Εργαλεία διπλωματίας στην υπόθεση της Βόρειας Κορέας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Εργαλεία διπλωματίας στην υπόθεση της Βόρειας Κορέας

Αποφεύγοντας μια καταστροφική αποτυχία και μια καταστροφική επιτυχία

Η διοίκηση του Trump έχει προτιμήσει την τελευταία πορεία -δηλαδή, μια στενή και φιλόδοξη προσέγγιση, κάτι το οποίο μπορεί να εξηγήσει γιατί ακυρώθηκε η σύνοδος κορυφής της 12ης Ιουνίου. Αν είχε προχωρήσει, θα κατέληγε πιθανώς σε καταστροφική αποτυχία. Η Βόρεια Κορέα, έχοντας αφομοιώσει τα διδάγματα της Ουκρανίας, του Ιράκ και της Λιβύης -δηλαδή, ότι η εγκατάλειψη των πυρηνικών όπλων προσκαλεί στρατιωτική παρέμβαση- θα είχε απορρίψει την απαίτηση για πλήρη και πρόωρη αποπυρηνικοποίηση και για επιθετικές επιθεωρήσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είχαν δηλώσει ότι οτιδήποτε λιγότερο ήταν απαράδεκτο και διαλυτικό. Πολλοί παρατηρητές θα έκριναν ότι η διπλωματία έχει δοκιμαστεί και καταλήξει ελλιπής, οδηγώντας σε εκκλήσεις για στρατιωτική λύση.

29052018-2.jpg

Οι τρεις Αμερικανοί που απελευθερώθηκαν από την κράτηση στην Βόρεια Κορέα, ο Tony Kim, ο Kim Hak-song και ο Kim Dong-chul, περπατούν δίπλα στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, την πρώτη κυρία Melania Trump, τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Μάικ Πενς, και τον υπουργό Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, καθώς αφίχθησαν στην Κοινή Βάση Andrews, στο Maryland, τον Μάιο του 2018. JONATHAN ERNST / REUTERS
---------------------------------------------------------------------

ΕΦΙΚΤΟ, ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟ

Πηγαίνοντας προς τα εμπρός, δεν είναι ρεαλιστικό να πιστεύουμε ότι οι κυρώσεις και οι απειλές θα οδηγήσουν την Βόρεια Κορέα να επανεξετάσει την εμπλοκή της με τα πυρηνικά όπλα ή την αντίθεσή της σε διεισδυτικές επιθεωρήσεις. Η Βόρειος Κορέα είναι μια κλειστή, ανθεκτική χώρα που έχει διατηρήσει πολιτική σταθερότητα, έχει αναπτύξει πυρηνικά όπλα και έχει συντηρήσει έναν μεγάλο στρατό παρά την οικονομική αδυναμία της. Μπορεί επίσης να υπολογίζει σε κάποια βοήθεια από την Κίνα και την Ρωσία. Ως αποτέλεσμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βόρεια Κορέα απλά δεν θα συμφωνήσουν και θα εφαρμόσουν μια φιλόδοξη προσέγγιση˙ το περισσότερο που αναμένεται να υπογράψουν και να εφαρμόσουν στο άμεσο μέλλον είναι κάτι σχετικά περιορισμένο. Ως πρώτο βήμα, για παράδειγμα, η Βόρειος Κορέα θα μπορούσε να κλειδώσει ένα «πάγωμα» των πυρηνικών δοκιμών και των δοκιμών βαλλιστικών πυραύλων και να δεχθεί να μεταφέρει πυρηνική τεχνολογία σε άλλους, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να συμφωνήσουν να άρουν κάποιες κυρώσεις και να χορηγήσουν διπλωματική αναγνώριση.

Εάν μια ξαναπροσδιορισμένη σύνοδος κορυφής έλθει σχετικά σύντομα, τότε ο στόχος της πρέπει να είναι να θέσει μια ατζέντα –όχι να ολοκληρώσει μια συμφωνία. Στην ιδανική περίπτωση, η Πιονγκγιάνγκ και η Ουάσινγκτον θα συμφωνήσουν σε μια πορεία για διαπραγματεύσεις, ενδεχομένως μια πορεία που θα αποτελείται από μια περιορισμένη πρώτη φάση που θα ακολουθείται από ευρύτερες και πιο φιλόδοξες φάσεις. Σύμφωνα με αυτό, μια σε σύντομο χρόνο σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να οδηγήσει στην δημιουργία δύο διαφορετικών ομάδων εργασίας ΗΠΑ-Βόρειας Κορέας, η μια για να εξερευνήσει μια μεγάλη συμφωνία, η άλλη για να σφυρηλατήσει κάτι πιο μετριοπαθές. Αντί να υιοθετήσουν μια προσέγγιση «όλα ή τίποτα», οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να ακολουθήσουν δύο προσεγγίσεις: Μια «περισσότερα για περισσότερα» και μια «λιγότερα για λιγότερα». Εναλλακτικά, μια σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να αναβληθεί έως ότου οι διαπραγματεύσεις στο επίπεδο των αξιωματούχων και στο υπουργικό επίπεδο οδηγήσουν σε μια πραγματική συμφωνία πρώτου σταδίου και σε μια ατζέντα για τις παρεπόμενες συνομιλίες. Είτε το ένα αποτέλεσμα είτε το άλλο θα ήταν πολύ προτιμότερα από αυτό που παραλίγο θα συνέβαινε στην Σιγκαπούρη τον Ιούνιο: Μια συνάντηση κορυφαίου επιπέδου που επιδίωκε να εκβιάσει τις ουσιαστικές παραχωρήσεις με ελάχιστα να είναι συμφωνημένα εκ των προτέρων.

Ακριβώς τόσο επικίνδυνο όσο το να ζητηθούν περισσότερα από όσα είναι εφικτό, είναι το να προσφερθούν πάρα πολλά. Θα ήταν εύκολο να επιτευχθεί μια συμφωνία εάν η Ουάσιγκτον έδινε πολλά με αντάλλαγμα λίγα -ένα αποτέλεσμα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «καταστροφική επιτυχία». Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να άρουν μια σειρά κυρώσεων προκαταβολικά, αναμένοντας ότι τα αιτήματά τους σχετικά με τα πυρηνικά όπλα και τους πυραύλους θα ικανοποιηθούν στην πορεία. Με την Βόρεια Κορέα, υπάρχει κάτι παραπάνω από ένα ιστορικό προηγούμενο που υποδηλώνει ότι τέτοιες ελπίδες δεν τελειώνουν καλά.

Ένας ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος θα ήταν η διεύρυνση των συνομιλιών και η προσφορά μιας σημαντικής μείωσης της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην χερσόνησο με αντάλλαγμα την πρόοδο στον τομέα των πυρηνικών. Ο Trump έχει αναθέσει στο Πεντάγωνο να διερευνήσει ακριβώς μια τέτοια απόσυρση, και η κίνηση θα είναι σύμφωνη με την δηλωθείσα άποψή του ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πληρώνουν πάρα πολλά για συμμαχίες. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι η Νότια Κορέα αντισταθμίζει ένα μεγάλο μέρος του κόστους των στρατευμάτων των ΗΠΑ που σταθμεύουν εκεί. Επιπλέον, οποιαδήποτε συμφωνία περιοριστεί στα πυρηνικά θέματα δεν θα έκανε τίποτα για να μειώσει την συμβατική στρατιωτική απειλή που θέτει η Βόρεια Κορέα στη Νότια Κορέα. Ως αποτέλεσμα, η αμερικανική συμμαχία με τη Νότια Κορέα θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο, μια εξέλιξη που θα δημιουργούσε επιπλέον ερωτήματα στην Ιαπωνία και αλλού σχετικά με την παραμονή της αμερικανικής δύναμης στην Ασία-Ειρηνικό -κάτι που είναι ήδη ένα ζήτημα, δεδομένης της εγκατάλειψης της Trans-Pacific Partnership [από τις ΗΠΑ], των αντιφατικών εμπορικών τακτικών τους και του κηλιδωμένου ιστορικού τους στο να έχουν τους εταίρους και τους συμμάχους τους ενημερωμένους.