Το δράμα και το θαύμα των ελληνικών στρατιωτικών σχολών

Σήμερα, τα Τμήματα των ΑΣΕΙ παρέχουν Προγράμματα Προπτυχιακών Σπουδών (ΠΠΣ), στα οποία τα διδασκόμενα μαθήματα είναι υποχρεωτικά. Στους σπουδαστές παρέχεται πλήθος γνωστικών αντικειμένων ευρύτατου φάσματος. Οι στόχοι των προγραμμάτων συναρτώνται με τις απαιτήσεις των οικείων Γενικών Επιτελείων, όπως αυτές έχουν διατυπωθεί επί της αρχής σε στρατηγικά κείμενα που περιγράφουν τις γενικές δεξιότητες και γνώσεις, καθώς και τα κρίσιμα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των αποφοίτων. Με δεδομένη την δυναμική των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων, ιδίως στην απαιτητική περιοχή των αμυντικών εφαρμογών, ο σχεδιασμός των προγραμμάτων σπουδών και η διαρκής αναθεώρηση τους, ώστε να ανταποκρίνονται στις εκάστοτε προκλήσεις, αποτελεί αρμοδιότητα των Εκπαιδευτικών Συμβουλίων των ΑΣΕΙ. Η πρακτική εξάσκηση των σπουδαστών, ειδικότερα μέσω της παρεχόμενης στρατιωτικής/ναυτικής/ αεροπορικής εκπαίδευσης στο οικείο κατά Κλάδο επιχειρησιακό περιβάλλον, αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα σημεία των προγραμμάτων προπτυχιακών σπουδών των ΑΣΕΙ.

Σύμφωνα με τον τρέχοντα σχεδιασμό, στο επόμενο ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 αναμένεται η έναρξη λειτουργίας των πρώτων Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών, σε συνεργασία με Πανεπιστημιακές σχολές (της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων με το Πολυτεχνείο Κρήτης και της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων με το Πανεπιστήμιο Πειραιά).

Με πρωτοβουλία των ΑΣΕΙ, με άτυπο έως την έκδοση του ΠΔ, αλλά με μεθοδικό τρόπο που ακολουθεί τα πρότυπα της Α.ΔΙ.Π., οργανώθηκε η διαδικασία μέτρησης της αποτελεσματικότητας του παρεχόμενου διδακτικού έργου και εφαρμόστηκε για το σύνολο της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης με τη συμμετοχή και των σπουδαστών. Σημειώνεται ότι, λόγω της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας των Σχολών, η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική για τους σπουδαστές καθ’ όλη τη διάρκεια του δεκατριών ή δεκατεσσάρων εβδομάδων εξαμηνιαίου προγράμματος, όπως και η συμμετοχή στις εξετάσεις. Συνέπεια του ανωτέρω συστήματος (και της σύνδεσης των επιδόσεων με κυρώσεις και ανταμοιβές) η αποτυχία στις εξετάσεις καταγράφεται σε μικρό αριθμό μαθημάτων. Η αξιολόγηση των σπουδαστών γίνεται με την εφαρμογή πολλαπλών διαδικασιών σε όλα τα μαθήματα του προγράμματος προπτυχιακών σπουδών, όπως με εκπόνηση εργασιών και παράδοση εκθέσεων, γραπτές εξετάσεις προόδου στη διάρκεια του εξαμήνου, εργαστηριακές ασκήσεις, προφορικές εξετάσεις και την τελική γραπτή εξέταση (με καλυμμένα τα στοιχεία των σπουδαστών). Η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας προβλέπεται για τα ΑΣΕΙ αλλά, στο πλαίσιο μεταβατικών διατάξεων, δεν έχει ξεκινήσει σε όλα. Η διαμόρφωση της τελικής εικόνας προκύπτει από τη σύνθεση των επιδόσεων των σπουδαστών στο σύνολο των κατά τα ανωτέρω διαδικασιών αξιολόγησης. Το ωρολόγιο πρόγραμμα τηρείται σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό και τυχόν απώλειες ωρών καλύπτονται με έκτακτες διδασκαλίες. Η διαδικασία επικαιροποίησης των συγγραμμάτων επαφίεται στον κάθε διδάσκοντα, η διάθεσή τους στους σπουδαστές γίνεται με την έναρξη του εκπαιδευτικού έτους, χωρίς –συνήθως- καθυστέρηση. Τα εκπαιδευτικά βοηθήματα καλύπτουν πλήρως την διδακτέα ύλη.

Από τα ισχυρότερα σημεία των ΑΣΕΙ είναι ο μικρός αριθμός σπουδαστών ανά διδάσκοντα τόσο στα μαθήματα όσο και στα εργαστήρια. Επισημαίνεται, επί πλέον, η επιτυχής λειτουργία πλατφόρμας ψηφιακής εκπαίδευσης για την υποστήριξη του διδακτικού έργου http://openeclass.snd.edu.gr/openeclass-2.3.1/.

Η εκπαίδευση των σπουδαστών στην ερευνητική διαδικασία (π.χ. η αναζήτηση, επεξεργασία και αξιοποίηση βιβλιογραφίας και πηγών) γίνεται με άτυπο και κατά περίπτωση τρόπο, ανάλογα με το χαρακτήρα του κάθε μαθήματος/εργαστηρίου, και εφόσον το αρμόδιο μέλος ΔΕΠ την προωθεί με ίδια πρωτοβουλία. Σπανίως οι σπουδαστές μπορούν να εμπλακούν σε ερευνητικά έργα, καθώς το πυκνό και βεβαρημένο ημερήσιο πρόγραμμα εκπαίδευσης με δυσκολία τους το επιτρέπει. Εξαίρεση αποτελεί η διπλωματική εργασία, στο πλαίσιο της οποίας υπάρχει η δυνατότητα σημαντικής ερευνητικής δραστηριότητας. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ικανός αριθμός από τις υψηλής ποιότητας διπλωματικές εργασίες καταλήγουν στην δημοσίευση άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά ή σε πρακτικά διεθνών επιστημονικών συνεδρίων. Στη Σχολή Ικάρων, όπου η διπλωματική εργασία είναι ενταγμένη από πολλών ετών στο Πρόγραμμα Σπουδών (1983), είναι συνήθης η δημοσίευση των πορισμάτων σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά συνέδρια των American Society of Mechanical Engineers (ASME) και Society of Automotive Engineers (SAE), του Ιnstitute of Εlectrical and Εlectronic Engineering(IEEE) κ.λ.π

ΕΥΡΕΥΝΑ, ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ

Συστηματική και θεσμοθετημένη ερευνητική πολιτική στα ΑΣΕΙ δεν υπάρχει. Υπάρχουν, κατά περίπτωση, ερευνητικές κατευθύνσεις και τάσεις κατά Τομέα και –οπωσδήποτε- ο ερευνητικός προσανατολισμός και τα ερευνητικά ενδιαφέροντα καθενός εκ των μελών Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.). Τα κίνητρα για την διεξαγωγή έρευνας, μετά την έκδοση του νόμου 3187/2003, είναι κατά κύριο λόγο θεσμικά (δυνατότητα για εξέλιξη στην επόμενη βαθμίδα, εκπαιδευτικές άδειες, πρόβλεψη για περιορισμένο διδακτικό έργο στο πλαίσιο των συνολικών υποχρεώσεων κ.ο.κ), και τούτο αφού δεν εξασφαλίζονται ερευνητικές υποδομές, πόροι και μέσα και η διοργάνωση μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις και δεν έχει μέχρι σήμερα πραγματοποιηθεί.