Απτόητος στην Συρία

Μέσα στο [αμερικανικό πολιτικό] σύστημα, οι αυθεντίες επιχειρηματολογούσαν εναντίον του εξοπλισμού της Ουκρανίας [5], διότι πίστευαν ότι ο Πούτιν θα αύξανε το ρίσκο. Στην πραγματικότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έπρεπε να είχαν ανεβάσει τον πήχη οι ίδιες. Και το πιο πιθανό είναι ότι ο Πούτιν θα υποχωρούσε. Στο κάτω-κάτω, η χρήση βίας είναι η μοναδική μορφή της πολιτικής τέχνης που σέβεται ο Πούτιν. Η Ρωσία ουσιαστικά απαξιώνει οτιδήποτε λιγότερο από αυτό, ή την αξιόπιστη απειλή για χρήση βίας. Ακόμα και οι κυρώσεις, οι οποίες έχουν στοιχίσει στην ρωσική οικονομία ακριβά, δεν τον αποθαρρύνουν.

Η Δύση έκανε καλύτερη δουλειά μετά την εισβολή της Ουκρανίας, αποτρέποντας ρωσικές επιδρομές σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν αρκετά γρήγορα εγγυήσεις ασφαλείας στην Πολωνία και την υπόλοιπη Ανατολική Κεντρική Ευρώπη, χαράσσοντας με την ισχύ τους μια γραμμή εναντίον μιας ρωσικής εισβολής σε αυτούς τους πρώην δορυφόρους της ΕΣΣΔ. Αλλά αφότου η Κριμαία είχε χαθεί, η τεράστια ζημία στον υψηλότερο όρο του διεθνούς δικαίου –την μη παραβίαση των κυριαρχικών συνόρων- είχε ήδη γίνει.

Η Ρωσία έχει ένα ισχυρότερο σύνολο συμφερόντων στην Συρία και στο καθεστώς Άσαντ από όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Δυτικοί σύμμαχοί τους. Και πιστεύοντας ότι η Δύση πιθανότατα δεν θα αντεπιτεθεί, [ο Πούτιν] αισθάνθηκε ελεύθερος να παρέμβει και να αρχίσει να χτυπά. Και τώρα η Δύση έχει μια σημαντική νέα προκεχωρημένη ρωσική επιχειρησιακή βάση σε ένα κεντρικό μέρος του κόσμου. Οι σπόροι αυτής της συσσώρευσης σπάρθηκαν όταν ο Πούτιν έβαλε επιδέξια τον εαυτό του στην εξίσωση της Συρίας πριν από δύο χρόνια, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία απέτυχαν να επιβάλλουν την κόκκινη γραμμή τους για την μη χρήση των χημικών όπλων. Αλλά ήταν η αποτυχία τους να βγάλουν το χέρι του Πούτιν πάνω από την Ουκρανία, που τον ενθάρρυνε να κάνει αυτή την πρωτόγνωρα εκτεταμένη κίνηση.

Δεδομένου ότι η Δύση είναι απίθανο να παρέμβει στην σύγκρουση άμεσα, είναι ακόμη πιο ζωτικής σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες να καθιερώσουν και να διατηρήσουν μιαν αποτροπή. Στρατηγικά είναι και αποτελεσματική και αποδοτική, αλλά είναι δύσκολο να καθιερωθεί και να διατηρηθεί, και αρκετά απλό να χαθεί. Στην πραγματικότητα, η αποτροπή έχει μεγαλύτερη σημασία όταν μια υπερδύναμη είναι είτε απρόθυμη είτε ανίκανη να παρέμβει σε μια κρίση όπου τα συμφέροντά της βρίσκονται σαφώς σε κίνδυνο.

Η οικοδόμηση μιας εναλλακτικής αποτροπής είναι μια επίπονη διαδικασία˙ δεν μπορεί να προκύψει εν τη απουσία προσεκτικού αλλά και ευθαρσούς ελέγχου των κινήσεων (ή των δυνητικών κινήσεων) του αντιπάλου με έναν συνδυασμό ισορροπημένων επανατοποθετήσεων στρατιωτικών δυνάμεων, με την συμμετοχή σε στρατιωτικές ασκήσεις, ή με την πραγματική χρήση στρατιωτικής δύναμης. Ωστόσο, το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να γίνει αυτό στην μέση μιας κρίσης ή σύγκρουσης, γιατί αυτό που θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικό σε καιρό ειρήνης θα μπορούσε κάλλιστα να κλιμακώσει [την ένταση] σε καιρό πολέμου. Ως εκ τούτου, η αποτροπή είναι πιθανό να παραμείνει χαμένη για το υπόλοιπο αυτής της σύγκρουσης. Στην συνέχεια, ή ταυτόχρονα σε άλλες περιοχές, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Δυτικοί σύμμαχοί τους θα πρέπει να εργαστούν κοπιαστικά για την ανοικοδόμηση της αποτροπής εναντίον φαύλων ρωσικών επεμβάσεων.

Η χρονική στιγμή της παρέμβασης της Ρωσίας δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη. Η συμφωνία με το Ιράν, σε αντίθεση με την συμβατική σοφία, είχε ήδη μια ευεργετική επίδραση στην συριακή σύγκρουση. Όχι μόνο το Ιράν κυριάρχησε στον ηγέτη της Δύναμης Quds (τον κλάδο της ιρανικής Επαναστατικής Φρουράς στο εξωτερικό) και υπαναχώρησε από την υποστήριξή του στους Χούθις στην Υεμένη, αλλά στην Συρία, το Ιράν έχει διαπραγματευθεί δύο συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός και μίλησε δημοσίως για την εξεύρεση διπλωματικής λύση στην σύγκρουση. Με την ρωσική και την συριακή ενθάρρυνση, μπορεί να στραφεί τώρα σε μια πιο ανησυχητική κατεύθυνση, με το να παράσχει εκατοντάδες Ιρανούς στρατιώτες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν στον εαυτό τους μια μεγάλη χάρη με το να διαπραγματευθούν με επιτυχία την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Αλλά τώρα βλέπουν ένα παλαιότερο παραπάτημα να επανέρχεται για να δαγκώσει. Ο Άσαντ δεν θα φύγει οποτεδήποτε σύντομα. Ούτε ο πόλεμος στην Συρία θα αποκλιμακωθεί. Και με την παροιμιώδη μη προβλεψιμότητα της Ρωσίας, σίγουρα θα διαλέγει ένα ακόμα μέρος για να ανατρέψει τα Δυτικά συμφέροντα.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2015-10-02/undeterred-syria