Το Αζερμπαϊτζάν «κλειδί» στον Καύκασο και όχι μόνο….

Το Αζερμπαϊτζάν κάνει τα μέγιστα για να δημιουργήσει μια ζώνη ειρήνης και ασφάλειας, διαλόγου και συνεργασίας στην περιοχή. Ενώνει τις χώρες και τις ηπείρους χάρη σε ενεργειακά, μεταφορικά και ανθρωπιστικά έργα μεγάλης κλίμακας. Συμμετέχει ενεργά στις διεθνείς προσπάθειες για την κατοχύρωση της περιφερειακής ασφάλειας (αρχίζοντας από το 1999 περίπου 2000 Αζέροι ειρηνοποιοί διασφάλιζαν την ειρήνη στο Κόσοβο, το Αφγανιστάν και το Ιράκ), συμβάλλει αποτελεσματικά στις διαδικασίες της παγκόσμιας και περιφερειακής συνεργασίας, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην κατοχύρωση της ενεργειακής ασφάλειας των γειτονικών χωρών (Γεωργία, Τουρκία) και της Ευρώπης, στην ανάπτυξη του διαπολιτισμικού διαλόγου. Ως αποτέλεσμα στις μέρες μας το Αζερμπαϊτζάν έγινε ένας σπουδαίος και με επιρροή παίκτης της περιφερειακής και παγκόσμιας πολιτικής, σημαντικός παράγοντας της σταθερότητας και ανάπτυξης του Νότιου Καυκάσου.

Ο ενεργός του ρόλος στις διεθνείς σχέσεις επέβαλε τη διεύρυνση της γεωγραφίας και την αλλαγή του περιεχομένου της εξωτερικής πολιτικής του Αζερμπαϊτζάν. Αυτή τη στιγμή το Αζερμπαϊτζάν έχει ήδη 74 διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό. Παράλληλα με τις παραδοσιακές περιοχές, στη σφαίρα συμφερόντων του Μπακού εντάσσονται σήμερα και η Λατινική Αμερική, η Αυστραλία, η νοτιοανατολική Ασία και ο νότος της Αφρικής.

Σ’ ό,τι αφορά το καινούριο περιεχόμενο της εξωτερικής του πολιτικής, το Αζερμπαϊτζάν χορηγεί ολοένα και περισσότερους πόρους για την υλοποίηση των προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας και κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, την κατάρτιση εθνικών διπλωματικών στελεχών για τις χώρες του εξωτερικού. Ειδικότερα, το Ταμείο ανάπτυξης των χωρών της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (IFC ALAC Fund) που συστάθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Χρηματοδότησης το Μάρτιο του 2010 έλαβε από το Αζερμπαϊτζάν περίπου 100 εκ. δολάρια. Η Διπλωματική Ακαδημία (του Υπουργείου Εξωτερικών)του Αζερμπαϊτζάν κάθε χρόνο εισάγει καινούριες ειδικότητες και εκπαιδευτικά προγράμματα για ξένους φοιτητές. Π.χ., το 2011 η Ακαδημία ξεκίνησε την εφαρμογή του Προγράμματος ερευνών του λεκανοπεδίου της Κασπίας, στο οποίο έλαβαν μέρος 42 διπλωμάτες από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας.

Για το λόγο αυτό ήταν αναμενόμενη η επιτυχία της αζερικής διπλωματίας στις εκλογές των μη μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που έλαβαν χώρα στις 24 Οκτωβρίου του 2011, όταν το Αζερμπαϊτζάν έγινε μη μόνιμο μέλος του ΣΑ του ΟΗΕ για τα έτη 2012—2013, έχοντας εξασφαλίσει τη στήριξη 155 χωρών-μελών του Οργανισμού. Η ψηφοφορία αυτή αποδεικνύει το αυξανόμενο βάρος και το ρόλο του Αζερμπαϊτζάν στην παγκόσμια κλίμακα. Η μη μόνιμη συμμετοχή του Αζερμπαϊτζάν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ άρχισε την 1η Ιανουαρίου του 2012 και θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2013. Τον περασμένο Μάιο το Αζερμπαϊτζάν είχε την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας (την επόμενη φορά που η χώρα θα προεδρεύσει στο Συμβούλιο Ασφαλείας το Σεπτέμβριο του 2013).

Στις 26 Μαΐου του 2011, στη 16η Σύνοδο των υπουργών αδεσμεύτων χωρών στην πόλη Μπαλί (Ινδονησία), το Αζερμπαϊτζάν εξελέγη επίσης μέλος του κινήματος. 118 χώρες – μέλη του κινήματος – στήριξαν ομόψυχα το Αζερμπαϊτζάν και εξέφρασαν την πεποίθησή τους ότι η συμμετοχή της Δημοκρατίας μας στο κίνημα των αδεσμεύτων χωρών θα συμβάλει στη διεύρυνση της αποτελεσματικής συνεργασίας με τις χώρες-μέλη του οργανισμού. Κατά την επιλογή της χώρας μας ως μη μόνιμου μέλους του ΣΑ του ΟΗΕ τα μέλη του κινήματος των αδεσμεύτων χωρών – 38 αφρικανικές, 53 ασιατικές και 26 λατινοαμερικάνικες χώρες – στήριξαν το Αζερμπαϊτζάν, πράγμα που αποτέλεσε ένα πολύ σημαντικό βήμα.

ΕΚΤΟΣ, ΑΛΛΑ ΚΟΝΤΑ ΣΕ Ε.Ε. ΚΑΙ ΝΑΤΟ

Ένας από τους πρωταρχικούς τομείς της εξωτερικής πολιτικής του Αζερμπαϊτζάν είναι η ανάπτυξη των σχέσεων συνεργασίας με τις ευρωπαϊκές και ευρωατλαντικές δομές. Το Αζερμπαϊτζάν και η ΕΕ δουλεύουν με επιτυχία πάνω στο συντονισμό των διατάξεων της Συμφωνίας Σύνδεσης (Association Agreement) θεωρώντας την Συμφωνία αυτή ως νομική βάση για τη μελλοντική ανάπτυξη των διμερών σχέσεων στον τομέα της πολιτικής και της οικονομίας, τον δικαιϊκό και τον ανθρωπιστικό τομέα. Η θεμελιώδης θέση της χώρας μας πάνω σ’ αυτό το ζήτημα συνίσταται στο ό, τι το κείμενο αυτό πρέπει, παράλληλα με τις θέσεις για την ανάπτυξη της συνεργασίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, της κατίσχυσης του νόμου, να καταγράφει τη σαφή αφοσίωση των Βρυξελλών στις αρχές της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του απαραβίαστου των συνόρων του Αζερμπαϊτζάν.

Στην πορεία του πολιτικού διαλόγου με το ΝΑΤΟ συζητιέται η κατάσταση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της άμυνας, τα ζητήματα της διμερούς συνεργασίας, της περιφερειακής σταθερότητας, της κατοχύρωσης της ενεργειακής ασφάλειας. Πρωτίστης σημασία για το Μπακού, όπως, άλλωστε, και για την ασφάλεια ολόκληρου του Νότιου Καυκάσου, έχει η στήριξη από τη Συμμαχία της εδαφικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας του Αζερμπαϊτζάν, η οποία κατοχυρώνεται στην τελική διακήρυξη της Συνόδου κορυφής του Σικάγο και η ετοιμότητα που εξέφρασε να συνεχίσει τη στήριξη των προσπαθειών για τη διευθέτηση των περιφερειακών συγκρούσεων στη βάση των αρχών αυτών.