Το δολάριο εξακολουθεί να κυριαρχεί

Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας συμβάλλουν στην αναδιάταξη των παγκόσμιων νομισματικών αποθεμάτων. Οι χώρες που υποστηρίζουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν ισχυρά γεωπολιτικά κίνητρα για να συνεχίσουν να κατέχουν και να χρησιμοποιούν δολάρια για διεθνείς σκοπούς αποθεμάτων και πληρωμών, καθώς με τον τρόπο αυτό ενισχύεται ο περιοριστικός αντίκτυπος των κυρώσεων και συμβάλλει στην διασφάλιση της μελλοντικής αποτελεσματικότητάς τους. Οποιαδήποτε οικονομικά κίνητρα είχαν προηγουμένως οι κυβερνήσεις αυτές για να διαφοροποιηθούν από τα παραδοσιακά νομίσματα, ιδίως το δολάριο των ΗΠΑ, αυξάνοντας το ποσοστό άλλων νομισμάτων στα αποθέματα και τις διεθνείς συναλλαγές τους, πρέπει τώρα να σταθμιστούν έναντι των γεωπολιτικών κινήτρων για την διακράτηση των δολαρίων. Καθώς οι ανησυχίες για την ασφάλεια επισκιάζουν τις οικονομικές [ανησυχίες], οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη περιορίζουν την οικονομική τους εξάρτηση από τους ξένους αντιπάλους και πιέζουν για τη μετεγκατάσταση της παραγωγής και των αλυσίδων εφοδιασμού σε συμμαχικά έθνη, σε αυτό που έχει γίνει γνωστό ως «friend shoring» [10]. Ακριβώς όπως οι χώρες αρχίζουν να προμηθεύονται αγαθά και εισροές από φιλικά έθνη, έτσι είναι πιθανό να υιοθετήσουν τα νομίσματα των φιλικών εθνών. Το μέγεθος του συνασπισμού επιβολής κυρώσεων, ο αριθμός των υποστηρικτών των κυρώσεων που δεν συμμετέχουν, και ο αριθμός των χωρών που βρίσκονται υπό την ομπρέλα ασφαλείας των ΗΠΑ, καθιστούν απίθανη την μεγάλης κλίμακας διαφοροποίηση του νομίσματος από το δολάριο, όπως δείχνουν δύο πρόσφατες [11] μελέτες [12].

Μαζί, ο συνασπισμός που έχει παραταχθεί εναντίον της Ρωσίας αντιπροσωπεύει πάνω από το 90% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, περίπου το 80% των παγκόσμιων επενδύσεων, και το 60% του παγκόσμιου εμπορίου και της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής. Η υπέρβαση αυτής της κυριαρχίας θα ήταν δύσκολη ακόμη και αν κάθε χώρα που έχει αρνηθεί να επιβάλει κυρώσεις στην Ρωσία συντασσόταν με έναν οργανωμένο συνασπισμό κατά του δολαρίου.

Οι χώρες που δεν συμμετέχουν στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας δεν διαφωνούν απαραίτητα με τους στόχους που κρύβονται πίσω από αυτές: τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την αποτροπή μελλοντικών εδαφικών επιθέσεων. Και πολλές από αυτές τις χώρες εξακολουθούν να έχουν κίνητρα για την ενίσχυση του παγκόσμιου συστήματος με επίκεντρο το δολάριο. Οι μισοί από τους επίσημους συμμάχους ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών δεν συμμετέχουν στο καθεστώς κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Από κοινού, αυτή η ομάδα χωρών, η οποία περιλαμβάνει την Αργεντινή, την Βραζιλία, την Χιλή, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, την Ταϊλάνδη, και την Τουρκία, αντιπροσωπεύει το 6% του παγκόσμιου ΑΕΠ, το 7% του παγκόσμιου εμπορίου, και το 2% των παγκόσμιων επενδύσεων. Οι αναπτυσσόμενες χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις στην Ρωσία αισθάνονται το βάρος των δευτερογενών επιπτώσεων των κυρώσεων: πληθωρισμός, υποτίμηση του νομίσματος, και ελλείψεις στην αλυσίδα εφοδιασμού. Παρόλα αυτά, είναι απίθανο να αντιδράσουν σε αυτές τις επιπτώσεις με το να συνταχθούν με την Ρωσία, εκτός εάν η Δύση τους προκαλέσει περαιτέρω πόνο -για παράδειγμα, εκτρέποντας βοήθεια προς την Ουκρανία και διακόπτοντας την εξωτερική βοήθεια προς αυτές.

