Η επίθεση του Ερντογάν στην εκπαίδευση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επίθεση του Ερντογάν στην εκπαίδευση

Το κλείσιμο των κοσμικών σχολείων
Περίληψη: 

Στην Τουρκία, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ιδρυτής του φιλο-ισλαμιστικού Κόμματος Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης (ΑΚΡ), μετατρέπει ορισμένα δημόσια σχολεία σε θεολογικές σχολές που ονομάζονται imam-hatip (ή παραδοσιακές σχολές για Σουνίτες Μουσουλμάνους κληρικούς), σε μια προσπάθεια να αναθρέψει μια γενιά «θρησκευτικής νεολαίας»

Η XANTHE ACKERMAN είναι εκτελεστική διευθύντρια στο Fuller Project for International Reporting [1]. Είναι δημοσιογράφος, παραγωγός και ειδική σε θέματα εκπαίδευσης και συχνή αρθρογράφος στα περιοδικά TIME, Newsweek και την εφημερίδα The Guardian, μεταξύ άλλων. Είναι μέλος του Council on Foreign Relations. Μπορείτε να την ακολουθείτε στο @XAckerman [2].

Η EKIN CALISIR είναι δημοσιογράφος, παραγωγός ντοκιμαντέρ και ιδρυτής της Sapka Productions. Πριν από αυτό, δούλευε στο Al Jazeera Turk ως σκηνοθέτης και παραγωγός μικρών ντοκιμαντέρ.

Στην Τουρκία, όπου υπάρχει μια αύξηση στην ισλαμική θρησκευτικότητα, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ιδρυτής του φιλο-ισλαμιστικού Κόμματος Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης (ΑΚΡ), μετατρέπει ορισμένα δημόσια σχολεία σε θεολογικές σχολές που ονομάζονται imam-hatip (ή παραδοσιακές σχολές για Σουνίτες Μουσουλμάνους κληρικούς), σε μια προσπάθεια να αναθρέψει μια γενιά «θρησκευτικής νεολαίας» [3].

Οι μαθητές που έχουν κακές επιδόσεις στις εξετάσεις για το Γυμνάσιο παραπέμπονται στα imam-hatips όπου μελετούν το Κοράνι για έως και 13 ώρες την εβδομάδα και παίρνουν μαθήματα για την ζωή του προφήτη Μωάμεθ και την αραβική γλώσσα. Ο Ερντογάν έχει καυχηθεί ότι κατά την διάρκεια της θητείας του ως πρόεδρος, οι εγγραφές σε αυτά τα σχολεία [4] αυξήθηκαν από 63.000 σε πάνω από ένα εκατομμύριο. Ο αριθμός των imam-hatips αυξήθηκε κατά 73% [5] μεταξύ 2010 και 2014 και το 13% των Τούρκων σπουδαστών φοιτούν πλέον στα σχολεία αυτά.

Εξοργισμένοι, δεκάδες Τούρκοι γονείς στην Κωνσταντινούπολη δημιούργησαν μια ομάδα υπεράσπισης που ονομάζεται «Κάτω τα χέρια από το σχολείο μου» για την καταπολέμηση της εκπαιδευτικής πολιτικής του Ερντογάν. Τον Ιούνιο του 2014, όταν η κυβέρνηση προσπάθησε να μετατρέψει ένα τοπικό γυμνάσιο σε imam-hatip, η ομάδα κυκλοφόρησε ένα ψήφισμα που συγκέντρωσε γρήγορα 13.000 υπογραφές από άλλους γονείς. Μια νεαρή δικηγόρος από την γειτονιά, η Yasemin Zeytinoglu, μέχρι που έκανε ασφαλιστικά μέτρα προς το Διοικητικό Δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης για να σταματήσει την μετατροπή.

28122015-1.jpg

Μαθήτριες του γυμνασίου ιμάμ-χατίπ παρελαύνουν κατά την διάρκεια του εορτασμού της Ημέρας της Δημοκρατίας στην Άγκυρα, στις 29 Οκτωβρίου 2015. UMIT BEKTAS / REUTERS
-------------------------------

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι τελικά «πάγωσαν» την εντολή μετατροπής του σχολείου, δίνοντας στους γονείς μια βραχύβια νίκη. Αλλά το σχολείο σταμάτησε να παίρνει νέους μαθητές και μετά την αποφοίτηση των σημερινών τάξεων, θα ανοίξει ξανά ως εξωσχολικό κέντρο. Μένοντας χωρίς καμία άλλη επιλογή από το να εγγράψουν τα παιδιά τους σε ένα διαφορετικό Γυμνάσιο, κάποιοι γονείς μάς είπαν ότι θεωρούν ότι η κυβέρνηση τους τιμωρεί γιατί διαμαρτυρήθηκαν.

