Το ψεύδος στο τουρκικό αφήγημα

Παράλληλα, σε μια Τουρκία όπου η παιδεία και η ακαδημαϊκή έρευνα δεν ήταν ποτέ ανεξάρτητες και αυτόνομες, αλλά συνεχίζουν να κατευθύνονται από τις ανάγκες επιχειρηματολογικής υποστήριξης του εκάστοτε κρατικού αφηγήματος, άρχισε να δημιουργείται μια κατά παραγγελία ευρύτατη ποσοτική παρακαταθήκη συγγραμμάτων, δημοσιεύσεων και αρθρογραφίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ιδιαιτέρως πάνω στα θέματα των ελληνοτουρκικών διαφορών, εντυπωσιακή σε αναθεωρητική ευρηματικότητα και σαφώς μεγαλύτερη σε όγκο από όσο η αντίστοιχη ελληνική. Μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο για θέματα Διεθνούς Δικαίου, ενέργειας, και πολιτικής που να αφορούν στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο θα καταδείξει το πόσο πολύ έχει ασχοληθεί η τουρκική ακαδημαϊκή και δημοσιογραφική κοινότητα με αυτά (και μάλιστα στην αγγλική γλώσσα, απευθυνόμενη προφανώς σε αναγνώστες τρίτων χωρών) και πόσο λίγο η αντίστοιχη ελληνική, η οποία μάλιστα απευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά στο ελληνικό κοινό. Το τελευταίο δεν είναι παράδοξο. Όταν θεωρείς ότι έχεις δίκιο, δε χρειάζεται να πείσεις τον εαυτό σου για αυτό, δυστυχώς όμως έχεις την εσφαλμένη εντύπωση ότι δε χρειάζεται να πείσεις και κανέναν τρίτο. Κι έτσι, ιδιαίτερα μετά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 (και ιδιαιτέρως μετά από την κρίση των Ιμίων το 1996), η παραγωγή ακαδημαϊκής γνώσης και αρθρογραφίας στα παραπάνω θέματα αναπτύχθηκε δυσανάλογα εις βάρος της ελληνικής από μια νέα γενιά Τούρκων συγγραφέων ακαδημαϊκών και αρθρογράφων που προωθούν συστηματικά τα κάποτε απίστευτα επιχειρήματα της Άγκυρας, προσπαθώντας να τα μετατρέψουν από εξωφρενικές μονομερείς διεκδικήσεις σε υπό συζήτηση διμερείς διαφορές.

Η περίοδος εκείνη ήταν ιδιαίτερα κατάλληλη για πολλούς λόγους. Από τη μια το χαλαρό ενδιαφέρον της ελληνικής πλευράς που οφειλόταν μεταξύ άλλων στον ευσεβή πόθο -ή μάλλον ψευδαίσθηση- ότι μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα λύνονταν ως δια μαγείας όλα τα ελληνοτουρκικά προβλήματα, και από την άλλη η εσωτερική συγκυρία της Τουρκίας, στην οποία από το 2003 ο νυν Πρόεδρος χειραγωγεί αριστοτεχνικά τον τουρκικό λαό προσφέροντάς του -εσχάτως ελλείψει άρτου-, θεάματα και εθνικιστικά οράματα, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις συνειδητής κυβερνητικής επιλογής για την «αναβάθμιση» των ψευδολογημάτων των προηγούμενων δεκαετιών σε άξιες λόγου και βάσιμες προς συζήτηση πεποιθήσεις.

Σε αυτή τη μετατροπή συνετέλεσε και μια από τις παρακαταθήκες που δημιούργησε ο Ερντογάν προκειμένου να διατηρηθεί ψηλά στην εκλογική προτίμηση του τουρκικού λαού, ο οποίος παραδοσιακά αρέσκεται, γοητεύεται, και τελικά έλκεται από τον άκρατο μεγαλοϊδεατισμό, την επιτηδευμένη επικότητα, και την επιστροφή σε ένα μεταμοντέρνο αφήγημα ψευδεπίγραφου μεγαλείου νεο-οθωμανικού χαρακτήρα. Αυτή δεν είναι άλλη από την κλιμακούμενη πλειοδοσία του συνόλου σχεδόν των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε εθνικιστική ρητορική. Από αυτή την ρητορική όποια διάδοχη πολιτική κατάσταση κι αν προκύψει, δύσκολα θα μπορέσει να απεμπλακεί -ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι θα θελήσει- δεδομένου ότι οι προσδοκίες εθνικής υπεροχής που έχουν καλλιεργηθεί είναι πολύ υψηλές και σχεδόν μη αναστρέψιμες.

Και αυτό είναι το πλέον επικίνδυνο. H συστηματική μετατροπή της ψευδολογίας σε συστημική πεποίθηση παρέσυρε ήδη μια ολόκληρη γενιά Τούρκων όχι μόνο στο να πιστεύουν ακόμα και τις πλέον τερατώδεις μονομερείς διεκδικήσεις της Άγκυρας ότι π.χ. δικαίως η Τουρκία διεκδικεί τα EGAYDAAK (αρκτικόλεξο που προέρχεται από τη φράση Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan’a Devredilmemiş Ada, Adacık ve Kayalıklar και σημαίνει Νήσοι, Νησίδες και Βραχονησίδες η Κυριαρχία των Οποίων Δεν Έχει Μεταβιβαστεί στην Ελλάδα Με Συνθήκες) και ότι αυτό είναι και η πηγή των «προβλημάτων του Αιγαίου», ή ότι η Τουρκία διεκδικεί κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα εντός των ορίων της «Γαλάζιας Πατρίδας» όπως εσχάτως εικάζει μια σειρά συγγραφέων όπως οι Ali Kurumahmut, Sertaç Hami Baseren, Cem Gurdeniz και Cihat Yayci. Οι προτάσεις τους υιοθετούνται σταδιακά και σχεδόν στο σύνολό τους από την τουρκική κυβέρνηση, σε πλήρη συμφωνία με την ανάγκη του παθολογικού ψεύτη να αποδείξει ότι είναι κάτι καλύτερο και μεγαλύτερο από αυτό που πράγματι είναι, ώστε να καλύψει και τη ναρκισσιστική ανάγκη για υπεροχή ενός ποδηγετούμενου έθνους που γαλουχείται συστηματικά στα πρότυπα ενός «εκλεκτού λαού». Σε όλη αυτή την προσπάθεια της Τουρκίας σημειώνεται το ιδιαιτέρως σημαντικό για την τουρκική εθνική συνείδηση, αλλά και υψηλού σημειολογικού χαρακτήρα, χρονικό ορόσημο του 2023. Αν μέχρι τον Ιούνιο εκείνου του έτους οπότε και είναι προγραμματισμένη η διεξαγωγή εκλογών για την Προεδρία, ο Ερντογάν επιβιώσει πολιτικά, θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει εαυτόν ως «σωτήρα» της Τουρκίας, εορτάζοντας τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας και ταυτόχρονα τα 20 χρόνια από την άνοδό του στην εξουσία, μοιραία συγκρινόμενος με τον Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος κυβέρνησε μόνο για 15 χρόνια.

Η «Γαλάζια Πατρίδα» της τουρκικής προπαγάνδας, κατά πλήρη παράβαση του διεθνούς δικαίου σε ό,τι αφορά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αντανακλά το φαντασιακό της νeο-οθωμανικής Τουρκίας. Πηγή: TRT HABER
------------------------------------------------------------------------