Ο Trump καταστρέφει την σχέση ΗΠΑ-Ισραήλ; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Trump καταστρέφει την σχέση ΗΠΑ-Ισραήλ;

Γιατί το Τελ Αβίβ γίνεται νευρικό

Αυτός ο υπολογισμός εκφράστηκε σαφώς από τον υπουργό Επικοινωνιών του Netanyahu, τον Ayoub Kara, ο οποίος δήλωσε [41] στην Jerusalem Post ότι «πρέπει να τοποθετήσουμε τις δηλώσεις σχετικά με τους Ναζί στην σωστή αναλογία ... ο Τραμπ είναι ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης του ελεύθερου κόσμου και πρέπει να μην δεχόμαστε να τον βλάψει κανένας». Ο αρχηγός του ισραηλινού παραρτήματος του Κέντρου Simon Wiesenthal υπερασπίστηκε την αρχική σιωπή του Netanyahu. Το να εμπλακεί αμέσως θα είχε επιδείξει «κακή συμπεριφορά» και «θα ήταν προσβλητικό» προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, είπε [42].

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Η δύσκολη κατάσταση του Ισραήλ επιδεινώνεται από την πόλωση του δημόσιου διαλόγου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και δεν είναι ένα νέο φαινόμενο, η ένταση του πολιτικού χάσματος έχει φτάσει σε νέα ύψη [43] από τότε που ο Trump ήρθε στο προσκήνιο. Έχοντας το προνόμιο να απολαμβάνει διακομματική διμερή στήριξη στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ βρίσκεται τώρα αντιμέτωπο με ένα διαβολικό παζάρι μηδενικού αθροίσματος: Να συνεργαστεί με τον νυν πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και να κινδυνέψει να χάσει την υποστήριξη των αντιπάλων του. Για να δανειστώ τα λόγια [44] του Βρετανού πρώην πρωθυπουργού, Τόνι Μπλερ, οι Ισραηλινοί «δεν μπορούν να αντέξουν να είναι στην θέση να συμπεριφέρονται στον πρόεδρο Τραμπ απλώς ως σαν να λαμβάνει μέρος σε κάποιου είδους ενδιαφέρουσα παράσταση κωμωδίας». Εκτός αν το Ισραήλ, σύμφωνα με την συμβουλή του Μπλερ, έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την ιδιαίτερη κατάστασή του ως φίλος τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς [στις ΗΠΑ].

Θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι όλη η πολιτική είναι τοπική. Όταν ο Trump σπέρνει τον διχασμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό αντηχεί σε όλο τον κόσμο. Το κάνει πολύ δύσκολο για το Ισραήλ (και άλλα έθνη), να είναι συνοδοιπόροι του, να διατηρούν βασικούς λειτουργικούς δεσμούς και στις δύο πλευρές των κομματικών συνόρων.

ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΗ;

Από το πλεονεκτικό πρίσμα των Ηνωμένων Πολιτειών, το Ισραήλ σήμερα συμπεριφέρεται σαν αξιόπιστος σύμμαχος σε έναν απειλητικό κόσμο. Οι λίγες διακυμάνσεις στις συναλλαγές του Ισραήλ με τους Παλαιστινίους έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό και έχουν προκαλέσει λίγες στεναχώριες στους Αμερικανούς υπευθύνους χάραξης πολιτικής, αφήνοντάς τους ελεύθερους να αντιμετωπίσουν γρίφους όπως η Βόρεια Κορέα και η νομοθεσία περί την υγειονομική περίθαλψη. Για τους ηγέτες του Ισραήλ, από την άλλη πλευρά, μια δίκαιη εκτίμηση φαίνεται να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο δεσμός τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια πρόταση που χάνει. Φυσικά, δεν είναι τόσο απλό. Η αμερικανική οικονομική, στρατιωτική και διπλωματική βοήθεια προς το Ισραήλ είναι απαράμιλλη. Καμιά κοινοπραξία των νέων φίλων του Ισραήλ στην Αφρική [45], στην Ασία [46], στην Λατινική Αμερική [47] ή στην Μέση Ανατολή [48] δεν μπορεί ποτέ να την ανταγωνιστεί. Οι πρόεδροι των ΗΠΑ και οι Ισραηλινοί πρωθυπουργοί έρχονται και πηγαίνουν, αλλά η διμερής σχέση, πολύτιμη και για τις δύο χώρες, έχει αντέξει σε όλες τις προκλήσεις. Για να αποφευχθούν οι απρόβλεπτες περιστάσεις, κανείς δεν πρέπει να περιμένει να αλλάξει κάτι τέτοιο.

