Η βόμβα θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ στο Ιράν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η βόμβα θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ στο Ιράν

Η Τεχεράνη θα γίνει πυρηνική -και θα το μετανιώσει

Ωστόσο, μόλις το Ιράν γίνει πυρηνικό, η εξουδετέρωση των επιπτώσεων μιας ιρανικής βόμβας δεν θα πρέπει να είναι η μόνη αποστολή της Ουάσινγκτον: ο ευρύτερος στόχος θα πρέπει να είναι να επιτευχθεί τελικά μια παγκόσμια συναίνεση εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να επιβάλλουν αυστηρές κυρώσεις εναντίον του καθεστώτος και να το απομονώσουν περαιτέρω πιέζοντας τα Ηνωμένα Έθνη να επικρίνουν επίσημα το Ιράν. Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να πείσει τους Ευρωπαίους συμμάχους της να διακόψουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με την Τεχεράνη. Αυτά τα βήματα δεν θα έκλειναν όλους τους εμπορικούς δρόμους με το Ιράν: η Κίνα θα συνέχιζε να αγοράζει μέρος του πετρελαίου της, για παράδειγμα. Αλλά η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα θα πρέπει να σταματήσουν να το κάνουν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει επίσης να περιορίσουν περαιτέρω τις εμπορικές σχέσεις του Ιράν αφαιρώντας από το καθεστώς την δυνατότητα να χρησιμοποιεί το διεθνές τραπεζικό σύστημα και να επαναπατρίσει τα χρήματά του από το εξωτερικό. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να κατεβάσει το καθεστώτος στις ανταλλαγές [προϊόντων], και ένα έθνος 85 εκατομμυρίων ανθρώπων δεν μπορεί να ζήσει έτσι για πάντα. Η Ισλαμική Δημοκρατία δεν θα λύγιζε -αλλά ίσως να έσπαγε.

Κάποιοι μπορεί να αντιτάξουν ότι μια παρόμοια στρατηγική δεν έχει σπάσει το καθεστώς στην Βόρεια Κορέα, η οποία αψηφά τον κόσμο καθιστάμενο πυρηνικό το 2006 και κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία παρά την οικονομική και πολιτική απομόνωση. Αλλά αυτή η σύγκριση αγνοεί τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των δύο χωρών. Σε αντίθεση με την Βόρεια Κορέα, το Ιράν έχει μια πλούσια ιστορία διαμαρτυριών και επαναστάσεων που έχουν ανατρέψει κυβερνήσεις. Η πολιτική [ζωή] και η κοινωνία στο Ιράν δεν είναι τόσο συντεταγμένη όσο στην Βόρεια Κορέα. Το καθεστώς στην Τεχεράνη είναι βάναυσο και καταπιεστικό, αλλά δεν ασκεί το ίδιο επίπεδο ελέγχου με το καθεστώς στην Πιονγκγιάνγκ.

Η απόκτηση της βόμβας θα υπονόμευε επίσης την επιδίωξη του καθεστώτος για περιφερειακή ηγεμονία [4]: το όπλο που οι μουλάδες θα χαιρετούσαν ως την στρατηγική σωτηρία της χώρας θα μπορούσε αντί αυτού να πυροδοτήσει μια κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών στην γειτονιά του Ιράν. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τους Σαουδάραβες να στέκονται αδρανείς ενώ ο κύριος αντίπαλός τους κατέχει ένα ατομικό οπλοστάσιο. Η Τουρκία, απελπισμένη να είναι μια σημαντική δύναμη στην περιοχή, μπορεί επίσης να αναλάβει δράση. Η Μέση Ανατολή θα γινόταν ξαφνικά πιο ασταθής -και το Ιράν θα ήταν λιγότερο ασφαλές.

