδύσεις της AUKUS μπορούν να δημιουργήσουν χώρο ώστε άλλα έθνη να αναλάβουν τις δικές τους προσπάθειες και αμυντικές βελτιώσεις και να συνεργαστούν στενότερα με τις τρεις κυβερνήσεις της AUKUS.

Ήδη, η Αυστραλία και η Ιαπωνία έχουν προβεί στους μεγαλύτερους αμυντικούς μετασχηματισμούς από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η AUKUS ήταν, άλλωστε, μια ιδέα που ξεκίνησε από την Αυστραλία, και το 2020, πριν από την ίδρυσή της, η Καμπέρα είχε ανακοινώσει ότι αναβαθμίζει σημαντικά τις αμυντικές της ικανότητες, αυξάνει το μέγεθος του αμυντικού της προϋπολογισμού, και ακολουθεί μια πιο προωθημένη αμυντική στρατηγική -όλες οι αποφάσεις που η νέα αυστραλιανή κυβέρνηση έχει τώρα υποσχεθεί να υλοποιήσει με ταχύτερο ρυθμό. Στα τέλη του 2022, εν τω μεταξύ, η Ιαπωνία δεσμεύτηκε να διπλασιάσει τις αμυντικές της δαπάνες έως το 2027 -κάνοντας το Τόκιο να έχει τον τρίτο μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στον κόσμο- για να αποκτήσει ικανότητες κρούσης μεγάλου βεληνεκούς, και να μεταφέρει πυραύλους στα νοτιοδυτικά νησιά της, σε μια κίνηση που αποσκοπεί να περιπλέξει τυχόν κινεζικά σχέδια επίθεσης στην Ταϊβάν.

Άλλες χώρες ακολούθησαν το παράδειγμα. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ενισχύσει σημαντικά τον αμυντικό του προϋπολογισμό. Η Ινδία έχει μετατοπίσει όλο και περισσότερο την στρατηγική της εστίαση, την στρατηγική των [αμυντικών] προμηθειών της, και τον αμυντικό σχεδιασμό της από το Πακιστάν προς την Κίνα. Και η νέα κυβέρνηση της Νότιας Κορέας έχει εκφράσει την επιθυμία να υπερβεί την παραδοσιακή εστίασή της στην κορεατική χερσόνησο και να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο ασφαλείας στην περιοχή. Οι αποφάσεις σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ασία ήταν πιο διαφοροποιημένες, αλλά οι Φιλιππίνες, η Σιγκαπούρη, η Ταϊβάν, και το Βιετνάμ έχουν επιδείξει προθυμία να ενισχύσουν τις δικές τους αμυντικές ικανότητες και να αυξήσουν τις αμυντικές τους συνεργασίες. Αυτές οι αλλαγές δεν έγιναν συλλογικά, αλλά μάλλον ως ανεξάρτητες κυρίαρχες αποφάσεις σε πολλές πρωτεύουσες, οι οποίες κατέληξαν η καθεμία στο συμπέρασμα ότι είναι απαραίτητο να αναλάβουν δράση για την αντιμετώπιση ενός επιδεινούμενου περιβάλλοντος ασφαλείας. Η AUKUS έχει την δυνατότητα να ενδυναμώσει και άλλες χώρες που επιθυμούν να πράξουν το ίδιο.