Εποχή για συμφωνίες στο Μεξικό

Στο παρελθόν, το πεντάμηνο διάστημα μεταξύ των εκλογών του Μεξικό και της ορκωμοσίας - μια μακρά περίοδος δύσκολης συνύπαρξης της απερχόμενης κυβέρνησης και της ερχόμενης - είχε οδηγήσει σε υποτίμηση του νομίσματος, μαζικές διαδηλώσεις, απαλλοτριώσεις, εσωτερικές διαμάχες για την εξουσία, ακόμη και φήμες για πραξικόπημα. Αυτή τη φορά, όμως, το PRI και το ΡΑΝ προσπάθησαν να διαπραγματευθούν ένα αμοιβαίο επωφελές και παραγωγικό μεσοδιάστημα. Έχουν προγραμματίσει να περάσουν οι νομοθέτες τις μεταρρυθμίσεις κατά τη διάρκεια της συνόδου του Κογκρέσου μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου, που θα επιτρέψει στην απερχόμενη κυβέρνηση να λάβει τα εύσημα και στη νέα κυβέρνηση να ξεκινήσει με ορμή.

Η νομοθετική ατζέντα περιλαμβάνει μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις όσον αφορά την Πεμέξ, την εργατική νομοθεσία καθώς και τους φόρους, αλλά συνεπάγεται επίσης και πιο άμεσες αλλαγές που ανταποκρίνονται στις ανησυχίες του κοινού σχετικά με τη διαφθορά. Η νέα κυβέρνηση, όπως σημειώνεται, έχει προτείνει τη δημιουργία μιας αυτόνομης επιτροπής κατά της διαφθοράς. Έχει επίσης προτείνει την ίδρυση ενός άλλου αυτόνομου οργανισμού που θα διαχειρίζεται με διαφάνεια τη χρήση των δημόσιων πόρων στα μέσα ενημέρωσης και την επέκταση της εξουσίας του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου για πρόσβαση στις δημόσιες πληροφορίες, έτσι ώστε να μπορεί να διερευνήσει τα οικονομικά του κράτους και του δήμου.

Παρά το εύφορο πολιτικό περιβάλλον, η έλλειψη εμπιστοσύνης που έχει απομείνει από την προεκλογική εκστρατεία θα μπορούσε να μειώσει τις πιθανότητες επιτυχίας στην προγραμματισμένη για το φθινόπωρο σύνοδο του Κογκρέσου. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως μια διχασμένη κυβέρνηση θα μπορούσε να προσφέρει ξαφνικά έναν «καταρράκτη» συμφωνιών και μεταρρυθμίσεων μετά από περισσότερο από μια δεκαετία εικονικής παράλυσης. Αλλά ανεξάρτητα από το αν οι πολιτικοί του PRI και του PAN συνεργαστούν αυτό το φθινόπωρο, έχουν τουλάχιστον συμφωνήσει σιωπηρά στους όρους της συναλλαγής στην οποία θα στηριχτεί η νέα ατζέντα του Μεξικό.

ΕΝΑ ΝΕΟ ΣΕΝΑΡΙΟ

Το πιο σημαντικό ερώτημα δεν είναι κατ 'ανάγκην το πόσες μεταρρυθμίσεις έχουν εγκριθεί και πότε, αλλά μάλλον το τι σημάδια δίνουν οι πολιτικοί σχετικά με το πού θέλουν να οδηγήσουν το Μεξικό. Ένα σημαντικό μήνυμα που πρέπει να στείλουν είναι ότι η χώρα σχεδιάζει να επενδύσει στις υποδομές της. Το Μεξικό πρέπει να συνδέσει τις περιφέρειές του και να ενισχύσει τους δεσμούς του με τον υπόλοιπο κόσμο. Χρειάζεται περισσότερα λιμάνια, γέφυρες, αυτοκινητόδρομους, αεροδρόμια, βιομηχανικές ζώνες, προκαθορισμένες ζώνες για το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και συνδέσεις ευρυζωνικού Internet.

Ένα άλλο ελπιδοφόρο μήνυμα αφορά την φορολογική μεταρρύθμιση. Το Μεξικό πρέπει να επεκτείνει τα φορολογικά του έσοδα ώστε να χρηματοδοτήσει ένα νέο δίχτυ κοινωνικής ασφαλείας. Χωρίς μια βάση καταναλωτών προστατευμένη με καθολική υγειονομική περίθαλψη, χωρίς ασφάλιση ανεργίας και κοινωνική ασφάλιση, η εγχώρια αγορά και η παραγωγικότητα του Μεξικό δεν θα αυξηθεί αρκετά γρήγορα ώστε να διατηρήσει ένα κύκλο κοινωνικά δίκαιης οικονομικής ανάπτυξης. Το αποτέλεσμα θα είναι μια από τα ίδια: μια πρωτόγονη πλατφόρμα εξαγωγών, η οποία θα στέκεται στην κορυφή μιας τριτοκοσμικής εγχώριας οικονομίας.

Για να ευημερήσει το Μεξικό, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποδείξουν ότι το θέλουν αρκετά. Τίποτα δεν θα το δείξει αυτό καλύτερα από την απελευθέρωση της βιομηχανίας πετρελαίου, ειδικά των αποθεμάτων σε βαρέα ύδατα, που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στον Κόλπο του Μεξικό. Ωστόσο, το Μεξικό δεν έχει κάνει αυτή τη δέσμευση για την ανάπτυξη. Παρά το γεγονός ότι η χώρα έχει επιτύχει ένα στάδιο μακροοικονομικής σταθερότητας, την οποία δεν είχε κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών του εικοστού αιώνα, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί η οικονομική ανάπτυξη που είναι απαραίτητη για να υποστηρίξει σωστά τον πληθυσμό της. Το χειρότερο είναι ότι αυτό που πρέπει να εξαλείψει η χώρα δεν είναι η φτώχεια, αλλά η μέτρια δημιουργία πλούτου.

Αυτό που χρειάζεται τώρα το Μεξικό περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι ένα αξιόπιστο σενάριο για το μέλλον του. Ευτυχώς, τα 12 χρόνια δημοκρατίας έχουν εγκαταστήσει τελικά ένα νέο πρότυπο στα μυαλά και στον πολιτισμό των Μεξικανών. Ένας-ένας, οι μύθοι που κάποτε κυριαρχούσαν - σχετικά με την ανάγκη για ένα παντοδύναμο πρόεδρο, με την σοφία της εθνικοποίηση των πετρελαϊκών αποθεμάτων, με μια κυβέρνηση που δίνει και μια κοινωνία που δέχεται – έχουν εξαλειφθεί. Η κραυγή των Μεξικανών για ευημερία δεν είναι πλέον διαπραγματεύσιμη και σήμερα η χώρα είναι λιγότερο από μια γενιά μακριά από το να γίνει μια ολοκληρωμένη κοινωνία πολιτών μεσαίας τάξης, όπως φιλοδοξεί να είναι. Αλλά μόνο αν πρόκειται να λειτουργήσει τώρα.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/138361/hector-aguilar-camin-and-j...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/#!/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr