Χρειάζεται κάποια συνέλευση

Η 77η Σύνοδος Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (UN General Assembly) είναι η πρώτη φορά που η συγκέντρωση των παγκόσμιων ηγετών γίνεται πλήρως αυτοπροσώπως από την έναρξη της πανδημίας. Στην περίοδο που μεσολάβησε, ο κόσμος φαίνεται ότι έχει διολισθήσει. Τα παγκόσμια ρήγματα έχουν βαθύνει. Η δυσπιστία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας έχει αυξηθεί ως αποτέλεσμα των διαφωνιών για την προέλευση της COVID-19, της καταστολής της δημοκρατίας από την Κίνα στο Χονγκ Κονγκ και των εντάσεων για την Ταϊβάν και την Θάλασσα της Νοτίου Κίνας. Η απόφαση της Κίνας να ενδώσει στην βάναυση και παράνομη εισβολή του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, στην Ουκρανία έχει εδραιώσει την αίσθηση ενός κόσμου που είναι χωρισμένος σε δύο στρατόπεδα, με το ΝΑΤΟ και την Δύση από την μία πλευρά και την Ρωσία και την Κίνα και τους ακολούθους τους από την άλλη. Εν τω μεταξύ, οι μεσαίες δυνάμεις ζυγίζουν τις εναλλακτικές τους, με κάποιες να παίζουν σε αμφότερες τις πλευρές.

Το κτήριο της έδρας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον Μάρτιο του 2022. Carlo Allegri / Reuters
------------------------------------------------------

Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν επίσης καταστρέψει ένα ήδη εύθραυστο δίκτυο παγκόσμιας ανθρωπιστικής υποστήριξης. Η πανδημία της COVID-19 [1] αποκάλυψε τις δραστικές ελλείψεις και τις ανισότητες στην ετοιμότητα του κόσμου για απρόβλεπτες κρίσεις της δημόσιας υγείας. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής —οι πλημμυρισμένες πόλεις, οι φονικοί καύσωνες, οι πυρκαγιές και οι υπερκαταιγίδες— αυξάνονται. Η πανδημία, η κλιματική κρίση, και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν συνωμοτήσει για την δημιουργία μιας ασυναγώνιστης παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, βυθίζοντας 345 εκατομμύρια ανθρώπους σε οξεία επισιτιστική ανασφάλεια και 50 εκατομμύρια στα όρια του λιμού, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (World Food Program). Σαράντα έθνη κινδυνεύουν πλέον να βρεθούν σε αδυναμία πληρωμής του δημόσιου χρέους τους. Τα πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για την θεραπεία των παγκόσμιων ανισοτήτων και των στερήσεων έχουν επίσης βγει εκτός πορείας. Είναι πλέον σαφές ότι οι Στόχοι για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (Sustainable Development Goals) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών -τα 17 σημεία αναφοράς για τα πάντα, από τον τερματισμό της φτώχειας έως την ισότητα των φύλων που θεσπίστηκαν το 2015 και υποτίθεται ότι πρέπει να ικανοποιηθούν έως το 2030- δεν θα επιτευχθούν.

Σε αυτό το παγκόσμιο σκηνικό, η Σύνοδος Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η εβδομάδα που οι παγκόσμιοι ηγέτες ταξιδεύουν στη Νέα Υόρκη, συγκεντρώνει τις δικές της ιδιομορφίες και περιορισμούς. Η φετινή διαδικασία θα είναι σημαντική με τουλάχιστον τρεις τρόπους: ως μια ευκαιρία να δούμε πού βρίσκονται τα κράτη - μέλη όσον αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία [2]· ως ένας καταλύτης για να χαλυβδωθούν οι παραπαίουσες ανθρωπιστικές ενέργειες και το όραμα· και ως μια δοκιμασία για το εάν ο πιο οικουμενικός οργανισμός του κόσμου μπορεί να διατηρήσει την σημασία του σε έναν πολυποίκιλο, ψηφιοποιημένο και διαιρεμένο κόσμο.

Η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ

Η χρονική στιγμή της φετινής Γενικής Συνέλευσης, μόλις μια εβδομάδα αφότου ο κόσμος απορρόφησε τα νέα για τα εκπληκτικά κέρδη της Ουκρανίας στο πεδίο της μάχης, καθιστά την εκδήλωση μια ζωντανή λυδία λίθο της παγκόσμιας γνώμης για τον πόλεμο [3] του Πούτιν και την τολμηρή αυταρχική κίνηση ισχύος που αυτός αντιπροσωπεύει. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει καταθέσει ειδική αίτηση για να παράσχει μαγνητοσκοπημένες παρατηρήσεις στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να εγκαταλείψει το κατεστραμμένο από τον πόλεμο έθνος του. Η αίτηση, μια σπάνια εξαίρεση στους κανόνες που απαιτούν από τους αρχηγούς των κρατών να εμφανίζονται αυτοπροσώπως ή να ορίζουν έναν αντικαταστάτη, κέρδισε την υποστήριξη από 101 έθνη, με 19 αποχές (συμπεριλαμβανομένης της Κίνας) και μόλις επτά χώρες αντιτέθηκαν. Με τον Ζελένσκι απόντα, οι Δυτικοί [4] αρχηγοί κρατών θα αναλάβουν την ηγεσία, συσπειρώνοντας άλλους για να βοηθήσουν την Ουκρανία στον πόλεμο της με την Ρωσία. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ προσφέρει μια ευκαιρία στις Ηνωμένες Πολιτείες και στους εταίρους τους να επιδείξουν δυναμική όσον αφορά το να πείσουν τις μεσαίες δυνάμεις του πλανήτη να συνταχθούν πίσω μια φιλελεύθερη, βασισμένη στα δικαιώματα ατζέντα. Ο Πούτιν προσπάθησε να επιδείξει αυτό που είχε θεωρηθεί ως μια ανερχόμενη αυταρχική συμμαχία στην Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (Shanghai Cooperation Organization Summit) στο Ουζμπεκιστάν, μαζί με τον Κινέζο πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ, και άλλους ηγέτες, την περασμένη εβδομάδα. Αλλά αυτή η συμμαχία δείχνει τις ρωγμές της. Το ερώτημα τώρα είναι εάν η Δύση και οι σύμμαχοί της μπορούν να τα καταφέρουν καλύτερα στο να επιδείξουν ένα ευρύ και ενωμένο μέτωπο.