Σε αυτό το σενάριο, ένας κρίσιμος παράγοντας θα ήταν η επίδραση ενός πυρηνικά εξοπλισμένου Ιράν στην εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Λίγα άλλα διεθνή θέματα έχουν διχάσει τόσο έντονα τους Ρεπουμπλικάνους και τους Δημοκρατικούς τα τελευταία χρόνια. Οι Δημοκρατικοί έχουν επικρίνει τους Ρεπουμπλικάνους ως πολεμοχαρείς που αποκηρύσσουν αντανακλαστικά τον λογικό έλεγχο των όπλων. Οι Ρεπουμπλικανοί έχουν καταγγείλει τους Δημοκρατικούς ως πράκτορες του κατευνασμού. Με την επίλυση του πυρηνικού ζητήματος, και τα δύο κόμματα θα είχαν κίνητρα να γίνουν σκληρότερα προς το Ιράν. Οι Ρεπουμπλικάνοι είναι ήδη «γεράκια» και είναι απίθανο να μειώσουν την εχθρότητά τους. Και οι Δημοκρατικοί θα ήταν ευάλωτοι στην κατηγορία ότι άφησαν το Ιράν να αποκτήσει την βόμβα, δίνοντάς τους ξεκάθαρους λόγους να υιοθετήσουν μια σκληρότερη θέση. Με αυτόν τον τρόπο, οι πολιτικοί υπολογισμοί πιθανόν να προωθήσουν μια νέα συναίνεση υπέρ της αντιμετώπισης και υπονόμευσης της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Χωρίς την διχαστική συζήτηση για το πυρηνικό ζήτημα, η Ουάσινγκτον θα μπορούσε να επικεντρωθεί στον χαρακτήρα και την φύση ενός καθεστώτος που καταπιέζει τον πληθυσμό του [5] και πρόσφατα εγκατέστησε έναν μαζικό δολοφόνο ως πρόεδρο. Η αποστροφή προς το τρομακτικό ιστορικό του Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα αυξηθεί και στα δύο κόμματα και θα χρησιμεύσει ως πλατφόρμα για μεγαλύτερη ενότητα σχετικά με την ανάγκη αποδυνάμωσης της θέσης του καθεστώτος μέσω μυστικών δράσεων και υποστήριξης των διαφωνούντων στο Ιράν. Δεν θα προσηλυτιστούν ξαφνικά όλοι οι Δημοκρατικοί και φιλελεύθεροι στην αιτία της αλλαγής καθεστώτος. Αλλά μόλις το Ιράν γίνει πυρηνικό, η αντίληψη ότι οι μουλάδες θα γίνουν μετριοπαθείς μόνο εάν οι Αμερικανοί προχωρούν με ήπιο τρόπο δεν θα έχει πλέον απήχηση. Ταυτόχρονα, οι Αμερικανοί πολιτικοί και από τα δύο κόμματα θα πρέπει να καταλάβουν ότι μια ιρανική βόμβα θα κάνει πιο δύσκολο να αφήσουν πίσω τους τη Μέση Ανατολή και να στρέψουν ή να επανισορροπήσουν την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στην Ασία. Και για στρατηγικούς και για πολιτικούς λόγους, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να επιδείξουν δύναμη στο Ιράν μόνο εάν διατηρήσουν ισχυρή παρουσία στην περιοχή.

Τελικά, το πιο σημαντικό θύμα μιας ιρανικής βόμβας θα είναι η ίδια η θεοκρατία. Το καθεστώς έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για το ατομικό του πρόγραμμα και έχει υποστεί μαζικές κυρώσεις. Όταν επιτύχει τελικά και διαπιστώσει ότι δεν αποφέρει κανένα στρατηγικό όφελος και επιδεινώνει περαιτέρω τα οικονομικά του διλήμματα, θα αντιμετωπίσει εκρηκτικό εγχώριο πολιτικό χτύπημα. Η Ισλαμική Δημοκρατία έχει ήδη χάσει μεγάλο μέρος της νομιμοποίησής της με νοθευμένες εκλογές, άθλιες οικονομικές επιδόσεις, μαζική διαφθορά, και κακή διαχείριση της πανδημίας της COVID-19. Όταν μια βόμβα που είχε υποσχεθεί το καθεστώς ότι θα ενίσχυε το ανάστημα της χώρας, αντί γι’ αυτό απλώς θα εξαντλήσει ακόμη περισσότερο το ταμείο της, η κατακραυγή του κοινού θα είναι τεράστια και συντριπτική.