Παγκοσμιοποίηση και Ανεργία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Παγκοσμιοποίηση και Ανεργία

Η Σκοτεινή Πλευρά της Ενοποίησης των Αγορών

Τα προβλήματα στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα τμημάτων του αμερικανικού εκπαιδευτικού συστήματος έχουν αναγνωριστεί εδώ και καιρό. Πολυάριθμες προσπάθειες να βελτιωθούν τα πράγματα, συμπεριλαμβανομένων της διενέργειας πανεθνικών τεστ και της παροχής αξιοκρατικών αποζημιώσεων (σ.σ. πριμ, αμοιβών), έχουν μέχρι τώρα αποδώσει αποτελέσματα που δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων. Και το πρόβλημα εκτείνεται πέραν της σχολικής κοινότητας. Η έλλειψη δέσμευσης προς την εκπαίδευση που επιδεικνύουν οι οικογένειες και οι κοινότητες στην Αμερική κάνουν ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα να μοιάζει μη ελκυστικό, ρίχνοντας το ηθικό σε αφοσιωμένους δασκάλους και απομακρύνοντας φοιτητές με ταλέντο από το να διδάσκουν. Αυτό, με τη σειρά του, μειώνει τα κίνητρα των πολιτών να αξιολογήσουν την υπεροχή που προσφέρει η εκπαίδευση. Για να διακοπεί αυτός ο φαύλος κύκλος είναι απαραίτητο να μεταβληθούν οι αξίες των πολιτών(1) –και του κράτους- σχετικά με την εκπαίδευση μέσω μιας ηθικής ηγεσίας, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Το να δημιουργηθούν ελκυστικές ευκαιρίες απασχόλησης στη βάση μιας επιτυχούς εκπαίδευσης είναι άλλο ένα σημαντικό κίνητρο. Με άλλα λόγια αυτός είναι ο πλήρης κύκλος: Για να είναι οι ΗΠΑ ανταγωνιστικές χρειάζεται αύξηση της αποτελεσματικότητας της εκπαίδευσης και η υπόσχεση για ικανοποιητική απασχόληση είναι απαραίτητο κίνητρο για να επιδιωχθεί η βελτιωμένη εκπαίδευση.

Όσο σημαντική και αν είναι η εκπαίδευση, δεν αποτελεί τη μοναδική λύση. Οι ΗΠΑ δεν θα βγουν από το πρόβλημα μέσω της εκπαίδευσης. Τόσο οι πολιτειακές όσο και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να ακολουθήσουν συμπληρωματικές τακτικές. Πρέπει να επενδύσουν στις υποδομές, γεγονός που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας βραχυπρόθεσμα και θα αυξήσουν τις αποδόσεις για τον ιδιωτικό τομέα μεσο-μακροπρόθεσμα. Πρέπει επίσης να επενδύσουν στις τεχνολογίες που μπορούν να διευρύνουν τις ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο «εμπορευσίμων» αγαθών αλλά σε επίπεδα αμοιβών που δεν είναι τα υψηλότερα. Ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να βοηθήσει στην καθοδήγηση αυτών των επενδύσεων καθώς διαθέτει σημαντική γνώση για το πού κρύβονται οι ευκαιρίες. Αλλά η προσπάθεια αυτή απαιτεί και την συμμετοχή του δημόσιου τομέα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επενδύει ήδη εντατικά στις επιστήμες και την τεχνολογία αλλά όχι με κεντρικό στόχο την αύξηση των θέσεων εργασίας. Αυτό συνήθως εκλαμβάνεται ως ένα θετικό παράπλευρο γεγονός. Είναι καιρός να αφιερωθούν χρηματοδοτήσεις του δημοσίου στην ανάπτυξη υποδομών και τεχνολογιών με τον εξειδικευμένο στόχο της ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας και της αύξησης της απασχόλησης στον κλάδο των «εμπορεύσιμων» αγαθών.

