Ένα μέλλον για τους αγγλόφωνους λαούς

Τελικά, το άθροισμα αυτών των ισχυρότερων διμερών διπλωματικών σχέσεων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο συνεκτική και ενωμένη αγγλοσαξονική κοινότητα. Οι διμερείς συμφωνίες και συνεργασίες θα μπορούσαν να επεκταθούν με την συμμετοχή όλων των μελών της ομάδας. Οι επανειλημμένες και συχνές αλληλεπιδράσεις σε συγκεκριμένα θέματα θα μπορούσαν τελικά να οδηγήσουν να δημιουργηθούν επίσημα όργανα με αρμοδιότητα στους τομείς αυτούς. Τα παγκόσμια προβλήματα θα πρέπει να προσεγγιστούν και να πλαισιωθούν από την προοπτική του κόσμου της Αγγλοσφαίρας, κάτι που θα πιέσει για λύσεις που θα εξυπηρετούν το συλλογικό συμφέρον του. Ταυτόχρονα, βέβαια, κάθε χώρα θα συνεχίσει να διατηρεί την φωνή και την ανεξαρτησία της.

ΕΥΘΡΑΥΣΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ

Σίγουρα, η Anglosphere στηρίζεται σε εύθραυστα θεμέλια. Πρώτον, υπάρχει ένα πρόβλημα ηγεσίας. Η Ουάσιγκτον θα είναι ο πιο προφανής ηγέτης, αλλά τα άλλα μέλη της Αγγλοσφαίρας θα κινδυνεύουν να καταβροχθιστούν από ένα έθνος που αντιπροσωπεύει το 70% του πληθυσμού και της οικονομίας της νέας πολιτικής κοινότητας. Αναμενόμενα, ορισμένοι διακεκριμένοι υπέρμαχοι του Brexit [19] όπως ο συγγραφέας James Bennet και ο Andrew Roberts που είναι επισκέπτης καθηγητής στο King College, ευνοούν την CANZUK [20], η οποία φέρνει μαζί τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ως την πρώτη επιλογή μετά το Brexit. Ωστόσο, δεδομένου του μικρού ποσοστού της CANZUK επί του συνολικού πληθυσμού της Αγγλοσφαίρας, αυτός ο σύνδεσμος κρατών θα είναι συνολικά αδιάφορος.

Δεύτερον, θα είναι δύσκολο να συμφωνηθεί μια κοινή στρατηγική όταν πρόκειται για την Κίνα. Η Ουάσιγκτον θα παίξει σκληρά με το Πεκίνο, ενώ το Λονδίνο, το οποίο εντάχθηκε στην Asian Infrastructure Investment Bank, θα είναι πιθανώς πιο ήπιο. Η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία θα ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Αν και η λογική της Αγγλοσφαίρας είναι η διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας, η Κίνα είναι πολύ μεγάλη πρόκληση για τα μέλη ώστε να ενεργήσουν ασυντόνιστα.

Τρίτον, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιταχθεί στην δυνητικά συγκαταβατική στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στην Ρωσία. Και τέλος, ο ίδιος ο Trump αντιπροσωπεύει κάτι αμφίθυμο για ένα τέτοιο σχέδιο. Χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αγγλοσφαίρα χάνει ουσία, αλλά αν ο Trump ανταγωνίζεται τους συμμάχους στην Ευρώπη και την Ασία με υπερβολικά επιθετική πολιτική, θα μετατραπεί σε βαρίδι.

Εάν η Αγγλοσφαίρα συγκροτηθεί ως ένα πολιτικό σχέδιο, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την εμφάνιση ενός νέου μοντέλου παγκοσμιοποίησης, που επικεντρώνεται στην πολιτιστική ομοιογένεια, με τις περιφερειακές συσπειρώσεις να συγκλίνουν γύρω από κοινούς πολιτιστικούς παράγοντες, και χωρίς μια άκαμπτη υποκείμενη θεσμική δομή όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακόμη και τώρα, σύμφωνα με τον Economist, δύο χώρες [21] που μοιράζονται μια κοινή γλώσσα εμπορεύονται 42% περισσότερο μεταξύ τους από ό, τι εκείνες που δεν έχουν κοινή γλώσσα. Εν τω μεταξύ, δύο χώρες που κάποτε μοιράστηκαν αυτοκρατορικούς δεσμούς εμπορεύονται κατά ένα τεράστιο 188% περισσότερο. Η ιδέα ενός επίπεδου κόσμου θα εξαφανιζόταν. Αγαθά, γνώση και άνθρωποι θα κινούνται ομαλά μέσα σε πολιτισμικά παρόμοιες περιοχές. Έξω από αυτές, μια ποικιλία από εμπόδια, από τείχη μέχρι ασφυκτικούς κανονισμούς, θα αναστέλλουν την ροή. Με λιγότερες εμπορικές ανταλλαγές και λιγότερη εξειδίκευση στην παραγωγή, η παραγωγικότητα θα επιβραδυνθεί περαιτέρω και η καινοτομία θα παραμείνει στάσιμη. Αλλά οι κυβερνήσεις θα απολαμβάνουν μεγαλύτερη ελευθερία για να προστατεύσουν τους αδύναμους εντός των συνόρων τους από τις εξωτερικές δυνάμεις.

Με δεδομένη την περίπλοκη αλληλεπίδραση των ιστορικών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων, είναι δύσκολο να προβλεφθεί το πώς οι χώρες θα ομαδοποιηθούν. Η World Values Survey [22], η οποία διερευνά τις αξίες και τις πεποιθήσεις των εθνών, εντοπίζει οκτώ πολιτισμικά ορισμένες μακρο-περιφέρειες. Μια από αυτές είναι η Αγγλοσφαίρα (Anglosphere). Η Ευρώπη χωρίζεται κατά μήκος της Καθολικής - Προτεσταντικής γραμμής. Η Ρωσία, από την πλευρά της, θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την ιστορική και πολιτιστική συνάφεια με το πρώην σοβιετικό μπλοκ για να δημιουργήσει μια ευρασιατική ζώνη ελεύθερων συναλλαγών. Στην Ασία, η κομφουκιανή παράδοση συγκεντρώνει την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν, αν και είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι οι προϋποθέσεις για μια τέτοια μακρο-περιφέρεια θα υπάρχουν οποτεδήποτε σύντομα. Άλλες πιθανές ομάδες περιλαμβάνουν τη Νότια Αμερική και την Αφρική.

Ανάλογα με τις περιστάσεις, η συσπείρωση των πολιτιστικά ομοιογενών ζωνών μπορεί να είναι αυθόρμητη (Ευρώπη και Αγγλοσφαίρα) ή καταναγκαστική (Ρωσία και Ασία), και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των περιφερειών θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν είτε από σύγκρουση είτε από ειρήνη. Ο νοσταλγικός εθνικισμός είναι πιθανό να ενισχύσει τις εντάσεις και τις τριβές μεταξύ των περιφερειών που είναι πολιτισμικά μακρινές, ειδικά όταν το βιοτικό επίπεδο διαφέρει κατά πολύ. Αλλά μπορεί να φέρει πιο κοντά χώρες πολιτιστικά παρόμοιες. Πράγματι, ο νοσταλγικός εθνικισμός αναμορφώνει ήδη την παγκόσμια τάξη, αλλά δεν θα οδηγήσει απαραίτητα σε οριστικό απομονωτισμό ή σύγκρουση. Υπάρχει χώρος για να ανθίσουν νέες μορφές συνεργασίας.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/world/2017-02-21/future-english-...