Κάτι πέραν της Μοσούλης…

Ο Μαλίκι πρέπει να γνωρίζει ότι έχει ήδη χάσει πολλά από τα χαρτιά του. Για παράδειγμα, ο βαθμός που ορισμένοι σουνίτες πολιτικοί ενδιαφέροντο στο παρελθόν να διαπραγματευθούν μαζί του βασιζόταν στην σκληρή στάση τού Μαλίκι στις κουρδικές διεκδικήσεις σε αμφισβητούμενα εδάφη. Μετά την επίθεση του ISIL, όμως, οι κουρδικές δυνάμεις έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών αυτών, στερώντας έτσι από τον Μαλίκι αυτή την λίγη μόχλευση που είχε έναντι των Αράβων σουνιτών πολιτικών. Αν ο Μαλίκι αντί αυτών θελήσει να προσπαθήσει να επιτύχει μια συνεργασία με τους Κούρδους - ίσως η πιο ρεαλιστική εναλλακτική λύση προς το παρόν - θα διαπιστώσει ότι έχουν ήδη εξασφαλίσει από μόνοι τους πολλά από αυτά που θέλουν. Τα μόνα πράγματα που θα έχουν απομείνει στον Μαλίκι για να προσφέρει είναι οι πιο γενναιόδωρες πληρωμές προς τις κουρδικές ένοπλες δυνάμεις από τα ταμεία τής κεντρικής κυβέρνησης καθώς και επώδυνοι συμβιβασμοί σχετικά με την ανεξαρτησία τού κουρδικού πετρελαϊκού τομέα.

Εναλλακτικά, ο Μαλίκι θα μπορούσε να σκέφτεται ότι ένα μικρότερο, κυριαρχούμενο από σιίτες, Ιράκ θα του προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία να παραμείνει στην εξουσία, αφού όντως απολαμβάνει μια σαφή κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις σιιτικές περιοχές. Αλλά οποιαδήποτε κίνηση προς μια επίσημη διχοτόμηση της χώρας θα συναντήσει σημαντική περιφερειακή αντίσταση. Παρά την υποστήριξή της προς τους Κούρδους τού Ιράκ, η Τουρκία μάλλον δεν είναι έτοιμη να αναγνωρίσει ένα πλήρως ανεξάρτητο Κουρδιστάν. Από την πλευρά της, η Σαουδική Αραβία πιθανώς να αισθανθεί ότι απειλείται, αν το ISIL πρόκειται να χτίσει βάσεις έξω από την Συρία. Ακόμη και το Ιράν, αν και ενδεχομένως μπαίνει στον πειρασμό να αποδεχθεί την εμφάνιση ενός μικρότερου και πιο σιιτικού Ιράκ στο οποίο θα μπορούσε να κυριαρχήσει πιο εύκολα, δεν θα ήταν ευχαριστημένο με τον αποκλεισμό τής πρόσβασής του στην Συρία από μια καθαρά σουνιτική πολιτική οντότητα στο δυτικό Ιράκ.

Μέχρι στιγμής, η αντίδραση του Μαλίκι στην κρίση έχει υποδηλώσει ότι θέλει να συγκεντρώσει περαιτέρω εξουσία, αντί να την μοιραστεί ευρύτερα. Αμέσως μετά την πτώση τής Μοσούλης, προσπάθησε να επιβάλει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ένα σχέδιο που το ιρακινό κοινοβούλιο δεν υιοθέτησε. Όταν οι υποστηρικτές του αντέδρασαν απειλώντας να εμπλέξουν το Ανώτατο Δικαστήριο του Ιράκ, κάποιος θα αισθανόταν σαν να έχει ξαναζήσει την στιγμή. Ο Μαλίκι, όπως φαίνεται, θα μπορούσε να στοχεύει να συγκεντρώσει δύναμη που να βασίζεται στην ισχυρή σιιτική πλειοψηφία του και στην πεποίθηση ότι το υπόλοιπο Ιράκ απλά δεν έχει σημασία. Αν η τάση αυτή υπερισχύει τις επόμενες εβδομάδες, αυτό θα σημαίνει ότι ο Μαλίκι δεν έμαθε τίποτα από την δραματική πτώση τής Μοσούλης.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141563/reidar-visser/more-than-mosul

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr