Το «τυνησιακό θαύμα» και οι δημοτικές εκλογές της 6ης Μαΐου

Το 2017, το κοινοβούλιο ενέκρινε ειδικό εκλογικό νόμο για τις δημοτικές εκλογές, υιοθετώντας εξαιρετικά ενδιαφέροντες νεωτερισμούς: Η εκλογή θα γίνεται με λίστες συνδυασμών και όχι με σταυρό προτίμησης. Κάθε συνδυασμός θα πρέπει να έχει αναλογία 50:50 ανδρών και γυναικών. Μέσα στις πρώτες δέκα θέσεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται τουλάχιστον τρεις υποψήφιοι νεώτεροι των 35 ετών. Μέσα στις πρώτες δέκα θέσεις θα πρέπει να περιλαμβάνεται τουλάχιστον ένας υποψήφιος ΑΜΕΑ. Οι προϋποθέσεις αυτές ισχύουν σε όλους τους συνδυασμούς, κομματικούς ή μη. Τέλος, για πρώτη φορά στην σύγχρονη Ιστορία της χώρας, αναγνωρίσθηκε δικαίωμα ψήφου στους αξιωματούχους των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας. Ορίσθηκε μάλιστα, οι στρατιωτικοί και οι αστυνομικοί να ψηφίσουν μια εβδομάδα πριν την ημερομηνία των εκλογών, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν ανήμερα των εκλογών της 6ης Μαΐου στα υπηρεσιακά τους καθήκοντα.

Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή Διενέργειας των Δημοτικών Εκλογών, από τους συνολικά 53.688 υποψηφίους για τις συνολικά 7.212 έδρες όλων των κατά τόπους δημοτικών συμβουλίων της χώρας, το 49% των υποψηφίων είναι γυναίκες και 50% είναι νεώτεροι των 35 ετών. Πέραν αυτών, είναι εντυπωσιακό ότι σε 18 συνδυασμούς ηγούνται άτομα με ειδικές ανάγκες, ως επίσης και ένας υποψήφιος εβραϊκής καταγωγής.

Άνθρωποι περνούν μπροστά από αφίσες για τις δημοτικές εκλογές στην Τύνιδα, στις 27 Απριλίου 2018. REUTERS/Zoubeir Souissi
------------------------------------------------------------------------------------------

Τα κοινωνικά κριτήρια που θέτει ο εκλογικός νόμος υπέρ των γυναικών, της νεολαίας και των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ουσιαστικά στοχεύουν στο να μειωθούν οι πιθανότητες να οξυνθεί η ευθεία κομματική αντιπαράθεση ανάμεσα στις μερίδες της κοινωνίας που συντάσσονται με τους Ισλαμιστές ή τους Κοσμικούς. Οι κανόνες του εκλογικού παιχνιδιού ουσιαστικά θέλουν να στρέψουν το ενδιαφέρον της αναμέτρησης στα άτομα και όχι στα κόμματα καθαυτά. Και ενώ θα μπορούσε αυτό να θεωρηθεί ως προσπάθεια των Κοσμικών να αποδυναμώσουν την συσπείρωση της ισλαμιστικής-συντηρητικής ψήφου, τελικά ούτε αυτή η εκτίμηση δεν είναι απολύτως ακριβής. Απόδειξη: Η επιλογή των Ισλαμιστών του Αλ-Νάχντα να προβάλουν ως υποψήφια για την Δημαρχία της πρωτεύουσας μια γυναίκα, το παρουσιαστικό και το οικογενειακό υπόβαθρο της οποίας δεν συνάδει καθόλου με το τυπικό πρότυπο μιας συντηρητικής, παραδοσιακής Τυνήσιας ισλαμίστριας.

Την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, τα τελικά αποτελέσματα των πρώτων δημοτικών εκλογών στην Ιστορία της Τυνησίας δεν έχουν γίνει γνωστά. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν είναι αυτό που έχει την πρωτεύουσα σημασία, μιας και οι εκλογικοί κανόνες που έχουν τεθεί δεν προσφέρονται, ώστε να συναχθούν αξιόπιστα συμπεράσματα για την ενίσχυση ή μη των Κοσμικών έναντι των Ισλαμιστών και αντίστροφα. Η σημασία των τυνησιακών δημοτικών εκλογών της 6ης Μαΐου 2018 συνίσταται στις ιδεολογικές συναινέσεις και στα προσεκτικά νομοθετικά μέτρα που υιοθετήθηκαν από την συγκυβέρνηση Nidaa Tunis και Αλ-Νάντχα. Ανεξαρτήτως ποσοστών, στην σημερινή Τυνησία νικήτρια αναδεικνύεται η πολιτική ωριμότητα.

Σίγουρα η Τυνησία δεν έχει ξαφνικά μετατραπεί σε έναν παράδεισο κοινοβουλευτισμού και πολυκομματισμού. Το πιθανότερο είναι ότι Ισλαμιστές και Κοσμικοί αλληλοδοκιμάζονται, με σκοπό να αναμετρηθούν ανοιχτά όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή κάποτε στο μέλλον. Εν τω μεταξύ, όμως, η αμοιβαία ανεκτικότητα που επιδεικνύουν αμφότερες οι πλευρές, επιτυγχάνει να θέσει γερές βάσεις σε πολιτειακούς θεσμούς πρωτόγνωρους για την Τυνησία –ενισχύοντας τις ελπίδες ότι η αραβική αυτή χώρα θα αποδειχθεί ικανή να κτίσει την δική της ξεχωριστή μοίρα με βήματα αργά και προσεκτικά, με επίγνωση των εγγενών της αδυναμιών.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition