Το Brexit και το Grexit

Σε τέτοιες περιπτώσεις, λοιπόν, δεν μιλάμε απλά για παραποίηση των γεγονότων. Μιλάμε για δημιουργία «εναλλακτικών γεγονότων». Μια τακτική που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στους κόλπους των λαϊκιστών. «Η οικονομία πηγαίνει καλά γιατί έτσι σας λέμε εμείς. Μην βλέπετε το πορτοφόλι σας, τους τραπεζικούς σας λογαριασμούς, τις δυσκολίες στην καθημερινότητά σας». Βεβαίως, το χαρακτηριστικό όσων υιοθετούν τέτοια προσέγγιση είναι ότι δεν τους νοιάζει που αυτά τα οποία λένε μπορεί να αποδείξει κανείς εύκολα ότι είναι ψέματα. Ποντάρουν στο γεγονός ότι θα εντυπωθούν στη συνείδηση ενός τμήματος του πληθυσμού ως αλήθεια. Και αν κάποιος ισχυριστεί το αντίθετο; Τότε εξυπηρετεί συμφέροντα.

Και αυτό με φέρνει στο δεύτερο «όπλο» των λαϊκιστών. Την διχαστική προσέγγιση. «Ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν». «Ή μαζί μας ή εναντίον μας». Με άλλα λόγια, η λογική του εμφύλιου πετροπόλεμου. Τι και αν είχε ολέθριες συνέπειες για την χώρα μας σε όλη την σύγχρονη ιστορία της; Αν εξυπηρετεί το μικροκομματικό τους συμφέρον, οι λαϊκιστές δεν θα διστάσουν σε τίποτα προκειμένου να φανατίσουν το εκλογικό σώμα.

Πώς αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, τον λαϊκισμό; Προφανώς, εύκολη συνταγή δεν υπάρχει. Υπάρχει, όμως, μια μεγάλη παγίδα που οφείλουμε να αποφύγουμε: Να υιοθετήσουμε λαϊκίστικες πρακτικές. Διότι, ας είμαστε ειλικρινείς, ο λαϊκισμός «πουλάει» βραχυπρόθεσμα. Κάνει πιο εύκολα πρωτοσέλιδα. Παίρνει περισσότερα κλικ. Βγάζει περισσότερο κόσμο στους δρόμους. Όμως, όπως είδαμε και στην Ελλάδα, ο λαϊκισμός γυρνάει μπούμερανγκ και στην χώρα, αλλά και στους ίδιους τους λαϊκιστές.

Από την άλλη, όπως έχουμε δει επίσης τα τελευταία χρόνια, είναι σημαντικό να μείνουμε μακριά από ελιτίστικες προσεγγίσεις. Δεν μπορούμε να προσεγγίζουμε τον λαό με υπεροψία. Ούτε πρόκειται να κερδίσουμε τις καρδιές των πολιτών κάνοντας επίκληση αποκλειστικά στην αυθεντία των τεχνοκρατών. Πρέπει να εξηγούμε τις αλλαγές που προτείνουμε και τα οφέλη που δημιουργούν για όλους, λαμβάνοντας υπόψη και συναισθηματικές αντιδράσεις που πιθανώς γεννούν. Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε τις αναγκαίες συμμαχίες για να προωθήσουμε και να υλοποιήσουμε στην πράξη τις αλλαγές που έχουμε ανάγκη.

Στη μάχη αυτή δεν είμαστε μόνοι μας. Αντιθέτως. Έχουμε μαζί μας την σιωπηλή πλειοψηφία που, παρότι έχει βιώσει πολλές απογοητεύσεις, συνεχίζει να πιστεύει ότι η Ελλάδα αξίζει κάτι καλύτερο. Και όσον αφορά στην οικονομία μας, αλλά και όσον αφορά στο πολιτικό μας ήθος. Αυτή την πλειοψηφία οφείλουμε να εκφράσουμε. Άλλωστε, η πρόοδος της χώρας μας σε όλους τους τομείς βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την ποιότητα της δημοκρατίας της. Για αυτό και η ήττα του λαϊκισμού είναι τόσο επιτακτική ανάγκη. Διότι θα είναι το πρώτο μεγάλο βήμα για την οικοδόμηση της Ελλάδας που δικαιούμαστε και αξίζουμε.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition