Τα ζητούμενα της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τα ζητούμενα της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή

Τα αμυντικά προβλήματα, τα οικονομικά συμφέροντα και το ΝΑΤΟ

Το πρωτοφανές περιβάλλον ειρήνης και σταθερότητας στην Ευρώπη είναι ένας θετικός παράγοντας για να είναι κανείς αισιόδοξος. Η εικόνα αυτή δεν ήταν ρόδινη στη δεκαετία του 1990. Αυτή η νέα πραγματικότητα βοηθάει το ΝΑΤΟ να επικεντρώσει τις προσπάθειές του περισσότερο στη διαχείριση κρίσεων γύρω και πέρα από τα σύνορά του, αλλά και στην συνεργατική ασφάλεια. Αυτό αντικατοπτρίζεται στη νέα Στρατηγική Αντίληψη. Η έμφαση στη συλλογική άμυνα παραμένει. Και, πράγματι, θα πρέπει να παραμείνει σταθερή. Ωστόσο, έχουμε πλέον την πολυτέλεια, έστω και με περιορισμένους πόρους, να αντιμετωπίσουμε κοινές προκλήσεις ασφαλείας που βρίσκονται πολύ μακριά από το κατώφλι μας, οι οποίες ωστόσο μπορεί να έχουν επιπτώσεις στις πατρίδες μας.

Οι συνεργασίες του ΝΑΤΟ αποτελούν επίσης ένα βασικό συστατικό για το όραμα του ΝΑΤΟ. Στις δύο τελευταίες δεκαετίες, συνεργασίες που ήδη άκμαζαν έγιναν ένα σημαντικό στοιχείο που παρέχει ασφάλεια σε όλους τους εμπλεκόμενους. Υπάρχει τώρα ακόμη μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό.

Κατά συνέπεια, είναι προσδοκία του ΝΑΤΟ, βέβαια, ότι όλοι οι εταίροι γνωρίζουν και αποδέχονται εκ των προτέρων ότι η αλληλεπίδραση και η συνεργασία τους με τη Συμμαχία εξαρτάται από τη φύση των σχέσεών τους με όλους τους Συμμάχους και το σεβασμό τους στο διεθνές δίκαιο. Οι συνεργασίες εντός της Συμμαχίας βασίζονται στην αρχή της αμοιβαιότητας, του αμοιβαίου οφέλους και του αμοιβαίου σεβασμού.

Η συνεργασία μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ, όπως συμφωνήθηκε, είναι ένα από τα σημαντικά συστατικά του δικτύου των συνεργασιών του ΝΑΤΟ. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, η ΕΕ συμβάλλει στη διεθνή ασφάλεια, μέσω της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ, Common Security and Defence Policy, CSDP). Η Τουρκία υποστηρίζει αυτή τη φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υποστήριξη αυτή ήταν το αποτέλεσμα μιας στρατηγικής απόφασης που ελήφθη από την Τουρκία από την αρχή. Η δέσμευση της Τουρκίας στην ΚΠΑΑ δεν είναι μόνο ένα άμεσο παράγωγο της διαδικασίας ένταξής της στην ΕΕ, αλλά επίσης μια φυσική αντανάκλαση της γενικής προσέγγισής της στην υποστήριξη των πρωτοβουλιών που θα συμβάλλουν στην περιφερειακή και διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Είναι, επίσης, συνεπής με την πολύπλευρη εξωτερική πολιτική της. Η Τουρκία έχει θέσει αυτήν την υποστήριξη στην πράξη με το να συμβάλει σημαντικά στις δραστηριότητες, τις αποστολές και τις επιχειρήσεις της ΕΕ στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας (EUFOR-ALTEA, ΕΕ-PM, EULEX). Από την πλευρά της, η Τουρκία αναμένει να συμπεριληφθεί καλύτερα στην διαδικασία λήψεως αποφάσεων στην ΕΕ, καθώς η πληρέστερη συμμετοχή των συμμάχων μη μελών της ΕΕ στις προσπάθειες της ΕΕ για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων ασφάλειας, είναι καθοριστικής σημασίας για μια πραγματική στρατηγική συνεργασία μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αποδίδουμε επίσης μεγάλη σημασία στη συνέχιση της διαδικασίας διεύρυνσης, η οποία έχει ένα αποδεδειγμένο σταθεροποιητικό παράγοντα στην Ευρώπη. Από αυτή την άποψη, θα πρέπει να εστιάσουμε στα Δυτικά Βαλκάνια, όπου υποψήφιες χώρες όπως η Βοσνία και Ερζεγοβίνη κάνουν μεγάλες προσπάθειες προς την ένταξη.

ΟΜΟΙΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Πού ταιριάζει, όμως, η Τουρκία σε αυτή τη συνολική εικόνα; Από τα πρώτα χρόνια της Δημοκρατίας, η άμυνα της Τουρκίας και οι πολιτικές της για την ασφάλεια έχουν χαρακτηριστεί από τον διάλογο, την συνεργασία και την πολυμέρεια. Η ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ είναι μια μαρτυρία για το γεγονός αυτό. Επιπλέον, είναι ένα στέρεο σύμβολο του δυτικού προσανατολισμού της Τουρκίας και της επιλογής της να γίνει μέρος των δημοκρατικών κοινωνιών, που διέπονται από σύγχρονες αξίες. Θα συνεχίσουμε να αποδίδουμε υψίστη σημασία στον διατλαντικό δεσμό.

Η Τουρκία βρίσκεται στην καρδιά ενός τεράστιου γεωγραφικού χώρου στον οποίο το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί μέσω επιχειρήσεων και μηχανισμών συνεργασίας. Κατά τα τελευταία 60 χρόνια ως μέλος της Συμμαχίας, η Τουρκία έχει επωφεληθεί όχι μόνο από την ομπρέλα ασφάλειας του ΝΑΤΟ, αλλά έχει επίσης συμβάλει ενεργά στην ασφάλεια των συμμάχων της και στις προσπάθειες του ΝΑΤΟ να προβάλλει ασφάλεια στην ευρωατλαντική γεωγραφία.

Με χιλιάδες στρατιωτών που έχουν αναπτυχθεί στις συνεχιζόμενες αποστολές και επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και με εκτενείς συνεισφορές για την «ήπια ασφάλεια» όσον αφορά το άνοιγμα προς ορισμένες βασικές περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική, η Κεντρική Ασία και ο Καύκασος, η Τουρκία έχει αποδειχθεί ότι είναι ένθερμο μέλος της Συμμαχίας και μια καθαρή εισφορέας τόσο στην περιφερειακή όσο και την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.

Με την ευκαιρία της 60ης επετείου της ένταξης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, θα ήθελα να τονίσω τη δέσμευσή μας για τη συνεχιζόμενη επιτυχία και την σημασία της Συμμαχίας. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα αρχής, αλλά και μια έμφυτη πτυχή της υποστήριξης της Τουρκίας στις ενεργέςς πολιτικές για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της αειφόρου ανάπτυξης σε όλο τον κόσμο. Εν ολίγοις, το ΝΑΤΟ παραμένει στο κέντρο της τουρκικής προοπτικής για την διατλαντική ασφάλεια.

Πριν από λίγες εβδομάδες, μια ομάδα νέων από το τουρκικό στρατιωτικό προσωπικό επισκέφθηκε την Ελλάδα, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των χωρών μας. Αυτή τη φορά, η οικοδόμηση εμπιστοσύνης ήταν μέσω του αθλητισμού: Διοργανώθηκαν παιχνίδια μπάσκετ, βόλεϊ και ποδοσφαίρου μεταξύ μικτών τουρκικών και ελληνικών ομάδων. Καθώς τα παιχνίδια άρχισαν και διαμορφώνονταν οι μικτές ομάδες, μου είπαν ότι οι Τούρκοι και οι Έλληνες διοικητές των ομάδων δεν ήταν πλέον σε θέση να διακρίνουν τους παίκτες τους, καθώς έμοιαζαν τόσο πολύ, όπως μπορεί να δει κανείς, επίσης, στις δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές! Έτσι είναι λίγο-πολύ το πώς βλέπουμε το ΝΑΤΟ. Είναι μια μεγάλη οικογένεια εθνών. Παίρνουν αποφάσεις με συμμαχική αλληλεγγύη. Και όταν επιδιώκουν να πετύχουν κοινούς στόχους, δεν είναι δυνατόν να διακρίνει κανείς τον ένα σύμμαχο από τον άλλο. Αυτό είναι το πνεύμα που διέπει την προοπτική μας!