Με τις γεωπολιτικές εντάσεις να αυξάνονται, είναι πιθανό να επικρατήσει μια παλιά λογική ασφαλείας για την χρήση του δολαρίου. Ιστορικά, οι σύμμαχοι προσέφεραν νομισματική στήριξη ως αντάλλαγμα για αμυντικές δεσμεύσεις. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες τοποθέτησαν 200.000 στρατιώτες στην Δυτική Γερμανία κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Σε αντάλλαγμα, ο πρόεδρος, John F. Kennedy, ζήτησε από το Βερολίνο να προμηθευτεί στρατιωτικό εξοπλισμό ως έναν τρόπο μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ, στήριξης του δολαρίου, μείωσης της εκροής χρυσού, και ενίσχυσης της αξιοπιστίας του σταθερού καθεστώτος δολαρίου-χρυσού που προέκυπτε από τις στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ. Όταν οι ανησυχίες για την ασφάλεια υποχώρησαν μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, κυριάρχησαν οι οικονομικοί υπολογισμοί, με την γεωπολιτική να περνά σε δεύτερη μοίρα στον καθορισμό των αποθεματοποιήσεων και των συναλλαγών σε δολάρια. Αλλά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι παράγοντες ασφαλείας των οικονομικών ανταλλαγών επέστρεψαν δυναμικά.

ΔΕΙΞΤΕ ΚΟΥΡΑΓΙΟ

Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων θέτει σοβαρούς κινδύνους για την κυριαρχία του δολαρίου στην παγκόσμια οικονομία. Η γεωπολιτικά προκληθείσα στήριξη του δολαρίου λειτουργεί, ωστόσο, σταθεροποιητικά και αυξάνει τα αποθέματα δολαρίου. Ο συνασπισμός πίσω από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας είναι ευρύς, πλούσιος, και στρατιωτικά ισχυρός, και ο στόχος να τερματιστεί ο βάρβαρος πόλεμος της Ρωσίας είναι ευρέως κοινός, ακόμη και από εκείνους που δεν συμμετέχουν στις κυρώσεις. Και παρόλο που πολλές χώρες βλέπουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας με ανησυχία, έχουν άλλους γεωπολιτικούς λόγους να στηρίξουν το δολάριο. Διότι σε έναν λιγότερο ασφαλή κόσμο, οι χώρες δίνουν προτεραιότητα στην επιβίωσής τους και είναι πιο πιθανό να υποστηρίξουν κράτη ικανά να τις βοηθήσουν να διασφαλίσουν την εδαφική τους ακεραιότητα, δίνοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες ένα πλεονέκτημα λόγω του τεράστιου δικτύου ασφαλείας τους.

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα με επίκεντρο το δολάριο γίνεται λιγότερο διαδεδομένο, αλλά πιο εδραιωμένο εκεί όπου επιμένει. Για να διαφυλάξουν την υπάρχουσα νομισματική ιεραρχία και να περιορίσουν την μακροπρόθεσμη τάση προς τη νομισματική πολυπολικότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να χρησιμοποιήσουν την πολιτική δεινότητά τους στην οικονομία με τρόπους που προάγουν το δημόσιο αγαθό μιας φιλελεύθερης διεθνούς τάξης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα έχουν την πολυτέλεια να αποξενώσουν βασικούς συμμάχους ή μια μεγάλη μερίδα της διεθνούς κοινότητας και να διατηρήσουν την μονοπολική εποχή του δολαρίου.