Ενώ ο κόσμος κοιμάται, η Myanmar καίγεται | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ενώ ο κόσμος κοιμάται, η Myanmar καίγεται

Η τελευταία κρίση των Rohingya
Περίληψη: 

Η κρίση στη Μιανμάρ έχει διαβρώσει σημαντικά την διεθνή καλή πίστη που η κυβέρνηση της Aung San Suu Kyi είχε απολαύσει από την ανάληψη της εξουσίας τον Μάρτιο του 2016 και υπονόμευσε τις σχέσεις της χώρας με τις χώρες μουσουλμανικής πλειοψηφίας.

Η LYNN KUOK είναι εξωτερική συνεργάτις του Ινστιτούτου Brookings και ανώτερη ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Είναι μέλος του Global Future Council on International Security του World Economic Forum.

Τον περασμένο μήνα, 436.000 Rohingya [1] έφυγαν από τα σπίτια τους στο δυτικό κρατίδιο Rakhine της Μιανμάρ για το γειτονικό Μπαγκλαντές. Αυτή είναι η δεύτερη έξοδος των Rohingya, δηλαδή των μελών μιας μουσουλμανικής εθνοτικής μειονότητας, μετά την περσινή. Η τρέχουσα έξοδος, όπως και η προηγούμενη τον Οκτώβριο του 2016 που οδήγησε σε φυγή 87.000 από αυτούς [2], γίνεται λόγω μιας βίαιης κυβερνητικής καταστολής μετά από επιθέσεις από ένοπλους Rohingya.

03102017-1.jpg

Πρόσφυγες Rohingya καταφθάνουν στο Μπανγκλαντές, τον Σεπτέμβριο του 2017. DAMIR SAGOLJ / REUTERS
---------------------------------------------------------

Παρά τις εκκλήσεις από διεθνείς ομάδες [υπέρ των ανθρωπίνων] δικαιωμάτων για ισχυρότερη δράση προκειμένου να σταματήσει η βία, φαίνεται ότι υπάρχει ελάχιστη όρεξη στην ευρύτερη διεθνή κοινότητα για πιο ισχυρή παρέμβαση. Ωστόσο, με το να επιτρέπει στην τρέχουσα κρίση να εξελίσσεται, εξαντλεί την αξιοπιστία της και απειλεί την ειρήνη και την σταθερότητα στη Νοτιοανατολική Ασία.

Η ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΚΡΙΣΗ

Στις 25 Αυγούστου, μαχητές επιτέθηκαν [3] σε 30 αστυνομικά τμήματα και μια στρατιωτική βάση στο βόρειο κρατίδο Rakhine, σκοτώνοντας δέκα αστυνομικούς, έναν στρατιώτη και έναν αξιωματούχο της μετανάστευσης. Μετά από αυτή την επίθεση, η κυβέρνηση όρισε ως τρομοκρατική ομάδα [4] την οργάνωση που ήταν υπεύθυνη, τον Στρατό Σωτηρίας Arakan Rohingya (Arakan Rohingya Salvation Army, ΑRSA), γνωστό και ως Harakah al-Yaqin.

Οι δυνάμεις ασφαλείας απάντησαν με βία ενάντια στην κοινότητα Rohingya αδιακρίτως. Ισοπέδωσαν ολόκληρα χωριά, σκότωσαν, βασάνισαν και βίασαν πολίτες. Τα Ηνωμένα Έθνη είχαν περιγράψει προηγουμένως [5] την βία κατά των Ροχίνγκια τον Οκτώβριο του 2016 ως «πολύ πιθανά ... εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» και στις 11 Σεπτεμβρίου ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Zeid Raad al-Hussein, αναφέρθηκε στην τρέχουσα κατάσταση που φαίνεται να είναι «ένα παράδειγμα από το εγχειρίδιο της εθνοκάθαρσης [2]».