Τον Σεπτέμβριο, κατά την έναρξη του σχολικού έτους του 2014, τα μέλη των Κάτω τα Χέρια έμαθαν ότι 40.000 παιδιά εγγράφηκαν στα imam-hatip [6] χωρίς οι γονείς να δώσουν σχετική άδεια, συμπεριλαμβανομένου του εγγονού του Αρχιραββίνου της Τουρκίας, Ishak Haleva. Οι Κάτω τα Χέρια, μαζί με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους από την Ένωσή Κοσμικών Δασκάλων και από τις θρησκευτικές μειονότητες, συσπειρώθηκαν δυναμικά ως απάντηση. Κατά την διάρκεια μιας πανεθνικής διαμαρτυρίας τον Φεβρουάριο [7], η κυβέρνηση απάντησε με το να κλειδώσει τους μαθητές μέσα στα σχολεία τους και με το να καλέσει την αστυνομία να χτυπήσει με κανόνια νερού κατά των διαδηλωτών.

Στο Gongoren, έναν δήμο της εργατικής τάξης στην Κωνσταντινούπολη όπου τρία Γυμνάσια πρόσφατα μετατράπηκαν σε imam-hatip, 50 άνδρες και γυναίκες συναντήθηκαν στην διάρκεια του καλοκαιριού με την Zeytinoglu. Εκείνη τους είπε ότι «Η απόφαση να αλλάξει το σχολείο δεν ήταν νόμιμη. Ποτέ δεν ερωτηθήκατε αν θέλετε να αλλάξει». Η Zeytinoglu έχει πέντε περιπτώσεις στο δικαστήριο τώρα, η καθεμία για ένα διαφορετικό σχολείο. Υποστήριξε ότι στο Gongoren, οι αξιωματούχοι δεν συμβούλεψαν επαρκώς τους γονείς και δεν έδωσαν καμία ειδοποίηση πριν την μετατροπή του σχολείου. Περαιτέρω, δεν υπήρχε επαρκής ζήτηση για την θρησκευτική εκπαίδευση στην γειτονιά δεδομένου ότι είχε ήδη επτά άλλα imam-hatip.

Μια μητέρα, η Gulay Kacar, μια σωματώδης γυναίκα που φορά μαντίλα, έχει έναν γιο στην πέμπτη τάξη στο Γυμνάσιο Mehmet Akif, που είναι τώρα ένα imam-hatip. Για να αποφύγει την θρησκευτική εκπαίδευση, η οποία όπως είπε θα στερήσει από τον γιο της επιστημονικά μαθήματα, θα πρέπει να τον στείλουν σε ένα σχολείο σε άλλη γειτονιά όπου, «υπάρχει τόση βία, οι άνθρωποι μαχαιρώνουν ο ένας τον άλλον». Είπε στους άλλους γονείς, «Μας ασκούν πίεση. Αναγκάζουν τα παιδιά μας να έχουν την εκπαίδευση που θέλουν εκείνοι».

Η Kacar, μαζί με την Nurcan Aybalik, της οποίας το παιδί ήταν επίσης μαθητής στο σχολείο που τώρα έχει μετατραπεί, έστησαν έναν πάγκο για υπογραφές στο Kale Outlet Mall στο κέντρο της πόλης. Λίγο μετά, πέντε ξυρισμένοι νεαροί τους πλησίασαν και έβρισαν τις δύο γυναίκες, λέγοντάς τους ότι είχαν χαλαρώσει τις μαντίλες τους και είχαν γίνει πόρνες, αμφισβητώντας το Ισλάμ. «Το Ισλάμ έρχεται και εμείς θα σας κάνουμε να τηρείτε τους νόμους μας», είπαν, σύμφωνα τόσο με την Kacar όσο και την Aybalik.

Οι εξτρεμιστικές απόψεις βρίσκονται σε άνοδο στην Τουρκία. Το 20% των Τούρκων υποστηρίζει την βίαιη αντίδραση σε μια προσβολή κατά του Ισλάμ [8], μια αύξηση σχεδόν 8% από πέρσι, σύμφωνα με την τουρκική εταιρεία δημοσκοπήσεων Metropoll. Μια δημοσκόπηση του Pew Research Center που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα ανέφερε ότι 8% των Τούρκων έχουν θετική γνώμη για το ISIS [9] και 19% είναι «αναποφάσιστοι».

«Λόγω της νοοτροπίας της θρησκευτικής εκπαίδευσης, έχουμε πολωθεί», είπε η Aybalik. Ο Ερντογάν και το ΑΚΡ πάλεψαν σκληρά για να κρατήσουν την αδύναμη πλειοψηφία τους στο κοινοβούλιο, και οι θρησκευτικές αξίες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο του μηνύματός τους στην σουνιτική βάση τους. Εν τω μεταξύ, οι πολιτικοί αντίπαλοι προειδοποιούν ότι οι θρησκευτικές εκπαιδευτικές πολιτικές θα πολώσουν το σύνολο των πολιτών. Οι μειονοτικές ομάδες, ιδιαίτερα οι Αλεβίτες-Μουσουλμάνοι, οι οποίοι ακολουθούν ένα μίγμα των σιιτικών και συγκριτικών πεποιθήσεων και συνθέτουν περί το 25% του τουρκικού πληθυσμού, είναι ολοένα και πιο αποξενωμένοι.