Μην φοβάστε την πτώση του Πούτιν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Μην φοβάστε την πτώση του Πούτιν

Νίκη για την Ουκρανία, Δημοκρατία για την Ρωσία

Στον απόηχο της στρατιωτικής ήττας του Πούτιν, η Ρωσία θα έπρεπε να επιλέξει: είτε να γίνει υποτελής της Κίνας είτε να αρχίσει να επανεντάσσεται στην Ευρώπη (έχοντας πρώτα αποζημιώσει δίκαια την Ουκρανία για τις ζημίες που προκλήθηκαν κατά την διάρκεια του πολέμου και τιμωρήσει τους ενόχους για τα εγκλήματα πολέμου). Για την πλειονότητα των Ρώσων, η επιλογή υπέρ της ειρήνης, της ελευθερίας, και της ευημερίας θα ήταν προφανής -και θα γινόταν ακόμη πιο προφανής με την ταχεία ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

ΕΛΠΙΔΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΒΟ

Η στρατιωτική ήττα του Πούτιν [3] θα συνέβαλε καταλυτικά σε έναν πολιτικό μετασχηματισμό στην Ρωσία, δίνοντας την δυνατότητα σε όσους αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον να διαλύσουν το παλιό καθεστώς και να σφυρηλατήσουν μια νέα πολιτική πραγματικότητα. Η Ρωσική Επιτροπή Δράσης έχει εκπονήσει ένα σχέδιο για αυτόν τον μετασχηματισμό [4], με στόχο την επανίδρυση του ρωσικού κράτους «με βάση τις αρχές του κράτους δικαίου, του φεντεραλισμού, του κοινοβουλευτισμού, ενός σαφούς διαχωρισμού των εξουσιών και δίνοντας προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες έναντι των αφηρημένων "κρατικών συμφερόντων"». Το όραμά μας είναι η Ρωσία να γίνει μια κοινοβουλευτική δημοκρατία και ένα ομοσπονδιακό κράτος με περιορισμένες μόνο συγκεντρωτικές εξουσίες (απαραίτητες για την άσκηση εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής και την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών) και πολύ ισχυρότερες περιφερειακές κυβερνήσεις.

Το να φτάσουμε εκεί θα πάρει χρόνο. Μέσα σε δύο χρόνια από την διάλυση του καθεστώτος του Πούτιν, οι Ρώσοι θα εκλέξουν μια συντακτική συνέλευση για να υιοθετήσουν ένα νέο σύνταγμα και να καθορίσουν ένα νέο σύστημα περιφερειακών οργάνων. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων αυτής της συνέλευσης, θα χρειαστεί ένα μεταβατικό κρατικό συμβούλιο με νομοθετικές εξουσίες για να επιβλέπει μια προσωρινή τεχνοκρατική κυβέρνηση. Ο πυρήνας του θα αποτελείται από Ρώσους προσηλωμένους στο κράτος δικαίου, εκείνους που έχουν αποκηρύξει δημόσια τον πόλεμο του Πούτιν και το παράνομο καθεστώς του. Οι περισσότεροι έχουν αναγκαστεί σε εξορία, όπου ήμασταν ελεύθεροι να οργανωθούμε και να δημιουργήσουμε μια εικονική κοινωνία των πολιτών εν απουσία. Αυτές οι προετοιμασίες θα μας επιτρέψουν να δράσουμε γρήγορα και να συνεργαστούμε με τις Δυτικές δυνάμεις, την σύμπραξη των οποίων θα χρειαστεί η νέα ρωσική κυβέρνηση για να σταθεροποιήσει την οικονομία.

Αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, το κρατικό συμβούλιο θα σύναπτε ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία, αναγνωρίζοντας τα σύνορα της χώρας του 1991 και αποζημιώνοντάς την δίκαια για τις ζημίες που προκάλεσε ο πόλεμος του Πούτιν. Το κρατικό συμβούλιο θα απέρριπτε επίσης επίσημα τις αυτοκρατορικές πολιτικές του καθεστώτος του Πούτιν, τόσο εντός της Ρωσίας όσο και στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής κάθε επίσημης και άτυπης υποστήριξης προς τις φιλορωσικές οντότητες στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Και θα τερμάτιζε την μακροχρόνια αντιπαράθεση της Ρωσίας με την Δύση, μεταβαίνοντας αντ' αυτού σε μια εξωτερική πολιτική που βασίζεται στην ειρήνη, την συνεργασία, και την ενσωμάτωση στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.

Στο εσωτερικό μέτωπο, το κρατικό συμβούλιο θα άρχιζε την αποστρατιωτικοποίηση της Ρωσίας, μειώνοντας το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεων και κατ' επέκταση το κόστος της συντήρησής τους. Θα διέλυε επίσης τα όργανα του αστυνομικού κράτους του Πούτιν [5], συμπεριλαμβανομένης της κατασταλτικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας και του Κέντρου για την Καταπολέμηση του Εξτρεμισμού, και θα καταργούσε όλους τους καταπιεστικούς νόμους που εγκρίθηκαν κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης του Πούτιν. Όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι θα απελευθερώνονταν και θα αποκαθίσταντο πλήρως, και θα υιοθετείτο ένα ευρύτερο πρόγραμμα αμνηστίας για τη μείωση του συνολικού αριθμού των κρατουμένων στην Ρωσία.

Σε ομοσπονδιακό επίπεδο, το πολιτειακό συμβούλιο θα επιδίωκε την κάθαρση, διενεργώντας ανοιχτές και ενδελεχείς έρευνες πρώην αξιωματούχων για να αποκλείσει [από την εξουσία] τους υπεύθυνους για τις καταχρήσεις του προηγούμενου καθεστώτος. Επιπλέον, θα διέλυε όλα τα πολιτικά κόμματα και τις δημόσιες οργανώσεις που υποστήριξαν την εισβολή στην Ουκρανία, ώστε να μην μπορούν να παρέμβουν στην οικοδόμηση μιας νέας Ρωσίας. Ταυτόχρονα, το συμβούλιο θα φιλελευθεροποιούσε τους εκλογικούς νόμους, θα απλοποιούσε την διαδικασία εγγραφής πολιτικών κομμάτων, και θα καταργούσε τους περιορισμούς της εποχής του Πούτιν σχετικά με τις συγκεντρώσεις, τις απεργίες, και τις διαδηλώσεις.

Το κρατικό συμβούλιο θα ξεκινούσε επίσης την διαδικασία αποκέντρωσης της χώρας, μεταβιβάζοντας ευρείες εξουσίες στις περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένου του δημοσιονομικού τομέα. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα αποδυνάμωναν το παντοδύναμο αυτοκρατορικό κέντρο της Ρωσίας: εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν έχει τον απόλυτο έλεγχο των οικονομικών του κράτους, τότε δεν θα έχει τα μέσα να διεξάγει στρατιωτικές περιπέτειες.

Τέλος, το συμβούλιο θα εξασφάλιζε ότι οι εγκληματίες πολέμου και οι ανώτεροι αξιωματούχοι του καθεστώτος του Πούτιν θα λογοδοτούσαν. Οι υπεύθυνοι για τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου θα δικάζονταν σε ένα διεθνές δικαστήριο και η ίδια η Ρωσία θα δίκαζε τους υπόλοιπους. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να χαραχθεί μια σαφής γραμμή μεταξύ των εγκληματιών πολέμου και των πρώην λειτουργών του καθεστώτος –προσφέροντας διάφορες μορφές συμβιβασμού στους τελευταίους για να διασφαλιστεί καλύτερα μια ειρηνική μετάβαση.