Η κυβέρνηση της Μιανμάρ (γνωστή και ως Βιρμανία ή Μπούρμα) έχει αρνηθεί αυτές τις κατηγορίες. Τον Αύγουστο, ο αντιπρόεδρος Myint Swe, ο επικεφαλής μιας 13μελούς κυβερνητικής επιτροπής που είχε αναλάβει την διερεύνηση των γεγονότων του περασμένου φθινοπώρου, επέμεινε [6] ότι «δεν υπάρχει πιθανότητα για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας [και] δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για εθνοκάθαρση, κατά τις κατηγορίες του ΟΗΕ». Αντίθετα, ο Myint Swe -πρώην αρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών του στρατού- δήλωσε ότι« οι άνθρωποι από το εξωτερικό έχουν κατασκευάσει ειδήσεις που υποστηρίζουν την γενοκτονία». Στο ίδιο πνεύμα, η de facto ηγέτης της Μυανμάρ, η Κρατική Σύμβουλος Aung San Suu Kyi, είπε σε μια τηλεφωνική επικοινωνία της με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Σεπτέμβριο [7] ότι οι «ψεύτικες ειδήσεις» που κυκλοφορούσαν σχετικά με την βία στο κρατίδιο Rakhine ήταν «απλά η κορυφή ενός τεράστιου παγόβουνου παραπληροφόρησης».

Η κυβέρνηση της Μιανμάρ επιμένει ότι στοχεύει μόνο «τρομοκράτες». Οι μαχητές Rohingya, ωστόσο, αριθμούσαν το πολύ μερικές εκατοντάδες. Με εκατοντάδες χιλιάδες Rohingya να δραπετεύουν, πολλοί από αυτούς γυναίκες και παιδιά, οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ακούγονται ψεύτικοι. Ο ΟΗΕ εκτιμά [8] ότι τα παιδιά αποτελούν περίπου το 60% των προσφύγων Rohingya στο Μπαγκλαντές.

Παρά το γεγονός ότι η Μιανμάρ αρνήθηκε να επιτρέψει σε διεθνείς αποστολές διερεύνησης στοιχείων να μπουν στην χώρα, ομάδες που περιλαμβάνουν τον ΟΗΕ, το Human Rights Watch και την Διεθνή Αμνηστία, οι οποίες πήραν συνέντευξη από πρόσφυγες Rohingya στο Μπαγκλαντές, έχουν τεκμηριώσει τις φρικαλεότητες που διαπράττουν οι δυνάμεις ασφαλείας. Πρόσφατα, ο ΟΗΕ ανέδειξε επίσης [2] ανησυχητικές αναφορές ότι οι Αρχές της Μιανμάρ τοποθετούν νάρκες κατά μήκος των συνόρων Μπανγκλαντές - Μιανμάρ.

03102017-2.jpg

Αεροφωτογραφία ενός χωριού Rohingya κοντά στο Muangdaw, στη Μιανμάρ, τον Σεπτέμβριο του 2017. SOE ZEYA TUN / REUTERS
------------------------------------

Η AUNG SAN SUU KYI ΜΙΛΑ

Εν μέσω αυξανόμενης διεθνούς κριτικής [9] για την αντιμετώπιση της κρίσης των Rohingya από την ίδια, η Aung San Suu Kyi, πρώην ακτιβίστρια υπέρ της δημοκρατίας και βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης, ακύρωσε την παρουσία της στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα. Αντ’ αυτού, στις 19 Σεπτεμβρίου, μίλησε στον κόσμο με μια τηλεοπτική ομιλία [10] από το κοινοβούλιο της Μιανμάρ -την πρώτη εθνική της ομιλία σχετικά με την κατάσταση στο κρατίδιο Rakhine.

Η ομιλία της Aung San Suu Kyi έδωσε μεγάλη χαρά στους υποστηρικτές της [11] και πιθανότατα ικανοποίησε ένα εγχώριο ακροατήριο που σε μεγάλο βαθμό αντιπαθούσε τους Rohingya, τους οποίους πολλοί Βιρμανοί θεωρούν παράνομους μετανάστες από το Μπαγκλαντές και τους αποκαλούν «Μπενγκάλι» ή, όπως τους αποκάλεσε η Aung San Suu Kyi, «Μουσουλμάνους». Για τους ξένους παρατηρητές, η ομιλία δεν ήταν εντελώς αρνητική -για παράδειγμα, η Aung San Suu Kyi κάλεσε τους εκπροσώπους της διεθνούς κοινότητας να επισκεφθούν τις ταραγμένες περιοχές της Μιανμάρ για να «δουν μόνοι τους τι συμβαίνει». Εάν προχωρήσει στην άρση των αυστηρών περιορισμών σχετικά με την ικανότητα των διεθνών παρατηρητών, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των ανθρωπιστικών οργανώσεων να επισκέπτονται ευαίσθητες περιοχές στο κρατίδιο Rakhine, θα αποτελέσει πρόοδο.