Η πολιτική της Αμερικής για την Κίνα δεν λειτουργεί

Παρ' όλες τις συζητήσεις για το πώς έχουμε εισέλθει σε μια νέα παγκόσμια εποχή, η τελευταία χρονιά μοιάζει εντυπωσιακά με το 2008. Εκείνο το έτος, η Ρωσία εισέβαλε στην γειτονική της Γεωργία. Οι εντάσεις με το Ιράν και την Βόρεια Κορέα ήταν διαρκώς υψηλές. Και ο κόσμος αντιμετώπισε σοβαρές παγκόσμιες οικονομικές προκλήσεις.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, με τον Κινέζο πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ, στο Μπαλί της Ινδονησίας, τον Νοέμβριο του 2022. Kevin Lamarque / Reuters
--------------------------------------------------------------

Μια αξιοσημείωτη διαφορά, ωστόσο, είναι η κατάσταση των κινεζο-αμερικανικών σχέσεων. Εκείνη την εποχή, η ιδιοτελής συνεργασία ήταν δυνατή ακόμη και εν μέσω πολιτικών και ιδεολογικών διαφορών, σύγκρουσης συμφερόντων ασφαλείας, και αποκλινουσών απόψεων για την παγκόσμια οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της αποτίμησης του νομίσματος της Κίνας και των βιομηχανικών επιδοτήσεών της. Ως υπουργός Οικονομικών, συνεργάστηκα με Κινέζους ηγέτες κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008 για να αποτρέψω τη μετάδοση, να μετριάσω τις χειρότερες επιπτώσεις της κρίσης, και να αποκαταστήσω τη μακροοικονομική σταθερότητα.

Σήμερα, μια τέτοια συνεργασία είναι αδιανόητη. Σε αντίθεση με την οικονομική κρίση, η πανδημία COVID-19 δεν κατάφερε να πυροδοτήσει την αμερικανο-κινεζική συνεργασία και μόνο ενίσχυσε την εμβάθυνση του ανταγωνισμού. Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες σηκώνουν κατηγορητικά το δάκτυλο η μια στην άλλη, αλληλοκατηγορούνται για κακές πολιτικές, και ανταλλάσσουν κραυγές για μια παγκόσμια οικονομική ύφεση από την οποία αμφότερες οι χώρες και ο κόσμος δεν έχουν ακόμη ανακάμψει.

Ο κόσμος έχει σαφώς αλλάξει. Η Κίνα έχει πολύ διαφορετική και πιο δυναμική ηγεσία. Έχει υπερτριπλασιάσει το μέγεθος της οικονομίας της από το 2008 και τώρα έχει ισχυρότερες δυνατότητες ώστε να ακολουθήσει αντιθετικές πολιτικές. Ταυτόχρονα, έχει κάνει πολύ λιγότερα για να ανοίξει την οικονομία της στον ξένο ανταγωνισμό από όσα υποστήριζαν και περίμεναν πολλοί στην Δύση. Εν τω μεταξύ, οι στάσεις των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα έχουν γίνει έντονα αρνητικές, όπως και η πολιτική στην Ουάσιγκτον. Αυτό που δεν έχει αλλάξει, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι χωρίς μια σταθερή σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, όπου είναι δυνατή η συνεργασία για κοινά συμφέροντα, ο κόσμος θα είναι ένα πολύ επικίνδυνο και λιγότερο ευημερούν μέρος.

Το 2023, σε αντίθεση με το 2008, σχεδόν κάθε πτυχή των σχέσεων Κίνας-ΗΠΑ αντιμετωπίζεται από αμφότερες τις πλευρές μέσα από το πρίσμα της εθνικής ασφάλειας, ακόμη και σε θέματα που κάποτε θεωρούνταν θετικά, όπως οι επενδύσεις που δημιουργούν θέσεις εργασίας ή η συν-καινοτομία σε πρωτοποριακές τεχνολογίες. Το Πεκίνο θεωρεί τους ελέγχους των εξαγωγών των ΗΠΑ που στοχεύουν στην προστασία των τεχνολογιών των Ηνωμένων Πολιτειών ως απειλή για τη μελλοντική ανάπτυξη της Κίνας˙ η Ουάσιγκτον θεωρεί οτιδήποτε θα μπορούσε να προωθήσει την τεχνολογική ικανότητα της Κίνας ως ότι ενεργοποιεί την άνοδο ενός στρατηγικού ανταγωνιστή και ότι βοηθά την επιθετική στρατιωτική συσσώρευση του Πεκίνου.

Η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε μια ραγδαία κάθοδο από μια ανταγωνιστική αλλά μερικές φορές και συνεργατική σχέση σε μια σχέση συγκρουσιακή σχεδόν από κάθε άποψη. Ως αποτέλεσμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν την προοπτική να θέσουν τις εταιρείες τους σε μειονεκτική θέση σε σχέση με εκείνες των συμμάχων τους, περιορίζοντας την ικανότητά τους να εμπορευματοποιούν καινοτομίες. Θα μπορούσαν να χάσουν μερίδιο αγοράς σε τρίτες χώρες. Για όσους φοβούνται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χάσουν την ανταγωνιστική μάχη με την Κίνα, οι ενέργειες των ΗΠΑ απειλούν να διασφαλίσουν ότι ο φόβος αυτός θα πραγματοποιηθεί.

ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΠΡΟΘΥΜΩΝ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να οργανώσουν έναν συνασπισμό ομοϊδεατών χωρών, ειδικά τις δημοκρατίες της Ασίας και της Ευρώπης, για να αντισταθμίσουν και να πιέσουν την Κίνα. Αλλά αυτή η στρατηγική δεν λειτουργεί˙ βλάπτει τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς και την Κίνα˙ και μακροπρόθεσμα, είναι πιθανό να βλάψει περισσότερο τους Αμερικανούς παρά τους Κινέζους. Είναι επίσης σαφώς προς το συμφέρον της Ουάσιγκτον να συνεργαστεί ή να εργαστεί συμπληρωματικά με την Κίνα σε ορισμένους τομείς και να διατηρήσει μια ευεργετική οικονομική σχέση με την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Αν και πολλές χώρες συμμερίζονται την αντιπάθεια της Ουάσιγκτον για τις πολιτικές, τις πρακτικές, και την συμπεριφορά της Κίνας, καμία χώρα δεν μιμείται την στρατηγική της Ουάσιγκτον για την αντιμετώπιση αυτών των ανησυχιών. Είναι αλήθεια ότι σχεδόν κάθε σημαντικός εταίρος των ΗΠΑ εντείνει τους ελέγχους επί των εξαγωγών του [1] σε ευαίσθητες τεχνολογίες, εξετάζει και συχνά μπλοκάρει τις κινεζικές επενδύσεις, και επικαλείται τις καταναγκαστικές οικονομικές πολιτικές και την στρατιωτική πίεση του Πεκίνου. Αλλά ακόμη και οι πιο στενοί στρατηγικοί εταίροι της Ουάσιγκτον δεν είναι διατεθειμένοι να αντιμετωπίσουν, να προσπαθήσουν να περιορίσουν, ή να αποσυνδέσουν οικονομικά την Κίνα τόσο ευρέως όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες.