Οικοδόμηση της ειρήνης στην Υεμένη από το μηδέν

Στην τελευταία του ενημέρωση [11] προς το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στις 27 Φεβρουαρίου, ο απερχόμενος ειδικός απεσταλμένος Ismail Ould Cheikh Ahmed έκανε την σύσταση ο διάδοχός του να χρησιμοποιήσει το σημερινό σχέδιο ειρήνης ως «ακρογωνιαίο λίθο» των προσπαθειών του. Αλλά λίγοι πιστεύουν ότι αυτό είναι μια σοφή διαδικασία δράσης.

Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει ο νέος απεσταλμένος; Πρώτον, ο Griffiths θα πρέπει να βρει τρόπους να ενσωματώσει στις διαπραγματεύσεις τις πολλές ομάδες που επιχειρούν επί τόπου. Η έρευνα για τις ειρηνευτικές διαδικασίες δείχνει συντριπτικά ότι η εξαίρεση σημαντικών μερών δημιουργεί κίνητρα για να χαλάσουν την επακόλουθη συμφωνία. Μια πιο συμμετοχική προσέγγιση δεν θα καθιστούσε την κατάσταση στην Υεμένη πιο περίπλοκη. Αντιθέτως, θα αντικατόπτριζε την υπάρχουσα πολυπλοκότητα. Θα σηματοδοτούσε επίσης στον Χαντί, τους Χούτι, στα ΗΑΕ και τους Σαουδάραβες ότι δεν μπορούν να υπαγορεύσουν όρους που αγνοούν τα νόμιμα παράπονα και τις απαιτήσεις των βασικών τοπικών ομάδων.

Ο Griffiths θα πρέπει επίσης να οικοδομήσει μια ουσιαστική σχέση με την ηγεσία των Houthi, κάτι που ο Ould Cheikh Ahmed, ο οποίος σπάνια επισκεπτόταν την Sanaa, απέτυχε να κάνει. Και θα χρειαστεί να μιλήσει απευθείας με τους πραγματικούς ιθύνοντες στο Ριάντ και στο Αμπού Ντάμπι -τους πρίγκιπες διαδόχους Mohammed bin Salman και Mohammed bin Zayed al-Nahyan- και να λάβει εξουσιοδότηση για να μιλήσει άμεσα και ξεκάθαρα με τους Ιρανούς αξιωματούχους. Δεν είναι σαφές ποιο κίνητρο έχει η Τεχεράνη για να αποκοπεί από τους δεσμούς με τους Χούτι, αλλά εάν εμπλακεί σωστά, οι Ιρανοί θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο για να πείσουν τους αντάρτες της Υεμένης να περιορίσουν τις φιλοδοξίες τους. Ακόμη και μια εύθραυστη ειρήνη δεν είναι δυνατή χωρίς την συνεργασία καθενός από αυτά τα μέρη.

Τέλος, ο Griffiths θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ψήφισμα 2216, το οποίο ήταν μια μυλόπετρα στον λαιμό του προκατόχου του. Πρέπει να ασκήσει πιέσεις στα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για να εκδώσουν ένα νέο ψήφισμα ή τουλάχιστον μια δήλωση που να του δίνει περισσότερο περιθώριο για διαπραγματεύσεις και να ασκεί μεγαλύτερη πίεση στην κυβέρνηση Hadi και στους Σαουδάραβες ώστε να είναι πιο ρεαλιστικοί όσον αφορά τους στόχους τους.

Οποιαδήποτε διαρκής ειρήνη πρέπει να οικοδομηθεί με βάση την πραγματικότητα όπως είναι. Αυτό σημαίνει αποδοχή της πολυπλοκότητας, συμπερίληψη περισσότερων μερών στις ειρηνευτικές συνομιλίες και διαχείριση των προσδοκιών για το πώς μπορεί να μοιάζει μια συμφωνία. Η πραγματοποίηση τέτοιων αλλαγών δεν αποτελεί εγγύηση για την επιτυχία. Αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: Το να ακολουθηθεί η αποτυχημένη πορεία του παρελθόντος, μπορεί μόνο να επιδεινώσει μια ήδη ανυπόφορη κατάσταση.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2018-02-28/building-...