Όσον αφορά την σημερινή διοίκηση, γνωρίζουμε μόνο αυτά που γνωρίζουμε. Ο Τραμπ μπορεί ακόμα να αλλάξει την τρέχουσα πορεία του και να εκπληρώσει οποιαδήποτε από -ή όλες- τις υποσχέσεις του. Το Ισραήλ θα μπορούσε να βρεθεί με πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, μια κατεστραμμένη συμφωνία με το Ιράν, μια διαλυμένη UNRWA και μια ενισχυμένη κατάπαυση του πυρός στην Συρία. Θα πρέπει να προσέχει τι εύχεται, γιατί τυχόν προβλήματα που θα προκύψουν [ως αποτέλεσμα των ανωτέρω] δεν θα μπορούσαν να δοθούν στην Ουάσιγκτον [προς επίλυση]. Θα βαρύνουν τους ώμους της Ιερουσαλήμ.

Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ομάδες του Trump και του Netanyahu δεν μπορούν και δεν πρέπει να λάβουν μέτρα για την αποτροπή μελλοντικών εμποδίων. Οι πυκνότερες συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Αμερικανών αξιωματούχων θα επιτρέψουν καλύτερη εκτίμηση για τις εκατέρωθεν θέσεις και θα διευκολύνουν, όποτε είναι δυνατόν, μια πιο απρόσκοπτη συνεργασία προς τους κοινούς στόχους. Αυτό το μάθημα μπορεί να έχει ήδη διδαχθεί και εφαρμοστεί. Αφότου το Ισραήλ καταφέρθηκε κατά της κατάπαυσης του πυρός στην Συρία, ο McMaster καλωσόρισε μια υψηλού επιπέδου ισραηλινή αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον αρχηγό της Mossad, Yossi Cohen, στην Ουάσινγκτον, όπου οι δύο πλευρές συζήτησαν [49] σχέδια για αναβαθμισμένες πιέσεις στο Ιράν και τους αντιπροσώπους του. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας κάλεσε τους Ισραηλινούς στο σπίτι του για δείπνο.

Τόσο ο πρόεδρος Trump όσο και ο πρωθυπουργός Netanyahu θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από μια ισχυρότερη και πιο ικανή εσωτερική υποστήριξη, αν και είναι αβέβαιο αν θα είναι ένθερμοι ως προς αυτή την σύσταση. Ο Λευκός Οίκος του Τραμπ υπήρξε ένας χαώδης τόπος αντιμαχόμενων φατριών, η καθεμιά τραβώντας σε διαφορετικές κατευθύνσεις πολιτικής. Το προκλητικό του ταμπεραμέντο και οι προκλήσεις του προς την Ρεπουμπλικανική ορθοδοξία έχουν απομακρύνει τους έμπειρους επαγγελματίες από την διοίκησή του, και αμφότεροι εκείνος [50] και οι άλλοι [51] απορρίπτουν τα ανοίγματα για να στρατολογήσουν τα ταλέντα τους. Ο Netanyahu στελεχώνεται από έναν συνεχώς συρρικνωμένο κύκλο εμπίστων, μερικές από τις συμβουλές των οποίων συνέβαλαν άμεσα [52] στην προηγούμενη ακροσφαλή διπλωματία του με τον Ομπάμα.

Τέλος, οι φιλίες στηρίζονται καλύτερα όταν και οι δύο εταίροι έχουν ρεαλιστικές, μετριοπαθείς προσδοκίες σχετικά με τα όρια της σχέσης τους. Η απογοήτευση μπορεί να αποφευχθεί όταν γίνει κατανοητό ότι δεν μπορούν ποτέ δύο οντότητες να συγχρονιστούν τέλεια. Οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι ισχυρισμοί [53] ότι δεν θα υπάρξει «φως» μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών τώρα που ο Τραμπ είναι εγκατεστημένος στον Λευκό Οίκο είναι ψευδείς. Η αναγνώριση αυτού του γεγονότος θα εξασφαλίσει μια πιο ισχυρή σχέση που θα αντέξει καλύτερα στην δοκιμασία του χρόνου.