Είναι ώρα να εγκαταλειφθεί η ηγεμονία του δολαρίου

Εναλλακτικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να απαντήσουν στην μπλόφα εκείνων των δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχουν ζητήσει μειωμένο παγκόσμιο ρόλο για το δολάριο. Δεν υπάρχει προφανής διάδοχος των Ηνωμένων Πολιτειών ως προμηθευτή του κυρίαρχου αποθεματικού νομίσματος στον κόσμο. Για παράδειγμα, το να επιτρέπεται η ελεύθερη ροή κεφαλαίων μέσα και έξω από την Κίνα, θα απαιτούσε μια θεμελιώδη -και πολιτικά δύσκολη- αναδιάρθρωση της οικονομίας αυτής της χώρας. Ούτε η ευρωζώνη μπορεί να αναλάβει [αυτή την θέση] όσο εξαρτάται από την ανάπτυξη που καθοδηγείται από τις εξαγωγές και από την αντίστοιχη εξαγωγή κεφαλαίου. Αλλά η απουσία ενός σαφούς διαδόχου δεν θα πρέπει απαραίτητα να εμποδίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν την ηγεμονία του δολαρίου.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να επιβάλουν μια εισφορά ή έναν φόρο που να τιμωρεί τις βραχυπρόθεσμες, κερδοσκοπικές ξένες επενδύσεις αλλά να εξαιρεί τις μακροπρόθεσμες. Μια τέτοια πολιτική θα μπορούσε να πάει ως τις πηγές των εμπορικών ανισορροπιών [9] μειώνοντας τις εισροές κεφαλαίων (οι εμπορικοί φραγμοί χτυπούν τα συμπτώματα και όχι την αιτία). Θα μετριάσει επίσης την τρέχουσα αντίδραση ενάντια στο ελεύθερο εμπόριο και θα μειώσει τα οικονομικά μη παραγωγικά κέρδη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Σε ένα αισιόδοξο σενάριο, οι τρεις οικονομικοί κόμβοι του κόσμου -η Κίνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση- θα συμφωνούσαν να κατασκευάσουν ένα καλάθι νομισμάτων κατά τα πρότυπα των Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (special drawing rights) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και είτε να εξουσιοδοτήσουν το ΔΝΤ να το ρυθμίσει είτε να δημιουργήσουν ένα νέο διεθνές νομισματικό ίδρυμα για να το πράξει. Το απαισιόδοξο αλλά δυνητικά πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ότι οι εντάσεις -ειδικά μεταξύ της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών- θα καθιστούσαν αδύνατη την συνεργασία και θα αύξαναν την πιθανότητα μιας μεταξύ τους σύγκρουσης γύρω από οικονομικά ζητήματα.

Ακόμα κι αν είναι αδύνατο να βρεθεί μια συνεργατική λύση, μπορεί να έχει νόημα για τις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν μονομερώς την ηγεμονία του δολαρίου. Κάτι τέτοιο θα ανάγκαζε την Κίνα και την ευρωζώνη να χρησιμοποιήσουν τις υπερβολικές αποταμιεύσεις τους εγχωρίως, κάτι που θα απαιτούσε από αυτές να προβούν σε σημαντικές προσαρμογές στα οικονομικά μοντέλα τους έτσι ώστε να παράγουν πιο ισορροπημένη και δίκαιη ανάπτυξη. Θα περιορίσει επίσης τα υπερβολικά κέρδη των χρηματοπιστωτικών ενδιάμεσων στις ΗΠΑ και θα ωφελήσει τους Αμερικανούς εργαζόμενους μειώνοντας την αξία του δολαρίου και καθιστώντας τις εξαγωγές των ΗΠΑ πιο ανταγωνιστικές. Εν ολίγοις, η εγκατάλειψη της ηγεμονίας του δολαρίου θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για μια πιο σταθερή και δίκαιη οικονομία στις ΗΠΑ και παγκοσμίως.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/americas/2020-07-28/it-time-aban...

Σύνδεσμοι:

[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2020-06-09/how-heg...
[2] http://www.foreignaffairs.com/articles/2018-09-07/automation-really-blam...
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2016-11-09/trump-a...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/1933-01-01/britai...
[5] https://www.foreignaffairs.com/reviews/capsule-review/2008-05-03/post-am...
[6] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2020-02-10/saving-...
[7] http://www.foreignaffairs.com/articles/2019-04-23/why-trump-should-leave...
[8] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2020-07-20/trumps-trade-po...
[9] https://carnegieendowment.org/chinafinancialmarkets/79641