Η σύγκρουση των αυτοκρατοριών

Η τουρκική αφήγηση αναφέρει ότι το ρωσικό μαχητικό δεν αναγνωρίστηκε και εξελήφθη κατά λάθος ως μαχητικό της Συρίας. Στις 26 Νοεμβρίου, ο Ερντογάν μέχρι που υποστήριξε ότι η ανταπόκριση της Τουρκίας θα ήταν διαφορετική αν το αεροσκάφος είχε αναγνωριστεί ως ρωσικό. Η ιστορία της Ρωσίας είναι ότι τα δύο τουρκικά αεροπλάνα κατέρριψαν το ρωσικό αεροσκάφος σε φάση ενέδρας, αναφέροντας ότι το περιστατικό είχε προμελετηθεί. Είτε έτσι είτε αλλιώς, τα γεγονότα αντανακλούν βαθιά και τα μακροχρόνια τουρκικά παράπονα, πράγμα που σημαίνει ότι η Τουρκία πιθανότατα θα ανταποκριθεί με παρόμοιο τρόπο την επόμενη φορά, αν και, για να εκτονώσει τις εντάσεις, προτιμά να μην το λέει τόσο πολύ. Και το γεγονός ότι ένας Ρώσος πιλότος σκοτώθηκε από πυρά από το έδαφος καθώς έπεφτε με το αλεξίπτωτο από το αεροπλάνο του, καθιστά την όλη κατάσταση πιο περίπλοκη, αυξάνοντας τις δημόσιες πιέσεις στον Πούτιν να εκδικηθεί τον θάνατο του αξιωματικού.

Εάν η συριακή σύγκρουση δεν διευθετηθεί, θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί από πόλεμος δια πληρεξουσίων [16] σε ολομέτωπο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας, και, ενδεχομένως, του ΝΑΤΟ. Για την Τουρκία, η ρωσική στρατιωτική περικύκλωση αντανακλά τα ιμπεριαλιστικά σχέδια της Ρωσίας και αναγκάζει την Τουρκία να πάρει μια στάση. Και ούσες κάτι περισσότερο από πρόβλημα της Τουρκίας, οι ρωσικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου είναι ένα πρόβλημα του ΝΑΤΟ (το ΝΑΤΟ έχει δεσμευθεί να προστατεύει την Τουρκία και το ίδιο αντιμετωπίζει έναν αυξανόμενο αριθμό εναέριων συμβάντων [17]). Για την Ρωσία, η εναέρια στάση της είναι απλώς μια απάντηση στις δραστηριότητες των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αρκτική και τον Ειρηνικό, τις οποίες η Μόσχα θεωρεί ως απειλή.

Κατά τους τελευταίους αιώνες, η Τουρκία έχει υποφέρει πολύ όποτε η Ρωσία βρισκόταν σε άνοδο. Κατά την διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου, στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Ψυχρό Πόλεμο, είχε προσπαθήσει να προστατεύσει τον εαυτό της μέσω της Δυτικών συμμαχιών. Σήμερα, η ρωσική ανάδυση απειλεί και πάλι. Η αντίδραση όμως, δεν χρειάζεται να είναι στρατιωτική. Μόνο με ενεργές και εντατικές διαπραγματεύσεις που διευκολύνουν να ελαφρυνθεί η εκλαμβανόμενη από την Ρωσία ως πίεση του ΝΑΤΟ στην Αρκτική και τον Ειρηνικό, και με την επικοινωνία των ανησυχιών της Τουρκίας προς την Μόσχα σε επίπεδο ΝΑΤΟ, μπορούν οι τουρκο-ρωσικές σχέσεις να γλιτώσουν από τα φαντάσματα του παρελθόντος. Περισσότερο από ποτέ, είναι επιτακτική ανάγκη τα δύο τουρκικά μαχητικά που κατέρριψαν το ρωσικό τζετ να μην έχουν την τύχη του Goeben και του Breslau -τα οποία, με το να σπρώξουν τους Οθωμανούς στον πόλεμο, έφεραν (σύμφωνα με τα λόγια του Ουίνστον Τσώρτσιλ) «περισσότερη σφαγή, μεγαλύτερη δυστυχία και περισσότερα ερείπια από όσα έχουν ποτέ βρεθεί με την πυξίδα ενός πλοίου».

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-11-29/clash-empires