Η προσφυγική κρίση της Βενεζουέλας δεν είναι απλά ένα περιφερειακό πρόβλημα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η προσφυγική κρίση της Βενεζουέλας δεν είναι απλά ένα περιφερειακό πρόβλημα

Οι γείτονες της Λατινικής Αμερικής επιβαρύνονται πάνω από τις δυνατότητές τους
Περίληψη: 

Η διεθνής κοινότητα προσέφερε περισσότερα από 17 δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια σε Σύρους πρόσφυγες σε λιγότερο από μια δεκαετία, ήτοι περίπου 3.000 δολάρια ανά άτομο. Στην περίπτωση της Βενεζουέλας, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών εκτιμά ότι το αντίστοιχο ποσό είναι μόλις 100 έως 200 δολάρια ανά άτομο.

Η CYNTHIA J. ARNSON είναι διευθύντρια στο Latin American Program στο Κέντρο Woodrow Wilson.

Η προσφυγική κρίση στην Βενεζουέλα είναι η μεγαλύτερη στην λατινοαμερικανική ιστορία [1]. Σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πλέον δεύτερη μετά από εκείνη της Συρίας. Ένας ιλιγγιώδης αριθμός τεσσάρων εκατομμυρίων [2] Βενεζουελάνων έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα τους, η πλειοψηφία τους από το 2015. Αυτός ο αριθμός αποτελεί περισσότερο από το 12% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Αφήνοντας πίσω μια καταρρέουσα οικονομία και μια αυξανόμενη καταστολή, πάνω από ένα εκατομμύριο Βενεζουελάνοι έχουν φύγει από τον περασμένο Νοέμβριο. Τα Ηνωμένα Έθνη προβλέπουν ότι ο αριθμός των προσφύγων θα ανέλθει στα 5,4 εκατομμύρια μέχρι τα τέλη του 2019, ενώ άλλοι ερευνητές έχουν προβλέψει [3] αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες περισσότερους.

29072019-1.jpg

Μια ομάδα Βενεζουελάνων μεταναστών που πορεύονται μέσω των Άνδεων ανεβαίνουν σε ένα φορτηγό στην Κολομβία, τον Φεβρουάριο του 2019. FEDERICO RIOS ESCOBAR / The New York Times / REDUX
-------------------------------------------------------------

Καμία χώρα στην Λατινική Αμερική δεν ξέφυγε από την επίδραση της κατάρρευσης της Βενεζουέλας. Η Κολομβία, η οποία μοιράζεται μακρά σύνορα με την Βενεζουέλα, σήμερα φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων -1,3 εκατομμύρια, από περίπου 300.000 μόλις πριν από δύο χρόνια. Άλλοι 710.000 Βενεζουελάνοι ταξίδεψαν μέσω της κολομβιανής επικράτειας το 2018 σε μια μετάβαση προς άλλους προορισμούς πιο νότια. Το Περού φιλοξενεί τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό Βενεζουελάνων (806.900), ακολουθούμενο από την Χιλή (288.200) και το Εκουαδόρ (263.000). Τα κράτη της Καραϊβικής έχουν μικρότερους αριθμούς αλλά τους περισσότερους πρόσφυγες σε σχέση με τον πληθυσμό τους.

Ωστόσο, μόνο ένα κλάσμα της διεθνούς βοήθειας που είναι δεσμευμένο σε άλλες μεγάλες κρίσεις έχει αφιερωθεί στην εκροή των προσφύγων της Βενεζουέλας. Ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (United Nations High Commissioner for Refugees, UNHCR) και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) ζήτησαν από την διεθνή κοινότητα 738 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσουν τις χώρες που υποδέχθηκαν τη μετανάστευση στην Λατινική Αμερική και την Καραϊβική το 2019. Στις αρχές Ιουλίου, οι διεθνείς δωρητές είχαν συνεισφέρει το 23,7% των ζητούμενων κεφαλαίων. Το έλλειμμα, σύμφωνα με τα λόγια ενός ανώτερου εργαζομένου στην ανθρωπιστική βοήθεια με έδρα στην Μπογκοτά, είναι «συνταγή για καταστροφή». Ο ειδικός εκπρόσωπος του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες της Βενεζουέλας, Eduardo Stein, επεσήμανε [2] ότι «οι χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής εκπληρώνουν το μερίδιό τους για να ανταποκριθούν σε αυτή την πρωτοφανή κρίση, αλλά δεν αναμένεται να συνεχίσουν να το κάνουν χωρίς διεθνή βοήθεια».

Καμία από τις χώρες που υποδέχονται τη μετανάστευση στην Λατινική Αμερική δεν έχει τα οικονομικά μέσα για να παρέχει καταφύγιο, φαγητό, ιατρική περίθαλψη και απασχόληση σε τόσο μεγάλο αριθμό πεινασμένων και ευάλωτων ανθρώπων. Η δημόσια υγεία και η εκπαίδευση είναι ήδη υπερ-εκτεταμένες και υποχρηματοδοτημένες σε πολλές από τις χώρες υποδοχής και οι πρόσφατοι μετανάστες είναι πιο άρρωστοι από ό, τι στο παρελθόν. Πολλοί φθάνουν έχοντας περπατήσει χιλιάδες χιλιόμετρα μέσα από τραχύ έδαφος και χρειάζονται επείγουσα ιατρική φροντίδα. Κάποιοι μεταφέρουν μολυσματικές ασθένειες, όπως ιλαρά και φυματίωση. Οι εργαζόμενοι στην δημόσια υγεία έχουν παρατηρήσει αύξηση των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών όπως η σύφιλη και το HIV/AIDS.

Η Κολομβία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της ανθρώπινης τραγωδίας και η ικανότητά της να απορροφά ολοένα πιο πεινασμένους και άρρωστους Βενεζουελάνους μειώνεται. Μέχρι τα μέσα του 2019, οι αρχές της Κολομβίας είχαν εκδώσει κάποιο τύπο επίσημης τεκμηρίωσης στο περίπου 52% των Βενεζουελάνων στην χώρα, με το 46% από αυτούς να λαμβάνουν προσωρινές άδειες διαμονής που τους επιτρέπουν να εργάζονται, να λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη και να εγγράφουν τα παιδιά τους στα σχολεία. Όχι πολύ καιρό πριν, εκατομμύρια Κολομβιανοί αναζητούσαν καταφύγιο στην Βενεζουέλα, κατά την διάρκεια των δεκαετιών της εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης της Κολομβίας. Η μνήμη οδήγησε Κολομβιανούς αξιωματούχους και πολίτες να δεχτούν γενναιόδωρα τους Βενεζουελάνους. Σε πρόσφατες συνεντεύξεις στη Μπογκοτά σε καταφύγια, κλινικές υγείας, σταθμούς λεωφορείων και άλλες εγκαταστάσεις, Βενεζουελάνοι μετανάστες μιλούσαν για απλούς πολίτες που προέβαιναν σε πράξεις καλοσύνης μικρές και μεγάλες, από τρόφιμα για τα παιδιά τους έως μεταφορά για όσους κάνουν το μακρύ ταξίδι με τα πόδια.