Πώς η Κίνα θα μπορούσε να σώσει τον πόλεμο του Πούτιν στην Ουκρανία

Κατά την διάρκεια του περασμένου έτους, η Κίνα αξιοποίησε στο έπακρο τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αναδεικνυόμενη σε έναν από τους λίγους ωφελημένους της σύγκρουσης. Έχει αυτοχαρακτηριστεί ως ένας λελογισμένος ειρηνοποιός, ενώ έχει αποκτήσει σημαντική επιρροή επί της Ρωσίας. Το Πεκίνο υπήρξε ο πιο εμφανής και συνεπής υποστηρικτής της Μόσχας στον πόλεμο, υποσχόμενο μια «χωρίς όρια» εταιρική σχέση με την Ρωσία λίγο πριν από την εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022 και συμβάλλοντας στην στήριξη της ρωσικής οικονομίας εν καιρώ πολέμου. Η αυξανόμενη εξάρτηση της Μόσχας από την Κίνα ήταν επικερδής και χρήσιμη για το Πεκίνο -και αυτή η οικονομική εξάρτηση πιθανότατα θα συνεχιστεί και θα βαθύνει. Η ρητορική δέσμευση της Κίνας για «πολυπολικότητα» στην γεωπολιτική ενθάρρυνε πολλές χώρες του παγκόσμιου Νότου να παραμείνουν μακριά από τον πόλεμο, απρόθυμες να συστρατευθούν με τον αγώνα της Ουκρανίας. Αφού πανηγύρισε για τον ρόλο που έπαιξε στην συμφιλίωση του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, η Κίνα προωθεί τώρα το «ειρηνευτικό της σχέδιο» για την Ουκρανία, μια εντελώς μη ρεαλιστική πρόταση που εξυπηρετεί σχεδόν αποκλειστικά τα συμφέροντα της Ρωσίας. (Αξίζει να σημειωθεί ότι το σχέδιο δεν περιλαμβάνει καμία απαίτηση για την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία). Όποιες και αν είναι οι ατέλειες αυτού του σχεδίου, εξακολουθεί να επιτρέπει στον Κινέζο ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ, να παρουσιάζεται ως διπλωματικός μεσολαβητής και να τοποθετεί την Κίνα έτσι ώστε να διαδραματίσει ρόλο στην ενδεχόμενη ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, και ο Κινέζος υπουργός Άμυνας, Λι Σανγκφού, στη Μόσχα, τον Απρίλιο του 2023. Russian Defence Ministry / Reuters
------------------------------------------------

Ωστόσο, παρά τα όσα έχει κερδίσει ως υποτιθέμενος παρατηρητής, η Κίνα ίσως να μην είναι διατεθειμένη να μείνει στο περιθώριο επ' αόριστον. Μια ηττημένη Ρωσία δεν είναι προς το συμφέρον της Κίνας. Το Κρεμλίνο είναι ο σημαντικότερος εταίρος του Πεκίνου στην αντίθεσή του στην υπό την ηγεσία των ΗΠΑ διεθνή τάξη. Παρά τις πολλές διαφορές τους, η Κίνα και η Ρωσία έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για να προωθήσουν μια εναλλακτική τάξη με τους δικούς της κανόνες πολέμου και ειρήνης, τα δικά της οικονομικά κέντρα, και τους δικούς της πολυμερείς θεσμούς. «Έρχεται μια αλλαγή που δεν έχει συμβεί εδώ και 100 χρόνια», δήλωσε ο Σι τον Απρίλιο, στο τέλος μιας επίσκεψης στη Μόσχα. «Και οδηγούμε αυτήν την αλλαγή μαζί». Μια ρωσική ταπείνωση στην Ουκρανία θα υπονόμευε αυτό το αφήγημα, δίνοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες μεγαλύτερο περιθώριο να επικεντρώσουν τις ενέργειες και τους πόρους τους στον ανταγωνισμό με την Κίνα.

Για να αποτρέψει αυτό το αποτέλεσμα, η Κίνα θα μπορούσε να επιλέξει να τείνει στην Ρωσία μια σανίδα σωτηρίας πέρα από την οικονομική και ηθική υποστήριξη [2] και να παράσχει στον εταίρο της θανατηφόρα στρατιωτική βοήθεια. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό για να παρατείνει τον πόλεμο, να αποτρέψει μια ρωσική ήττα, ή να επιταχύνει κάποιου είδους ρωσική νίκη. Η κινεζική βοήθεια θα μπορούσε να είναι συγκεκαλυμμένη -σχεδιασμένη, δηλαδή, ώστε να μην ανακαλυφθεί από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Πράγματι, η παράδοση από την Κίνα στην Ρωσία αγαθών όπως τα λεγόμενα κυνηγετικά τυφέκια, τα οποία έχουν τόσο πολιτική όσο και στρατιωτική χρήση, αποτελεί ήδη αναμφισβήτητα μια τέτοια υποστήριξη. Ή η ανάμειξη του Πεκίνου θα μπορούσε να είναι φανερή. Η δημόσια ανακοίνωση των παραδόσεων όπλων θα σηματοδοτούσε μια επίσημη συμμαχία με την Ρωσία και η είσοδος της Κίνας στον πόλεμο θα άνοιγε ένα νέο κεφάλαιο στις διεθνείς υποθέσεις, μετατρέποντας την σύγκρουση στην Ουκρανία σε μια πραγματικά παγκόσμια σύγκρουση και εγκαινιάζοντας μια πολύ πιο εχθρική σχέση μεταξύ της Κίνας και της Δύσης.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν συνηθίσει να παρακολουθούν στενά την Κίνα, χαρακτήρισαν την παροχή θανατηφόρας βοήθειας στην Ρωσία ως κόκκινη γραμμή. Η Ουάσινγκτον έχει απειλήσει με σοβαρές επιπτώσεις (πιθανότατα με τη μορφή σημαντικών οικονομικών κυρώσεων) σε περίπτωση που το Πεκίνο υπερβεί αυτήν την γραμμή. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θα πρέπει να είναι σταθεροί και συνεπείς στο να προειδοποιούν τους Κινέζους ομολόγους τους ενάντια σε μια τέτοια επικίνδυνη πορεία δράσης. Αλλά θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν ότι η Κίνα δεν θα δειλιάσει εύκολα με λόγια ή με την απειλή περαιτέρω αμερικανικών κυρώσεων.

Εκτός από την αντίδραση των ΗΠΑ, η Ευρώπη έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στην αποτροπή μιας πιο συντονισμένης κινεζικής παρέμβασης στον πόλεμο. Παρά την οπτική της έμπλεης σεβασμού επίσκεψης του Γάλλου προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν, στο Πεκίνο τον Απρίλιο, η επιθυμία της Κίνας για πρόσβαση στην ευρωπαϊκή οικονομία παραμένει μια σημαντική πηγή μόχλευσης για τα κράτη της ΕΕ. Ακόμη και αν η Κίνα είναι πεπεισμένη ότι δεν μπορεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τις εχθρικές Ηνωμένες Πολιτείες, γνωρίζει ότι έχει πολλά να χάσει στην Ευρώπη. Για να πετύχουν, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να καταστήσουν σαφές στην Κίνα ότι οποιαδήποτε στρατιωτική υποστήριξη προς την Ρωσία θα επιφέρει αυστηρή και ενιαία απάντηση από την Ευρώπη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη θα πρέπει να υπενθυμίσουν στην Κίνα ότι η συμμετοχή της στον πόλεμο δεν θα μειώσει την Δυτική υποστήριξη προς την Ουκρανία. Κάθε άλλο, μια κινεζική εμπλοκή θα ωθήσει μόνο σε περαιτέρω βοήθεια από την Δύση, αυξάνοντας το κόστος και το διακύβευμα για όλους.

Ο ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