Το φορολογικό σύστημα επίσης πρέπει να αναδιαρθρωθεί. Πρέπει να απλοποιηθεί και να ανασχηματιστεί έτσι ώστε να προάγει την ανταγωνιστικότητα, τις επενδύσεις και την απασχόληση. Όλα τα «παραθυράκια» και οι στρεβλώσεις πρέπει να καταργηθούν. Για παράδειγμα, η φορολόγηση των επιχειρήσεων και η φορολόγηση στις αποδόσεις των επενδύσεων πρέπει να μειωθούν ώστε να κάνουν τις ΗΠΑ πιο ελκυστικές για επιχειρήσεις και επενδύσεις. Οι πολυεθνικές με κέρδη εκτός των αμερικανικών συνόρων σήμερα έχουν ισχυρό κίνητρο να κρατήσουν τα κέρδη τους και να τα επανεπενδύσουν εκτός των ΗΠΑ καθώς τα κέρδη φορολογούνται στην χώρα που δημιουργούνται και ξαναφορολογούνται στις ΠΑ εφόσον επαναπατριστούν. Χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές θα σημάνουν μείωση στα έσοδα της κυβέρνησης, αλλά αυτά μπορούν να αντικατασταθούν από φόρους στην κατανάλωση, γεγονός που θα έχει το πρόσθετο όφελος της μεταβολής της ζήτησης από εγχώρια σε διεθνή – μια απαραίτητη κίνηση αν οι ΗΠΑ θέλουν να αποφύγουν την υψηλή ανεργία και ένα μη βιώσιμο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.

Αλλά ακόμη και αυτά τα μέτρα μπορεί να μην είναι επαρκή. Η παγκοσμιοποίηση επανακαθόρισε τον ανταγωνισμό για απασχόληση και εισόδημα στις ΗΠΑ. Συμβιβασμοί πρέπει να γίνουν ανάμεσα σε αυτά τα δύο. Η Γερμανία διάλεξε ξεκάθαρα να προστατέψει την απασχόληση στους τομείς του κλάδου των «εμπορευσίμων» αγαθών που βρέθηκαν κάτω από ανταγωνιστική απειλή. Τώρα, οι αμερικανοί πολιτικοί ηγέτες πρέπει να διαλέξουν επίσης.

Κάποιοι θα επιχειρηματολογήσουν λέγοντας ότι οι δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς πρέπει να αφεθούν να λειτουργήσουν χωρίς παρεμβάσεις. Οι παρεμβάσεις στις ισορροπίες της αγοράς, συνεχίζει το επιχείρημα, διακινδυνεύουν να στρεβλώσουν τα κίνητρα που υπάρχουν και να μειώσουν την αποτελεσματικότητα και την καινοτομία. Αλλά αυτή δεν είναι η μόνη προσέγγιση ούτε είναι η καλύτερη. Η κατανομή του εισοδήματος σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες (και τις κύριες αναδυόμενες οικονομίες) διαφέρει χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, η σχέση ανάμεσα στο μέσο εισόδημα του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού και στο μέσο εισόδημα του 20% του φτωχότερου είναι 4 προς ένα στη Γερμανία και οκτώ προς ένα στις ΗΠΑ. Πολλές άλλες αναπτυγμένες χώρες έχουν πιο ισορροπημένη κατανομή εισοδήματος σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, κάτι που σημαίνει ότι συμβιβασμοί μεταξύ των δυνάμεων της αγοράς και της ισότητας είναι εφικτοί. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να τους ασχοληθεί με το θέμα.

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΖΟΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΜΠΡΟΣ

Οι τεράστιες αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία από την εποχή του Β’ παγκοσμίου Πολέμου είχαν κατακλυσμιαία θετικές επιδράσεις. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι στον αναπτυγμένο κόσμο ξέφυγαν από την φτώχια και ακόμη περισσότεροι θα το πετύχουν στο μέλλον. Η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται – πιθανώς τουλάχιστον στα επόμενα 30 χρόνια. Το κέρδος ενός ατόμου δεν είναι απαραίτητα η ζημία ενός άλλου. Η παγκόσμια ανάπτυξη δεν πλησιάζει καν το να είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αποτελέσματος. Αλλά η παγκοσμιοποίηση πλήττει ορισμένες ομάδες πολιτών μέσα στα κράτη, συμπεριλαμβανομένων και των ανεπτυγμένων.