Παρανοϊκός στην Πολωνία

Παρά το γεγονός ότι η οικονομία της Πολωνίας έχει γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια [10] και σύγκλιση με την Δύση, πολλοί Πολωνοί αισθάνονται ότι έχουν μείνει εκτός. Παρότι η Βαρσοβία και ορισμένες άλλες πόλεις έχουν συγκλίνει με τα Δυτικά πρότυπα διαβίωσης, η αγροτική Πολωνία έχει αφεθεί να λιμνάζει. Και παρ’ όλο που η οικονομία της Πολωνίας έχει βελτιωθεί [11], επί πλέον, η χώρα βρίσκεται δίπλα σε μερικές από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου όπου το βιοτικό επίπεδο είναι υψηλότερο. Ως εκ τούτου, πολλοί Πολωνοί συνεχίζουν να εργάζονται στο εξωτερικό.

Το PiS εκμεταλλεύτηκε την οικονομική δυσαρέσκεια, προσφέροντας αυτό που ισοδυναμεί με ένα πολύ αριστερό (ή, μάλλον, ένα Καθολικό σοσιαλιστικό) σύνολο οικονομικών πολιτικών. Το κόμμα υπόσχεται να αυξήσει τον κατώτατο μισθό˙ να καταργήσει τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τις συμβάσεις ψεύτικης αυτοαπασχόλησης που οι επιχειρήσεις αναγκάζουν τους εργαζόμενους να υπογράψουν για να αποφύγουν την καταβολή του επιδομάτων˙ να καταργήσει την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης, ιδιαίτερα για τις γυναίκες˙ να βελτιώσει τις οικογενειακές παροχές˙ να ενθαρρύνει για μεγαλύτερες οικογένειες μέσω πιο γενναιόδωρων κοινωνικών πληρωμών˙ να δαπανήσει περισσότερα χρήματα για τα παιδιά˙ να ακυρώσει την ιδιωτικοποίηση [των ταμείων] συντάξεων για τα καλά˙ να φορολογήσει το ενεργητικό των ξένων τραπεζών˙ να εφαρμόσει έναν ειδικό φόρο για μεγάλες ξένες αλυσίδες καταστημάτων λιανικής˙ και με κάποιο τρόπο να δημιουργήσει εγχωρίως περισσότερες θέσεις εργασίας για τους Πολωνούς, εν μέρει περιορίζοντας την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και τονώνοντας την οικονομία.

Καμία από αυτές δεν είναι τρομερή ιδέα, αλλά θα θέσουν τέλος στην εποχή της νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής. Οι Δυτικές τράπεζες είναι ήδη νευρικές ότι θα δουν μια αναστροφή παρόμοια με αυτήν που συνέβη στην Ουγγαρία [12], όταν χτυπήθηκαν με ένα νέο φόρο και άλλα μέτρα που μείωσαν τα περιθώρια κέρδους και περιέκοψαν το μερίδιό τους στην αγορά. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε ήδη ξεφύγει προς μια πιο κρατικιστική οικονομικής πολιτικής, αλλά χωρίς να στοχεύσει τους ξένους επενδυτές. Αυτή η πλατφόρμα του PiS [13] θα σηματοδοτήσει μια αποφασιστική στροφή. Η επίδραση αυτής της αλλαγής θα είναι πολύ σημαντική, δεδομένου ότι η Πολωνία ήταν από καιρό ένα μοντέλο για άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

Κάποιος μπορεί να ελπίζει ότι η κυβέρνηση Szydlo θα είναι μια πιο φιλική, πιο ήπια εθνικιστική κυβέρνηση, αλλά στο παρασκήνιο κρύβεται ο Κατσίνσκι, ο οποίος πιστεύει ότι οι πρόσφυγες από την Συρία μεταφέρουν ασθένειες και ότι οι Ρώσοι δολοφόνησαν τον αδελφό του και πιθανόν κυνηγούν και αυτόν, επίσης. Είναι αρκετά λογικός για να ξέρει ότι δεν μπορεί να επανεκλεγεί. Αλλά είναι ακόμα εκεί, διευθύνοντας την παράσταση. Και τι παράσταση θα είναι...

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/poland/2015-11-01/paranoid-poland